Μπήκα στο Μετρό και τσιμπήθηκα να το πιστέψω

Υπάρχουν πράγματα που γίνονται εφιάλτες, έμμονες ιδέες, σε κατατρέχουν δεκαετίες μέχρι να τα ξεπεράσεις.

Το μετρό της Θεσσαλονίκης είναι η δική μου έμμονη ιδέα. Άρχισε να με απασχολεί το 1986 όταν ο Κούβελας ανακοίνωσε ότι φτιάχνει μετρό με χρηματοδότηση τις διαφημίσεις του FM100 και σχεδόν σαράντα χρόνια μετά αντί να έχει φύγει η δυσάρεστη επιρροή της φήμης του παραμένει ακμαία.

Θεωρώ ότι είμαι ένας από τους λίγους δημοσιογράφους που ασχολήθηκαν με αυτό το έργο-γεφύρι της Άρτας τόσο στενά, με τέτοια επιμονή και με τόσο πάθος, τόσα πολλά χρόνια, ασταμάτητα. Με κάθε τρόπο, ρεπορταζιακό, άποψης και σάτιρας.

Στάθηκα τόσο κριτικός γιατί δεν αντέχω την κοροϊδία. Και σε αυτή την υπόθεση φάγαμε άπειρη. Από όλες τις κυβερνήσεις που το χειρίστηκαν. Κοροϊδία άγρια, που ήρθε για να καλύψει τους απίστευτους χειρισμούς που υπό κανονικές συνθήκες, σε μια κανονική χώρα θα είχαν προκαλέσει δικαστική έρευνα.

Διότι όταν ξεκινάς ένα έργο και το τελειώνεις 12 χρόνια μετά τριπλασιάζοντας το κόστος του, προς όφελος εργολαβικών συμφερόντων και καταστρέφοντας τη ζωή της μισής πόλης εννοείται ότι φέρεις ευθύνες, που μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο εξ αιτίας της εμμονής σου να τεμαχίσεις ένα αρχαιολογικό σύνολο που θα γινόταν μνημείο κληρονομιάς της UNESCO μετατρέποντας το σε σκηνογραφικό στοιχείο. Θεωρώ εν ολίγοις την υπόθεση Μετρό Θεσσαλονίκης το μεγαλύτερο σκάνδαλο στην Ιστορία της πόλης. 

Αφήνω λοιπόν στην άκρη όλο το χρονικό που προηγήθηκε και για το οποίο η Ιστορία έχει ήδη βγάλει συμπεράσματα, αφήνω κατά μέρος τη χλεύη και τους απίστευτους χαρακτηρισμούς που δέχτηκα κατά καιρούς από πρόθυμα τρολάκια κομμάτων, αλλά και εξέχοντα μέλη κυβερνήσεων για την κριτική που άσκησα και αποφάσισα χθες να ακολουθήσω την πρώτη ολοκληρωμένη πια βόλτα στη βασική γραμμή του μετρό. Η Καλαμαριά θα αργήσει κανένα χρόνο ακόμα.

Η άφιξη στο αμαξοστάσιο είναι πραγματικά θεαματική. Ένα εντυπωσιακό σύμπαν κτιρίων, ένα σύμπλεγμα βγαλμένο από ταινία ομολογουμένως, λειτουργεί ψαρωτικά, όπως και οι τεχνολογίες που εμπεριέχει. Αν και η διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων είναι σε εξέλιξη, κάτι που με ξάφνιασε αφού είναι το πρώτο πράγμα που τέλειωσε εδώ και χρόνια, το τελικό αποτέλεσμα εμπνέει πραγματικά εμπιστοσύνη χωρίς να είμαι ειδικός. Νεκρές στον φωτεινό πίνακα ελέγχου οι ενδείξεις προς Καλαμαριά…

H διαδρομή που κάναμε στους 13 σταθμούς ήταν εξαιρετικά σύντομη. Διαρκεί μόνο 17 λεπτά από τη Νέα Ελβετία στο Σιδηροδρομικό σταθμό. Σχεδόν δεν προλαβαίνεις να αντιληφθείς πότε αφήνεις τη μία στάση και φτάνεις στην άλλη. Ειδικά στο κέντρο. Σταθμό δεν είδαμε, κανέναν. Συνεπώς δεν μπορώ να περιγράψω κανέναν. Την αισθητική του και τη χρηστικότητά του. Αυτά σε επόμενο σημείωμα μαζί με πλήρη κριτική των υποδομών. Πχ πώς σε κανέναν σταθμό δεν σχεδιάστηκε χώρος στάθμευσης για όσους θα αφήνουν εκεί τα αυτοκίνητα τους για να συνεχίζουν προς την πόλη ή ανατολικά. Μισή δουλειά δηλαδή.

Η πρώτη αίσθηση από το ολοκληρωμένο έργο είναι πολύ θετική. Με τη ματιά του αδαούς μπορώ να πω ότι μοιάζει εξαιρετικά φροντισμένο. Από τις φωτισμένες ηλεκτρικές σκάλες μέχρι τις γυάλινες πόρτες που απομονώνουν τις αποβάθρες με ασφάλεια. Τις αποβάθρες που μοιάζουν μικρές είναι η αλήθεια και αναρωτιέμαι πώς δεν θα δημιουργούν συνωστισμό στους 254000 επιβάτες που αναμένεται να εξυπηρετεί τη μέρα, τους 450 επιβάτες ανά συρμό. Παρόλα αυτά δεν γνωρίζω τεχνικές προδιαγραφές αποβαθρών και μεταφέρω απλά μια αίσθηση. Επίσης τα καθίσματα στα βαγόνια είναι λίγα.

