«Μικρές περιπλανήσεις» μ’ εκείνους που δεν ήρθαν

Τα πιο δικά μας πρόσωπα τ’ αφήνουμε να φύγουν / Σπονδή σε άγνωστους Θεούς, σε φόβους εσωτερικούς. / Κρατάμε σκέψεις και στιγμές / οι πιο πολλές ιδανικές / και φεύγουμε, αποφεύγουμε αυτό που αγαπάμε. Γιατί; Για να πονάμε.

Σας έχει τύχει να γνωρίζετε κάποιους ανθρώπους και να μη σας φτάνει ποτέ ο χρόνος που περνάτε μαζί τους; Να μη χορταίνετε να τους κοιτάτε; Να κάνετε μήνες ή και χρόνια να βρεθείτε και να είναι σα να μην πέρασε ούτε μια μέρα; Να λέτε θα τηλεφωνηθείτε, θα ξαναμιλήσετε, να μην γίνετε αυτό ποτέ κι όμως να μην παρεξηγείστε, ούτε να ζητάτε ποτέ το λόγο της απουσίας και της λησμονιάς;

Ευτύχησα να το ζήσω όλο αυτό με μια παρέα φίλων από την Κω και σκέφτηκα να το μοιραστώ μαζί σας και παράλληλα να σας τους συστήσω, έτσι νωπές που έχω τις μνήμες και τα συναισθήματά μου από την πρόσφατη, εντελώς ξαφνική αντάμωση με κάποιους απ’ αυτούς πριν από λίγες μέρες.

Ο Νίκος Αρμπλιάς, ο Λεωνίδας Κουλίτσης, η Ελένη Κολετζάκη, ο Γιάννης Παπαστεργίου, ο Μάνθος Αρμπελιάς και ο Χρήστος Γαμβρέλλης αποτελούν το συγκρότημα «Μικρές Περιπλανήσεις». Τους γνώρισα τον χειμώνα του 2001 κι από τότε έχουμε αναπτύξει μια μοναδική σχέση εκτίμησης, προσωπικής αλλά και καλλιτεχνικής. Τους φιλοξένησα, με φιλοξένησαν, τραγουδήσαμε, στήσαμε συναυλίες, ήπιαμε μπύρες, κάναμε μικρά όνειρα και μεγάλα ξενύχτια.

Σπουδαία παιδιά. Έμειναν στην Κω κι έγραψαν εκεί τους πέντε εκπληκτικούς δίσκους τους με τη βοήθεια του Νίκου Παπάζογλου. Καθαροί άνθρωποι, έξω από υπολογισμούς και συμφέροντα, χωρίς μικρότητες και με απαρέγκλιτες αρχές σε ζητήματα καριέρας, φιλίας, ερωτικών σχέσεων και προσωπικού χρόνου. «Κλέφτες του χρόνου», όπως ο τίτλος του προτελευταίου δίσκου τους. Δε θα μιλήσω για την καλλιτεχνική τους αξία. Δεν είμαι αντικειμενικός κριτής τους. Τους λατρεύω για τους εκπληκτικούς τους στίχους, τις πρωτόλειες μουσικές που βγάζουν ψυχή και μεράκι και τις… ιδιαίτερες ερμηνείες που φανερώνουν ειλικρίνεια και άποψη. Πατήστε το όνομα του γκρουπ στο youtube και θα ακούσετε σχεδόν όλα τους τα τραγούδια. Τα συμπεράσματα δικά σας.

Εγώ απόψε πήρα να γράψω για τους φίλους μου από την Κω. Που ενώ μπορούσαν να κάνουν καριέρα στο έντεχνο ύφος, έμειναν στις δουλειές τους και στις ζωές τους εκεί στα Δωδεκάνησα. Που ήρθαν το περασμένο Σαββατοκύριακο στη Θεσσαλονίκη για να προσευχηθούν για τον Νίκο Παπάζογλου που συμπληρώνει έναν χρόνο μακριά μας και να πιούνε ένα κρασί στη μνήμη του μαζί με τη σύζυγό του Βαρβάρα. Που έκλαιγαν σαν μικρά παιδιά ξημερώματα στο «Τομπουρλίκα» όταν ο Παντελής Χατζηκυριάκος και ο Δημήτρης Εσερίδης άφησαν για λίγο τα ρεμπέτικα και έπαιξαν το «Χαμόγελο της Τζοκόντας» του Μάνου αλλά και την «Βαριά βαλίτσα» του Νικόλα. Ο Νίκος, ο Λεωνίδας και ο Γιάννης. Οι άλλοι δεν μπόρεσαν… Κρίμα αλλά και χαλάλι. Τους είχα δει έναν χρόνο πριν στην κηδεία αλλά είναι σα να τους είδα χθες.

