Μία παράσταση σημειολογίας

Ίσως αν είχε τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τη χθεσινοβραδινή ομιλία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ο Ουμπέρτο Έκο να έγραφε μία επικαιροποιημένη έκδοση του περίφημου βιβλίου του για τη σημειολογία, αυτή τη φορά εστιασμένη στην απίστευτη θεατρική παράσταση που αποκαλείται “ελληνική πολιτική”.

Ακούγοντας την ομιλία και έχοντας παράλληλα ανοιχτά το twitter και μερικές ειδησεογραφικές σελίδες μπορεί να δει κανείς αρκετά πέρα από τα προφανή. Ας εστιάσουμε σε τρία μόνο σημεία από χτες το βράδυ.

Ο Πρωθυπουργός ξεκίνησε την ομιλία του από το βήμα της ΔΕΘ επιχειρώντας να απαντήσει με στόμφο σε μερικά θεμελιώδη ερώτηματα- προφανώς για να πείσει τον εαυτό του αρχικά- για το αν θα τα καταφέρει τελικά η Ελλάδα. Την ίδια στιγμή το γερμανικό περιοδικό Spiegel είχε ως πρώτη είδηση στη σελίδα του ενόψει της κυκλοφορίας του νέου του τεύχους πως το γερμανικό υπουργείο οικονομικών επεξεργάζεται δύο σενάρια για τη χρεοκοπία της Ελλάδας και για τη συνακόλουθη έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Μάλιστα, αναρωτιέται ο συντάκτης για ποιο λόγο ο κ. Σόιμπλε και το επιτελείο του διαψεύδουν δημοσιεύματα των τελευταίων ημερών, όπως αυτό του Bloomberg, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα οδηγείται σε χρεοκοπία.

Σε ένα άλλο σημείο του λόγου του ο κ. Παπανδρέου απηύθυνε για πολλοστή φορά έκκληση συναίνεσης προς όλες τις πλευρές, λοιπά κόμματα, συνδικατά, κοινωνία… Η απάντηση ακουγόταν επί ώρες έξω από το συνεδριακό κέντρο “Ι. Βελλίδης” άλλοτε σαν χειροβομβίδα κρότου- λάμψης και άλλοτε σαν κιγκλιδώματα που αναποδογύριζαν. Εκπρόσωποι πολλών και διαφορετικών κοινωνικών ομάδων επιχείρησαν- εν μέσω πρωτοφανούς καταστολής- να διατρανώσουν την αντίθεσή του σε ό,τι πρεσβεύει ο Πρωθυπουργός και η κυβέρνησή του.

Αυτό, βέβαια, που κράτησαν άπαντες από τη φετινή ομιλία είναι ο αδιαπραγμάτευτος στόχος του πολιτικού ηγέτη της χώρας “να μην υπάρχει οικογένεια χωρίς εισόδημα”, υπογραμμίζοντας την πρόθεσή του να εξασφαλίσει πως θα “υπάρχει τουλάχιστον ένας εργαζόμενος σε κάθε οικογένεια”! Ο πήχυς δεν έχει τεθεί ποτέ ξανά στη σύγχρονη ελληνική ιστορία τόσο χαμηλά… Η κοινότητα του twitter σχολιάζει τις τελευταίες ώρες ποικιλοτρόπως τη συγκεκριμένη αποστροφή του λόγου του Πρωθυπουργού με τη δημιουργία ειδικής ετικέτας (hash tag) με τίτλο #enas_ergazomenos.

Σε γενικές γραμμές, πάντως, έχει μεγάλο ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς πώς έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια η ρητορική του κ. Παπανδρέου στις ομιλίες του στη ΔΕΘ.

Οι λέξεις που προτάσσονται αλλάζουν, αλλά το αποτέλεσμα είναι ίδιο, μια και ο λόγος του περιορίζεται στην περιγραφή της κατάστασης και σε τίποτα περισσότερο, όπως επισήμανε εύστοχα ο πολιτικός επιστήμονας, Λευτέρης Κουσούλης, μιλώντας στην πρωινή ενημερωτική εκπομπή του Mega. Κάτι που φαίνεται, για παράδειγμα, από τη διαπίστωση πως “η κοινωνία είναι αιχμάλωτη του κράτους”.

94 προσαγωγές και 9 συλλήψεις, δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, 6 διαδηλώσεις, 30.000 διαδηλωτές, 7.000 αστυνομικοί, ο “Αίας”, δεκάδες δακρυγόνα, κάγκελα παντού, μία ομιλία χωρίς νόημα, ένα “άτυπο” υπουργικό συμβούλιο χωρίς νόημα, μία συνέντευξη τύπου χωρίς νόημα, ένα Σαββατοκύριακο χωρίς κανένα νόημα και καμία λογική. Έτσι περίπου όπως τείνει να καταντήσει και η καθημερινότητά μας. Τουλάχιστον μας έμεινε η σημειολογία…

* Διαβάστε ολόκληρη την ομιλία του πρωθυπουργού