Η σήμανση μου φάνηκε επαρκής η εκφώνηση των στάσεων σε κάποιες περιπτώσεις αστεία. Η φωνή που λέει σταθμός Βόλγαρη και σταθμός 25ης Μάρτιου θα μπορούσε να είχε ήδη βελτιωθεί, γιατί προκαλεί γέλιο και δείχνει αφελή προχειρότητα. Ένας δεν βρέθηκε να το ακούσει πριν το εγκαταστήσουν στους συρμούς;

Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα αυτή τη στιγμή είναι η ένταση των ανακοινώσεων στους σταθμούς. Στο σταθμό Μαρτίου οι κάτοικοι τουλάχιστον 3 ορόφων σε πολυκατοικίες πάνω από το σταθμό ακούν μέσα στα σπίτια τους κάθε ανακοίνωση των μεγαφώνων από τις αποβάθρες.

Στα μείον η έλλειψη ίντερνετ σε όλη τη διαδρομή. Κάτι που κρίνω απολύτως απαραίτητο και θα μπορούσε ίσως να λυθεί στο μέλλον.

Καθώς διασχίζαμε την πόλη υπόγεια έκανα την προβολή στο μέλλον και σκέφτηκα πώς η ζωή όλων όσων ζούμε και κινούμαστε στα ανατολικά και το κέντρο αλλάζει όντως σε μεγάλο βαθμό από το ερχόμενο Σάββατο. Είναι μια κίνηση πολιτισμού που οφείλονταν σε μια πόλη που τράβηξε τα πάνδεινα και τραβά καθημερινά εξαιτίας της εγκατάλειψης δεκαετιών.

Αντιλαμβάνομαι, κυρίως από την εξωτερική όψη των σταθμών ότι ένα μεγάλο μέρος πραγμάτων έγινε το τελευταίο τρίμηνο με τρομερή πίεση και βιασύνη.  Μερικά γίνονται ακόμα για να προλάβουν.

Αποκορύφωμα ο περιβάλλον χώρος του σταθμού Βενιζέλου αλλά κυρίως ο τερματικός σταθμός της Νέας Ελβετίας που είναι μάλλον και η ήττα της υπόθεσης αφού η διαμόρφωση του είναι τώρα σε εξέλιξη και δεν θα ολοκληρωθεί πριν το τέλος της χρονιάς, πράγμα που δημιουργεί μείζον πρόβλημα στις μετεπιβιβάσεις των αστικών και την προσέγγιση από την πλευρά των Πυλαιώτικων.

Σε γενικές γραμμές το έργο είναι όπως ακριβώς φαντάζεται κανείς ένα σύγχρονο μετρό. Αναμένω φυσικά να δω ολοκληρωμένους τους επίμαχους σταθμούς Αγία Σοφία και Βενιζέλου, να δω τη σύνδεση με τις αστικές συγκοινωνίες, τον τρόπο λειτουργίας των εισιτηρίων και των ελέγχων, το τι θα γίνεται τις ώρες αιχμής. Στη βράση κολλάει το σίδερο…

Με όλες τις αμαρτίες που κουβαλά πάνω του και κυρίως με το λειψό σχεδιασμό του που δεν περιλαμβάνει τη μισή και παραπάνω πόλη, τα λαϊκά προάστια, το αεροδρόμιο και ας γράφουν ειρωνικά Μίκρα οι ταμπέλες στη Νέα Ελβετία, χθες, κατά τη διάρκεια της πρώτης μου βόλτα με το μετρό της πόλης μου αισθάνθηκα πώς μια μεγάλη περίοδος απαξίωσης της νοημοσύνης μου ολοκληρώνεται σιγά σιγά.

Ένας μακροχρόνιος εφιάλτης γεμάτος παλινωδίες, απίστευτες ατάκες, χρεοκοπίες, υπερβάσεις, ψέματα, κοροϊδία, βαίνει προς το τέλος του. Τώρα ακολουθεί η χρήση. Και αυτό όσο και να πεις μας γεμίζει χαρά.

ΥΓ. Δεν συμμερίζομαι τη φιλολογία για επικινδυνότητα. Δεν θυμίζει σε τίποτε τα ελληνικά τρένα, ούτε καν τα προβληματικά λεωφορεία…. 

ΥΓ2: Δεν είδα πουθενά καμία εφαρμογή του περίφημου λογοτύπου. Προφανώς δεν πρόλαβαν καν να το τυπώσουν…

ΥΓ3: Ο τρομερός ενθουσιασμός των ομογάλακτων με τους υπουργούς συναδέλφων μου χθες, αλλά και διαφόρων παρατρεχάμενων, γνωστών και μη εξαιρετέων στην πόλη, που γνωρίζουμε πώς ακριβώς επιβιώνουν δεκαετίες, πάντα θα με ξαφνιάζει. Όπως και το ότι δεν αποδίδεται κανένα εύσημο στους προηγούμενους που υποθέτω συνέβαλαν αρκετά στην πρόοδο του. Καμία φορά θέλει να κρυφτεί που λέει και η παροιμία και δεν την αφήνει η χαρά. Μάλλον είναι πολλά τα λεφτά για να χαίρονται τόσο…