Μια διαφορετική τηλεόραση

Μια ψύχραιμη ματιά στο γυάλινο κόσμο και μια παλιά συνέντευξη με το Σωτήρη Δανέζη στην Παράλλαξη.

Ο Έλληνας τηλεθεατής ξοδεύει κατά μέσο όρο 24,5 ώρες την εβδομάδα μπροστά στο δέκτη και θεωρεί κριτήριο αντικειμενικότητας την αναγνωρισιμότητα και όχι το δείγμα δουλειάς, αφού η δεκάδα των εκλεκτών δημοσιογράφων αποτελείται από πρόσωπα του στούντιο και του καναπέ, ενώ απουσιάζει η μάχιμη δημοσιογραφία. Το κοινό θεωρεί αντικειμενικότερους τους δημοσιογράφους που προβάλλονται περισσότερο και σε ζώνες υψηλής τηλεθέασης. (Νίκος Χατζηνικολάου, Μαρία Χούκλη, Έλλη Στάη στις πρώτες θέσεις, ενώ τη δεκάδα αξιοπιστίας συμπληρώνουν ονόματα όπως Γιώργος Αυτιάς, Γιώργος Παπαδάκης, Νίκος Ευαγγελάτος κ.ά.) Και αν το 99,3% των Ελλήνω δηλώνουν ότι όταν δεν εργάζονται βλέπουν τηλεόραση, πόσο μέρος αυτού του ποσοστού κάθεται μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα, όπου είναι εξορισμένες, να παρακολουθήσει μια τηλεοπτική έρευνα αξιώσεων; Απ΄ότι φαίνεται το κοινό προτιμάει να βλέπει τηλεόραση περισσότερο για ψυχαγωγικούς λόγους και λιγότερο για ενημερωτικούς, είτε λόγω αδιαφορίας για τα πολιτικά και τα κοινά είτε λόγω δυσπιστίας. Οι λεγόμενες ενημερωτικές εκπομπές αναλώνονται συνήθως σε πολιτικές συζητήσεις με τα ίδια πρόσωπα σε ανούσιους διαξηφισμούς ξεπερασμένων πολιτικών επιχειρηματιών, ενώ όταν πέφτουν τα νούμερα, οι σταρ των talk shows δεν θα διστάσουν να ανακρίνουν την Πέγκυ Ζήνα για να κερδίσουν καμιά μονάδα. Και το κοινό θα επιβραβεύσει. Συνεπώς η τύχη των εκπομπών – έρευνας είναι καταδικασμένη να παίζει τον άχαρο ρόλο των τηλεοπτικών άλλοθι σε μεταμεσονύκτιες ζώνες και πάντως μακριά από κάθε προσπάθεια προώθησης ενός τηλεοπτικού προϊόντος αξιώσεων. Και τι μένει στο τέλος στον τηλεθεατή; Ένας ατέλειωτος πολτός ανούσιων εκπομπών. Εκτός αν βάλεις το βίντεο να γράφει μετά τα μεσάνυχτα και δεις με την ησυχία σου εκπομπές σαν αυτές που αγαπάμε. Και θυμηθείς τα λόγια του Αυγερόπουλου: «Τα πρόσωπα που γνώρισα, οι καταστάσεις που είδα δεν μου χάρισαν πολά χρήματα, όμως μου χάρισαν λίγο σοφία».

Σωτήρης Δανέζης

-Στην Ελλάδα η τηλεόραση είναι ένα μεγάλο μπακάλικο. Έχει σχεδόν από όλα και από λίγο. Έχει σαφώς μεγαλύτερη ποικιλία προγραμμάτων από πολλά ευρωπαϊκά δίκτυα, αλλά πολύ μικρότερο μπάτζετ.

-Ένας αμερικάνος συγγραφέας είχε πει ότι για να ειπωθεί μια αλήθεια χρειάζονται δυο. Ένας να την πει και ένας να την ακούσει. Η τηλεόραση είναι ένα πανίσχυρο μέσο αλλά μπορεί να αφυπνίσει μόνο αυτούς που θέλουν να αφυπνιστούν.

-Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι έχουμε την τηλεόραση που μας αξίζει. Από την άλλη βλέπω, και βλέπουμε όλοι, ποια είναι τα τηλεοπτικά προϊόντα που καταλαμβάνουν τις υψηλότερες θέσεις της AGB (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Όσο η τηλεόραση παραμένει όμηρος της τηλεθέασης κι όσο μεγαλώνει η αδιαφορία για τον αριθμό των ανθρώπων που επιλέγουν να βλέπουν λιγότερη τηλεόραση, οι ελπίδες να γίνει ια μέρα όπως τη φανταζόμαστε περιορίζονται.

-Από τα ταξίδια μου έχουν μείνει μερικές δεκάδες αποκόμματα αεροπορικών εισιτηρίων, μερικές ταλαιπωρημένες βαλίτσες και η εμπειρία των χειρότερων jet lags. Στην Εμπόλεμη Ζώνη, δεν πραγματοποιούμε μια δημοσιογραφική αποστολή για το ταξίδι αλλά για χάρη μιας ιστορίας που πιστεύουμε ότι πρέπει να ειπωθεί. Σε κάθε τέτοιο ρεπορτάζ, διαπιστώνει κανείς ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν φίλους, οι κυβερνήσεις, όμως, έχουν μόνο συμφέροντα.