Με τηλεδιάσκεψη και όχι «δια περιφοράς» τα Δημοτικά Συμβούλια

του Μιχάλη Τρεμόπουλου, 

δημοτικού συμβούλου Θεσσαλονίκης, ιδρυτικού μέλους των Πράσινων

Σε έναν Δήμο όπως αυτός της Θεσσαλονίκης, που διαθέτει δημοτικό τηλεοπτικό κανάλι και μετέδιδε τις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, είναι απαράδεκτο αυτές να γίνονται με τον «δια περιφοράς» αντιδημοκρατικό τρόπο. Και ο κορονοϊός δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι.

Η «Οικολογία-Αλληλεγγύη» εκτιμά ότι η διοίκηση του Δήμου οφείλει να εξασφαλίσει τη δυνατότητα παρακολούθησης της συνεδρίασης με τις ζωντανές τοποθετήσεις των δημοτικών συμβούλων ως δημόσιας δημοκρατικής διαδικασίας, από όποιον πολίτη το επιθυμεί. Οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν και γραπτά, στο chat. Οι συνοπτικές γραπτές διαδικασίες στερούν από το Δημοτικό Συμβούλιο τη δυνατότητα διαλόγου και συνδιαμόρφωσης με τους δημοτικούς συμβούλους και τελικά τη βελτίωση των προτάσεων της διοίκησης. Και αυτή η διαδικασία του “ψεκάστε, ψηφίστε, τελειώσατε”» δεν έχει καμιά σχέση με τη δημοκρατία ούτε με τη συνταγματική αρχή της δημοσιότητας της συνεδρίασης.

Ακόμη και για Δήμους που δεν διαθέτουν κανάλι, υπάρχει η δυνατότητα τηλεδιάσκεψης με το σύστημα Webex, που παρέχεται δωρεάν στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια. Δεν το χρησιμοποιούν, όμως, γιατί οι διοικήσεις βολεύονται και παρακάμπτουν τον -πάντα ενοχλητικό για τις εξουσίες- δημοκρατικό έλεγχο.

Οι κυβερνητικές ευθύνες

Ύστερα από την απαξίωση των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων που έφερε το καλοκαίρι ο Νόμος 4365/2019, με τη μεταβίβαση όλων σχεδόν των κρίσιμων αρμοδιοτήτων στις Επιτροπές, ήρθε και η νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ) για να καταργήσει τον δημόσιο διάλογο και το δικαίωμα της αντιπρότασης και χωρίς πρακτικά, ακόμη και για τις ελάχιστες αρμοδιότητες που είχαν απομείνει στα Συμβούλια. Με την εγκύκλιο αρ. 18318/13.03.2020, η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα για «δια περιφοράς» συνεδρίαση, χωρίς να απαιτείται αιτιολόγησή της.

Οι διοικήσεις των Δήμων και των Περιφερειών έλαβαν αμέσως το «μήνυμα» και βρήκαν την ευκαιρία να περάσουν καταχρηστικά σημαντικές αποφάσεις, που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορωνοϊού, ούτε είναι επείγουσες, και χωρίς καμία συζήτηση με την τοπική κοινωνία και τις παρατάξεις των Συμβουλίων. Παράλληλα, η κυβέρνηση άφησε ανοιχτές και τις επιλογές της συνεδρίασης «κεκλεισμένων των θυρών» και της «τηλεδιάσκεψης», την ίδια στιγμή που είχε απαγορεύσει τη συγκέντρωση άνω των 10 ατόμων, γνωρίζοντας ότι δεν υπάρχουν δημοτικά συμβούλια κάτω των 10 ατόμων και ότι οι περισσότεροι Δήμοι δεν γνωρίζουν ή δεν διαθέτουν λογισμικά τηλεδιάσκεψης.

Στις 25.3.2020 η ΚΕΔΕ ενημέρωσε για τη δυνατότητα δωρεάν τηλεδιάσκεψης μέσω του συστήματος Webex για τις συνεδριάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων και των Επιτροπών, που μπορούν να τις παρακολουθήσουν ως καλεσμένοι μέχρι και 100.000 άνθρωποι και ενώ μπορούν να βγουν και στο youtube.

Με την ΠΝΠ της 30ης Μαρτίου 2020 (Α ́75), η κυβέρνηση έθεσε, έως την 31η Μαΐου 2020, ως μόνη προϋπόθεση για τη νομιμότητα της συνεδρίασης δια περιφοράς, τη συμμετοχή του ενός δευτέρου (1/2) των μελών του οικείου Συμβουλίου. Βεβαίως, με την εγκύκλιο με αριθμό 40 (Α.Π. 20930/31-03-2020) το Υπουργείο Εσωτερικών αναφέρει ότι τα συλλογικά όργανα μπορούν να κάνουν, εκτός από συνεδρίαση δια περιφοράς, και συνεδρίαση με τηλεδιάσκεψη, με κάθε πρόσφορο ηλεκτρονικό μέσο (όπως skype, εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης με δυνατότητα βιντεοκλήσης κ.λπ.).

Ποιο είναι το αποτέλεσμα; 

Παρά του ότι προβλέπονται θεωρητικά τρία ενδεχόμενα συνεδρίασης, «δια περιφοράς», «κεκλεισμένων των θυρών» ή «τηλεδιάσκεψη», όλοι σχεδόν οι δήμαρχοι επιλέγουν την πρώτη, ως πιο βολική γι’ αυτούς, αφού γλυτώνουν και από την ενοχλητική «αντιπολίτευση». Ο ακροδεξιός Όρμπαν, άλλωστε, ήδη έχει δείξει τον δρόμο, με την ουσιαστική κατάργηση της Βουλής.

Η «Οικολογία – Αλληλεγγύη» διεκδικεί να γίνει η Αυτοδιοίκηση ένας θεσμός που να υπηρετεί τον δημοκρατικό διάλογο και οι αποφάσεις να λαμβάνονται με ευρύτερες πλειοψηφίες και συναινέσεις. Διεκδικεί μια Αυτοδιοίκηση που να έχει πραγματικά την αρμοδιότητα των τοπικών υποθέσεων και την αυτοτέλεια, σύμφωνα με το άρθρο 102 του Συντάγματος, που να εκπορεύεται από τη λαϊκή βούληση και όχι από μονοπρόσωπες εξουσίες, που συχνά λειτουργούν με σκοπιμότητες ή με τις εντολές της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση, λοιπόν, είναι αυτή που πρέπει να βάλει τέλος στις αντιδημοκρατικές «δια περιφοράς» αποφάσεις και να επαναφέρει τους όρους δημοκρατικής διακυβέρνησης στις τοπικές κοινωνίες.