«Με λένε Αρετή, βοήθεια…»
Ο παραλληλισμός των παραμυθιών, οι αρρενωπότητες σε ρόλο «σωτήρα» και το δυσεπίλυτο ζήτημα της έμφυλης βίας
Ζούμε σε μια εποχή, όπου βλέπουμε καθημερινά να διαδραματίζεται το τέλος του παραμυθιού της Σταχτοπούτας;
Σύμφωνα με τις ειδησεογραφικές πληροφορίες, οι οποίες βλέπουν το φως της δημοσιότητας, έπειτα από την ανθρωποκτονίας της γυναίκας στην Αμφιλοχία από τον εν διαστάσει σύζυγό της, η Αρετή είχε ζητήσει από την ανήλικη τους κόρη και αυτόπτη μάρτυρα των συχνών περιστατικών βίας, να καλέσει το 100, λέγοντας «με σκοτώνει ο μπαμπάς σου».
Στο πρώτο επτάμηνο του 2024, σημειώθηκαν εννέα ειδεχθείς ανθρωποκτονίες γυναικών με έμφυλο πρόσημο, αφήνοντας εκτεθειμένα τα ανήλικα κατά βάση παιδιά των θυμάτων, τα οποία με τη σειρά τους έχουν υποστεί ανεπανόρθωτη ψυχική και συναισθηματική βλάβη. Το modus operandi, αλλά και η επανάληψη των σταδίων του κύκλου βίας επαναλαμβάνεται στις περισσότερες των περιπτώσεων.
Ενώ, λοιπόν το background (υπόβαθρο) των δραστών, τα αίτια της επίθεσης, αλλά και η στρατηγική ομοιάζουν και είναι πια ευρέως γνωστά, παρ΄όλα ταύτα η ανάσχεση του φαινομένου εξακολουθεί να αποτελεί μια δύσκολη και σύνθετη υπόθεση. Ενώ ταυτοχρόνως, λαμβάνουν χώρα αξιόλογες δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του ευρύ κοινού ή ειδικών προγραμμάτων από κρατικές δομές και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Η Λιλή Ζωγράφου στο έργο της «Από τη Σταχτοπούτα στη Μήδεια» θέτει ένα καίριο ερώτημα, «ποια ήμουν, πριν η πατριαρχική κοινωνία με υποβιβάσει σε αυτό που είμαι σήμερα;». Τα παραμύθια είναι οι καθρέφτες της κοινωνίας και της εποχή μας. Η επανανοηματοδότηση του κλασικού παραμυθιού της Σταχτοπούτας ή όλων αυτών των παραμυθιών που θέτουν τις αρρενωπότητες σε ρόλο «σωτήρα» και τις θηλυκότητες αδύναμες- ανήμπορες να ζήσουν και να δράσουν χωρίς κάποια εξωτερική υποστήριξη. Πάντα σε εξάρτηση από τους «ισχυρούς» άνδρες της πατριαρχικής κοινωνίας.
Έτσι, σύμφωνα με το Σύνδρομο της Σταχτοπούτας η κοινωνία ενθαρρύνει την κουλτούρα του παραμυθιού, όπου φαντάζει φυσιολογικό ο σύντροφος μα να μας συμπληρώνει. Ο ιππότης του παραμυθιού που συχνά εξελίσσεται στον δράκο του παραμυθιού, έχει τα κλειδιά από το σπίτι μας. Ο παραλληλισμός αυτός αντικατοπτρίζει μονάχα ένα μικρό τμήμα από το δυσεπίλυτο ζήτημα της έμφυλης βίας, το οποίο έχει πολλές προεκτάσεις και σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο ανατροφής των αρρενωποτήτων. Συνδυαστικά με την ενδυνάμωση των θηλυκοτήτων θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν κάποιες βασικές συνιστώσες κατά την ανατροφή των αγοριών, οι οποίες οδηγούν σε τοξικές συμπεριφορές.
Η μόνη βιώσιμη λύση είναι η εντατικοποίηση των προσπαθειών συνολικά και σε πολλαπλά επίπεδα, τόσο δηλαδή στο κομμάτι της πρόληψης και ενημέρωσης, όσο και στο κομμάτι της διαπαιδαγώγησης ενηλίκων και ανηλίκων.
Ειδάλλως, θα εξακολουθούμε να μένουμε σιωπηλοί ενώπιον της αριθμητικής καταγραφής νέων περιστατικών γυναικοκτονιών, αφήνοντας πίσω ανυπεράσπιστα και εκτιθέμενα τα νεώτερα θύματα αυτών των τραγωδιών, τα παιδιά των γυναικών.