Με κόκκινο φωτόσημο περνά

Λέξεις: Γιώργος Σαρλής

Το ότι τρεις μέρες τώρα δεν κυκλοφορούν τα τρένα οφείλεται βασικά στις απεργιακές κινητοποιήσεις των σιδηροδρομικών.

Οι άνθρωποι που ήδη προειδοποιούσαν, φώναζαν και απεργούσαν για να προλάβουν το κακό, συνεχίζουν να προσπαθούν να μας προστατεύσουν με τις αγωνιστικές πρωτοβουλίες τους.

Τι θα γίνει, όμως, όταν αυτές εκ των πραγμάτων σταματήσουν;

Ο νέος Υπουργός Μεταφορών αντί να έχει αποφασίσει με δική του πρωτοβουλία την αναστολή όλων των δρομολογίων, τουλάχιστον μέχρι να διερευνηθεί και να αποκλειστεί κάθε πιθανότητα περαιτέρω διακινδύνευσης του επιβατικού κοινού κι αντί να μας ενημερώσει για τις άμεσες αποφάσεις του που θα αποκαταστήσουν την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου, αναλώνεται στο να εμπνευστεί επιτροπές “νέου τύπου”, που θα αναλάβουν να διερευνήσουν, λέει, τα αίτια του συμβάντος, ενώ υπάρχουν ήδη προβλεπόμενα στο νόμο όργανα για να κάνουν αυτή τη δουλειά, δηλ. οι πραγματογνώμονες που θα ορίσει η Δικαιοσύνη που διενεργεί την ανάκριση καθώς και ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), που θα πρέπει να συντονιστεί με τις απαιτήσεις και τις ευθύνες των ημερών και να δράσει άμεσα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι χωρίς να έχουμε δει ακόμη τη διοικητική πράξη και τη νομική βάση με την οποία συγκροτείται η Γεραπετρίτειου έμπνευσης επιτροπή, ακούμε για παραίτηση ενός μέλους της -πότε ορίστηκε και που δημοσιεύθηκε αυτός ο ορισμός για να νοείται ήδη και παραίτηση άραγε;

Οι ευθύνες που πρέπει να διερευνηθούν προφανώς και δεν περιορίζονται στον σταθμάρχη, ιδίως επειδή προκύπτει ξεκάθαρα ότι το “σφάλμα” στην προκειμένη περίπτωση ήταν “συστημικό”.

Ένα ολόκληρο σύστημα συνέκλινε προς το “σφάλμα”, λειτουργώντας παρά τους διεθνώς αποδεκτούς κανόνες ασφαλείας.

Και όταν ένα ολόκληρο σύστημα λειτουργεί έτσι, αυτό είναι κάτι τόσο μεγάλο που καθίσταται ευρέως γνωστό, σε δεκάδες ανθρώπους, που δουλεύουν μες στο σύστημα. Η γνώση αυτή δεν μπορεί τότε παρά να υπάρχει και να φτάνει έως -ή και να εκπορεύεται από- τις διοικήσεις εμπλεκόμενων διοικητικών αρχών που έχουν καθήκοντα εποπτείας και εγκρίσεων ασφαλείας, αλλά και μέχρι το ίδιο το Υπουργείο.

Ο πολύς κόσμος έχει καταλάβει αυτή τη “συστημική αποτυχία” -αφού “στην Ελλάδα ζεις”- και απαιτεί η διερεύνηση του συμβάντος να μην περιοριστεί στον σταθμάρχη.

Είναι, λοιπόν, κρίσιμο να διερευνηθεί ουσιαστικά η ευθύνη όλων των προσώπων στων οποίων τη σφαίρα ευθύνης είχε εισέλθει η συγκεκριμένη κινδυνώδης δραστηριότητα στον επίμαχο χρόνο, πριν από την πρόκληση του δυστυχήματος.

Κι αυτό θα γίνει μόνο αν αφεθεί η Δικαιοσύνη να κάνει τη δουλειά της ανεπηρέαστη, χωρίς να μπερδεύεται στα πόδια της μια “έκτακτη κυβερνητική επιτροπή” και επικεντρωνόμενη στο τι συνέβη κατά το χρόνο του συμβάντος και πως οι συνθήκες ανασφάλειας που είχαν διαμορφωθεί είχαν φτάσει να κοινοποιούνται και να γνωστοποιούνται στους αρμοδίους και πως αυτοί διατηρούσαν και ανέχονταν αυτή την ανασφάλεια κατά το χρόνο του συμβάντος.

Ιδίως, μάλιστα, θα πρέπει άμεσα να αξιοποιηθεί η δυνατότητα αίτησης διεθνούς συνδρομής από κράτη που συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό δίκτυο στο οποίο ανήκει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ τα οποία προφανώς βρίσκονται πολλές δεκαετίες πιο μπροστά από εμάς σε ζητήματα ασφάλειας των σιδηροδρόμων.

*Ο Γιώργος Σάρλης είναι Δικηγόρος, ΜΔΕ Ποιν. Δικαίου (ΑΠΘ), τ. Γεν. Γραμμ. Υπ. Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπ. Δικαιωμάτων.