Καλά Χριστούγεννα, κύριε Δημήτρη Χατζή

Ο παλιός κόσμος φεύγει οριστικά και αμετάκλητα, καθώς σε λίγο μπαίνουμε στο 2012, σωτήριο έτος όχι μόνο για τους Μάγια και τον Νοστράδαμο, αλλά και για τις ψυχές μας. Ο σώζων εαυτόν σωθήτω, δηλαδή. Γκρεμίζονται, ραγίζουν, σπάζουν και κατεδαφίζονται όλες οι φούσκες, οι αυταπάτες, οι ψευδαισθήσεις και οι φρούδες ελπίδες μέσα σε μια εκκωφαντική σιωπή… Ευτυχώς…

Το είχε άλλωστε προβλέψει 60 χρόνια πριν o Κέιτζ στη Βοστώνη. Μια καθαρτήρια, ιαματική και έγκυος σιωπή απλώνεται στην Ευρώπη και τον “αναπτυγμένο” κόσμο, σα χιόνι που πέφτει αργά σε τελικό πλάνο αφήγησης του Παπαδιαμάντη, σαν την επιστροφή δεκαπέντε χρόνια μετά… του “ντετέκτιβ” στην πλατεία της μικρής μας πόλης, της πόλης μας… του Θόρτον Γουάιλντερ, της πόλης που λέγεται Dogville. Χιόνι… σάβανο… σεντόνι… τάμπουλα ράζα… οθόνη λευκή χειρουργείου, όπου θα αρχίσουν να παίζουν ψηφιακά με υψηλη ευκρίνεια έγχρωμα και σινεμασκόπ τα προσεχή όνειρα, τα “προσεχώς” των νέων ανθρώπων που έρχονται… Γιατί είμαστε οι άνθρωποι, ως είδος- γενικευτική αναφορά- φτιαγμένοι αμετάκλητα από την ύλη που είναι φτιαγμένα τα όνειρα και δεν αντέχουμε για πολύ διάστημα τη μικρή ζωούλα μας να την περικυκλώνει ο ύπνος…

Ναι, είχες δίκιο, αγαπητέ Χατζή, όταν στα 1952 έγραφες πρόωρα, προφητικά και διορατικά μέσα στην ψεύτικη και υποκριτική ευφορία των ερειπίων, μέσα στην νίκη που τελικά δεν ήταν δική μας, που μας την έκλεψαν, μέσα στη φούσκα της μεταπολίτευσης, του εμφυλίου και του πολέμου και αργότερα της χούντας και του βρώμικου ’89 με στιγμιαία μόνο αναλαμπή τον Νοέμβρη του ’73 και κάποιες άλλες… Είχες δίκιο να αμφιβάλλεις όχι για τη σταθερή αξία της Δέσποινας, ανάμεσα σε δυο συγγραφείς- εσείς, η Δέσποινα, εγώ, κύριε Θόρτον…- αλλά για την αφέλεια και αμέλεια του Συρεγγέλα, για την ολιγωρία του μικρού Θοδωρή, για την απεμπόληση της ελπίδας, το χάσιμο της σκυτάλης… Η Δέσποινα νίκησε όμως τελικα και η ζωή και τα παιδιά των παιδιών της, παιδιά της άλλωστε είμαστε κι εμείς…οι δικοί μας ποιητές νίκησαν, αυτοί που ανόητοι τους ονόμασαν ποιητές της ήττας, αυτοί νίκησαν τελικά, κάνοντας οίστρο της ζωής το φόβο του θανάτου, ανοίγοντας την πάντα ανοιχτή πόρτα της ελπίδας γράφοντάς το, δηλαδή…

Στους φοιτητές μου τους παλιούς και τους επόμενους, που μου λείπουνε τόσο πολύ φέτος, αυτή τη σκληρή χρονιά, είναι αφιερωμένο το κομμάτι αυτό… Και στους επόμενους Μάηδες, που θα είναι καλύτεροι, γιατί εσείς ξέρετε καλύτερα τώρα πια αυτά που πλησιάζουν ολοταχώς και σε όσα αντηχούν και συνηχούν από παλιά κι από το μέλλον μέσα στο κομμάτι αυτό… μήγαρις έχω άλλο στο νου μου πάρεξ και όσοι το χάλκεον χέρι του φόβου αισθάνονται… θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία…

Συγγνώμη, όταν λέτε Μάιος του 1968, τι εννοείτε; Είναι μια ακόμα χρονολογία ή κάτι άλλο; Και ποιος ήταν ο Κάλβος, ο Σολωμός; Έντεκα, δώδεκα παρά πέντε… δώδεκα. Ο παλιός κόσμος έφευγε επιτέλους οριστικά, ένας νέος κόσμος άρχιζε να δείχνει το όμορφο και φρέσκο πρόσωπό του… Γινόταν κι εκεί… το σκοτάδι εν τω μεταξύ γινόταν πολύ πιο πηχτό λίγο πριν αρχίσει να ξημερώνει…

Φελίθ Ναβιδάδ, σενιόρ Ντιμίτρι Χατζί, και, αν τυχόν, όπως λένε μερικοί, το 2012 τελείωνε αυτός ο κόσμος, φελίθ μούντο νουέβο…στο μεσοτζόρνο της Ευρώπης μας… με μια…ευρεια οπτική.