Μια ξενάγηση που αποκάλυψε πικρές αλήθειες για το σταθμό Βενιζέλου

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ξενάγηση της Κίνησης Ενεργών Συνταξιούχων Δημοσίου (Θεσσαλονίκης) με ξεναγό την κ.Μελίνα Παϊσίδου, καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, έλαβε χώρα στους σταθμούς Βενιζέλου και Αγίας Σοφίας του μετρό.

Δυο ενεργοί πολίτες αποτύπωσαν τις σκέψεις τους.

Λέξεις: Αθηνά Παπανικολάου

Επιστρέφω από τον σταθμό Βενιζέλου γεμάτη με γνώσεις αλλά και με οργή. Κατέβηκα στην ξενάγηση που οργάνωσε η Κίνηση Ενεργών Συνταξιούχων Δημοσίου (Θεσσαλονίκης)με ξεναγό την κ.Μελίνα Παϊσίδου, καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, με σκοπό να μάθω περισσότερα κι από στόμα ειδικού για την ιστορία της πόλης. Εσείς που θαυμάσατε τις αρχαιότητες της Βενιζέλου γνωρίζετε ότι αυτό που είδατε δεν είναι το σπάνιο εύρημα που αντίκρυσαν οι αρχαιολόγοι στην ανασκαφή; Αυτό που είδατε είναι μια ανακατασκευή, μια installation που λένε κι οι εικαστικοί, που κατέστρεψε οριστικά κι αμετάκλητα το πρωτότυπο, όπως μας εξήγησε με θλίψη η κ.Παϊσίδου, γι’ αυτό και δεν μπορεί να ενταχθεί στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco. Το μοναδικό τετράπυλο της Decumanus Maximus (Εγνατία οδός) στη συμβολή με την Cardo (Βενιζέλου) έσπασε και χάθηκε για πάντα. Ανακατασκεύασαν τον δρόμο, ρίχνοντας τσιμέντο, και τοποθέτησαν τα θραύσματα σε επίπεδη επιφάνεια ενώ κανείς δρόμος στην Αρχαιότητα δεν ήταν επίπεδος. Ο μεγάλος αγωγός μπαζώθηκε . Χάθηκε η αυθεντικότητα ενός μοναδικού στον κόσμο μνημείου και μαζί του χάθηκε η τιμή και η υπόληψη αυτής της πόλης, του Πανεπιστημίου της που δεν αντέδρασε και μιας υπουργού που τσιμέντωσε το σύμπαν. Αθλιότητα απερίγραπτη. Τι κι αν φώναξαν αρχαιολόγοι, ξένοι επιφανείς βυζαντινολόγοι, ιστορικοί και μερίδα πολιτών της Θεσσαλονίκης, η υπουργός απο-πολιτισμού, η κυβέρνηση Μητσοτάκη και οι εργολάβοι το έριξαν στα μπάζα . Εδώ θα μου πείτε μπάζωσαν ανθρώπους στα Τέμπη, στα αρχαία θα σταματούσαν; Μπορούσε να σωθεί; Μπορούσε φυσικά, η τεχνογνωσία υπήρχε. Όπως εξήγησε η κ.Παϊσίδου, εφαρμόστηκε στον σταθμό Μοναστηράκι στην Αθήνα και μας χάρισε την κοίτη του Ηριδανού και τους σκεπαστούς αγωγούς.

