Μπορεί ο λαός να κατηγορεί, ακόμα κι αν το παρακάνει;

Υπάρχει ένα βαθύ πρόβλημα, το οποίο πρέπει να γίνει κατανοητό. Ακόμα και σύμπτωση να είναι ο θάνατος του Βασίλη Καλογήρου, υπάρχει μεγάλη μερίδα πολιτών που πιστεύει ότι δεν είναι, συνδέοντάς τον με την υπόθεση των Τεμπών και με την Κυβέρνηση.

Ο δημόσιος διάλογος, η λαϊκή αντίληψη, σκέψη και κρίση, δεν αποτελούν και ούτε διεκδικούν να αποτελέσουν ποινικές αποδεικτικές διαδικασίες, που οφείλουν να κυμαίνονται εντός ειδικών κανόνων, τεκμηρίων και νομοθετημάτων. Αυτά τα κάνουν τα αρμόδια Δικαστήρια και οι Αρχές.

Ο διάλογος, λέγεται δημόσιος, όχι μόνον γιατί διεξάγεται σε μια ευρύτερη σφαίρα με δυνητικά άπειρους αποδέκτες, αλλά ακριβώς γιατί επίκεντρό του είναι τα κοινά, η δημόσια ζωή και αρένα. Ο διάλογος αυτός δεν υπακούει σε στενά πλαίσια και αυστηρούς κανόνες και πάντοτε έχει το δικαίωμα να ξεφεύγει και να εκτραχύνεται. Δεν είναι ότι ο λαός είναι στο απυρόβλητο, αλλά η κρίση του εν γένει είναι και κατ’ αρχήν και τελικώς (με τις εκλογές) κάτι παραπάνω από σημαντική, είναι κυρίαρχη.

Ως προς αυτό λοιπόν, δεν πρέπει να πιστεύουμε και να κρίνουμε τον λαό ως αρχή που επιθυμεί να βγάλει ιατροδικαστικό πόρισμα ή ποινική απόφαση, διότι αυτή η λογική αδικεί και υποτιμά το μείζον που εν προκειμένω είναι η αντίληψη που καθημερινά διαμορφώνουν, αλλάζουν, μεταστρέφουν οι πολίτες γύρω από τους θεσμούς και την εμπιστοσύνη σε αυτούς.

Πρέπει να προβληματίσει και να εξεταστεί και αυτό είναι το σημαντικό γιατί ο κόσμος πλέον δεν τρέφει καμία εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση και τους σχετιζόμενους θεσμούς και φτάνει σε σημείο -είτε ορθά είτε εσφαλμένα-, ΟΠΩΣ και ΑΝ αποδειχθεί, να συσχετίζει την εξαφάνιση και το θάνατο του γιου της Εισαγγελέα των Τεμπών με την εκτελεστική εξουσία, ως αποκορύφωμα μιας αλυσίδας συμπτώσεων, συγκάλυψης και παράνομων ενεργειών (μπάζωμα).

Βλέπω να επικρατεί μια ρητορική που βάζει στο στόχαστρο το λαό που μπορεί -και τραβηγμένα- να σκέφτεται και να συνδέει την Κυβέρνηση με ένα θάνατο, επειδή δεν τηρεί κάποιους κανόνες, επειδή δεν έχει στοιχεία και όχι την ίδια την Κυβέρνηση, που έχει φτάσει σε τέτοιο σημείο απώλειας της θεσμικής της υπόστασης και του πολιτειακού της ρόλου. Γίνεται προσπάθεια να ενεργοποιηθεί ένα ορισμένες φορές στην ερμηνεία του επικίνδυνο για τις δημοκρατίες σχήμα, που η γνώμη του λαού προϋποθέτει γνώση.

Δεν μπορεί να καθυποταχθεί η κοινωνική ύλη σε αυστηρά προσχήματα εξειδικευμένης κρίσης. Οι κυβερνήσεις, οι θεσμοί υφίστανται από την παραχωρημένη εξουσία από μέρους του λαού προς τα πρόσωπα για τη διάρθρωση τους και αυτό από μόνο του αποτελεί την μέγιστη δυνατή συνάφεια για να κρίνει, να αμφισβητεί και να υποπτεύεται ο λαός τον οποιονδήποτε αισθάνεται ότι δεν τον υπηρετεί με άξονα το συμφέρον του και την καταστατική τους συμφωνία, όταν μάλιστα αυτή η αμφισβήτηση και καχυποψία τυλίγεται σε πρωτοφανή μαζικότητα και συλλογικότητα. Είναι σαφώς προτιμότερη μια οξυμμένη, τραβηγμένη κριτική, ακόμα και μια εσφαλμένη πεποίθηση του λαού, παρά αυτή η έκδηλη αυτοαναίρεση των θεσμών.

Αν και προσωπικά, πιστεύω, ότι η ελληνική πολιτεία ως κατασκευή θεσμών είναι συμπαγής και καλή, από το έγκλημα των Τεμπών, τη διερεύνηση και διαχείρισή του έως σήμερα εξαιτίας των προσώπων που τους υπηρετούν, ακόμα και διαχρονικοί, κρίσιμοι και χρήσιμοι θεσμοί έχουν απομακρυνθεί απογοητευτικά από τη δικαιοπολιτική τους λειτουργικότητα, επί της οποίας και μόνο κρίνονται. Αν ένας θεσμός χάσει αυτή την λειτουργικότητα, δεν έχουμε κάποιο χρέος να τον σεβόμαστε επειδή απλώς υπάρχει.

Αυτή η απώλεια είναι που σήμερα οργίζει το λαό, τον κάνει να βγαίνει στους δρόμους, να κατηγορεί εύκολα για το οτιδήποτε και επέρχεται ως αποκορύφωμα της δυσφορίας, που συλλογικά μας έσπειρε η απώλεια των 57 νεκρών της αμαξοστοιχίας της 28.02.2023