Ο Λεωνίδας Κουλίτσης ήρθε με την κόρη του τη Σταυρούλα. Θυμάμαι στις λίγες ώρες που τον απόλαυσα ότι έπινε και τραγουδούσε τα σχεδόν άγνωστα στον πολύ κόσμο ρεμπέτικα της Τομπουρλίκας. Στο τέλος έδωσε στη Σταυρούλα την κιθάρα και μας τραγούδησε το «Καφάρ» του Καββαδία που έχει ο ίδιος μελοποιήσει αλλά ακόμα ψάχνει την άδεια των κληρονόμων του ποιητή για να το κυκλοφορήσει. Μετά μας είπε και το «Θα με δικάσει» του Μούτση στην πιο ροκ εκτέλεση που έχω ακούσει. Ψάξτε ένα τραγούδι με τη φωνή του Λεωνίδα στο διαδίκτυο και θα καταλάβετε για τι άνθρωπο σας μιλάω. Μεγάλη φωνή. Καθαρή. Σπάνιος τραγουδιστής που καταθέτει ψυχή σε ότι κάνει. Υπάλληλος στην εφορία της Κω. Αντισυμβατικός και ευαίσθητος με ένα τεράστιο λευκό μουστάκι και μακρύ λαυκό μαλλί. Καμία σχέση με δημόσιο υπάλληλο.

Ο Νίκος Αρμπιλιάς έστεκε στην άκρη της παρέας. Ηταν «αλλού». Στον «πατέρα» Παπάζογλου που ακόμη δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι «έφυγε». Εμβληματική φιγούρα ο Νίκος. Μορφωμένος, πολιτικοποιημένος, τεχνίτης μαρμάρου και συντηρητής αρχαίων εκεί στο νησί. Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης… Θυμάμαι ότι τραγούδησε σε έναν ολόκληρο δίσκο των Περιπλανήσεων χωρίς ένα βασικό δόντι. Μόνον αν γνωρίζεις το περιστατικό καταλαβαίνεις ότι η εκφορά του λόγου δεν είναι εντελώς καθαρή. Το συναίσθημα έχει καλύψει όσα κενά δημιούργησε αυτή η γοητευτική αδυναμία. Κοιταχτήκαμε δυο φορές από μακριά κι όταν στο τέλος της βραδιάς χωρίσαμε, υποσχεθήκαμε ότι θα τα πούμε όλα… στην επόμενη συνάντηση. Έτσι κάνουν οι άνδρες μεταξύ τους. Σκέφτονται να ανοίξουν την καρδιά τους, να τα βγάλουν όλα φόρα παρτίδα αλλά όταν ανταμώσουν οι ματιές τους, ένας κώδικας στο βλέμμα και στις χειρονομίες μεταφέρει το συναίσθημα και κάνει τα λόγια περιττά.

Έτσι κι αλλιώς η επόμενη συνάντηση δε θα αργήσει. Υποσχέθηκα να κατέβω εγώ να τους βρω στην Κω όταν σε λίγους μήνες ξεκινήσει η ηχογράφηση του νέου τους δίσκου στο στούντιο του Νίκου Παπάζογλου στη Νίσυρο. Ήταν επιθυμία του Παπάζη να γίνει η δουλειά αυτή. Δεν πρόλαβε να την κάνει ο ίδιος αλλά θα την ολοκληρώσει ο Χρήστος Μέγας, σπουδαίος ηχολήπτης και συνεργάτης του Νικόλα. Θα είναι λοιπόν άλλος ένας «στρόγγυλος δίσκος», όπως συνήθιζε να αποκαλεί τις παραγωγές του ο Παπάζογλου. Θα πάω να τους ακούσω να «γράφουν» γιατί θέλω να έχω προσωπική εμπλοκή με τα τραγούδια. Αυτοί μου το δίδαξαν και είναι οι πρώτοι που το εφαρμόζουν. Προσωπική εμπλοκή σε όλα. Στις δουλειές μας, στις σχέσεις μας, στα τραγούδια μας, στα σπίτια μας, στη γειτονιά μας, στην πολιτική, σε όλα. Αλλιώς δεν έχει αυτό που ζούμε και θα είναι πάντα λίγο…