Οι αρχαιολόγοι ζήτησαν το 2019 να μην λειτουργήσει για δύο χρόνια ο σταθμός Βενιζέλου, όταν θα ξεκινούσε το μετρό, κάτι που έγινε και σε άλλες πόλεις του εξωτερικού, ώστε να ολοκληρωθούν οι εργασίες διάσωσης των αρχαιοτήτων in Situ. Όχι μόνο αυτό δεν έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη αλλά καθυστέρησε άλλα 4 χρόνια τη λειτουργία του μετρό, προς δόξαν και χρηματισμό των εργολάβων. Πώς να μην νιώσουμε θλίψη, οργή και αγανάκτηση για το έγκλημα των κατ’ επάγγελμα “πατριωτών” και των φερέφωνων τους; Η στρωματογραφία μιας πόλης που δεν έπαψε να είναι αστικό κέντρο για αιώνες, έβγαλε από τα σπλάχνα της τα λείψανα της πορείας της. Μόνο στον σταθμό Αγ.Σοφίας βλέπουμε τις μνημειακές αρχαιότητες όπως ακριβώς ανακαλύφθηκαν. Γι’ αυτό και μπορούν να ενταχθούν στα προστατευόμενα Μνημεία της Unesco. Καταστήματα, εργαστήρια αρχυροχρυσοχοΐας, κεραμικής, γυαλιού, πηγάδια, αγωγοί, κρηναίο, πλατεία, ναΐσκος, όλα στο φως. Μένει πια να δούμε σε έκθεση τα χιλιάδες ευρήματα που φυλάσσονται σε αποθήκες. Αμέτρητα ευχαριστώ στην κ. Παϊσίδου για την εξαιρετικά λεπτομερειακή, τη συγκινητική ξενάγηση, για την υπομονή της να μετακενώσει την επιστημονική της γνώση, το πάθος και την αγάπη στο αντικείμενο της και στην πόλη μας, παρά το πλήθος των συμμετεχόντων.!! Ευχαριστίες βεβαίως στη συνδικαλιστική παράταξη των Συνταξιούχων ΚΕΣΥ που μας χάρισε αυτήν την υπέροχη ξενάγηση!!

Λέξεις: Τάσος Δίκας 

ΤΟ ΦΑΙΝΕΣΘΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΕΙΝΑΙ…

Στιγμιότυπα από την εξαιρετική και κατατοπιστική διπλή και συγκριτική ξενάγηση από την καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ, Μελίνα Παισίδου των αρχαιοτήτων:

α) στο σταθμό του μετρό της Αγίας Σοφίας και β) στο σταθμό του μετρό της Βενιζέλου, που οργανώθηκε από την Κίνηση Ενεργών Συνταξιούχων Δημοσίου (Θεσσαλονίκης)

-Στον σταθμό Αγίας Σοφίας (πάνω από την Εγνατία) οι αρχαιότητες έχουν παραμείνει όπως ακριβώς ανακαλύφθηκαν και μπορούν να ενταχθούν στα προστατευόμενα Μνημεία της παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco. -Αντίθετα στον σταθμό Βενιζέλου έγινε κατανοητό πως ένας αυθεντικός αρχαιολογικός χώρος καταστράφηκε σε ωραιοποιημένο μουσειακό “Έκθεμα” – “Εγκατάσταση” που για τον λόγο αυτό και δεν μπορεί να ενταχθεί στα μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco.

Αυτό έγινε μέσα από την μετατροπή της επιφανειακής – ορατής μόνο στρώσης (φλούδας) με τεμαχισμό-απόσπαση-επιλεγμένη επανατοποθέτηση πάνω σε πλάκα οπλισμένου σκυροδέματος! Όλη η υπόλοιπη υποδομή του μοναδικού σωζόμενου Βυζαντινού σταυροδόμου και όμορων καταστημάτων – εργαστηρίων αποξηλώθηκε και καταστράφηκε.

ΥΠΗΡΧΕ ΛΥΣΗ

Και όμως υπήρχε λύση Παναγιώτη Βέττα, Πολιτικού Μηχανικού, επικεφαλής του Γραφείου που εκπόνησε την μελέτη κατασκευής του Σταθμού Βενιζέλου με διατήρηση κατά χώραν των αρχαιοτήτων.

Ο πολυετής αγώνας επιστημονικών φορέων και πολιτών, όπως της Κίνησης Πολιτών για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς  και της Διεθνούς και Ελληνικής Επιστημονικής Κοινότητας δεν έπιασε τόπο, ώστε ΚΑΙ μετρό εμπρόθεσμα να είχαμε ΚΑΙ αυθεντικό (insitu στο σύνολό του) το μοναδικό ζωζόμενο Βυζαντινό αστικό τμήμα της πόλης – αρχαιολογικό χώρο στη Βενιζέλου.

Έτσι φτάσαμε -πολιτισμικά- στο “Έγκλημα” στο σταθμό Βενιζέλου.

Διαβάστε τα πάντα για τα αρχαία της Βενιζέλου που τεμαχίστηκαν εδώ