Να μιλήσουν επιτέλους!

Χρόνια ολόκληρα κρατά  ο αγώνας των Ελλήνων αρχαιολόγων  και Εφορειών Νεωτέρων Μνημείων για τη διάσωση των μνημείων της χώρας. Σ’ έναν τόπο απ’ ανέκαθεν βασίλειο της αυθαιρεσίας των κάθε λογής εργολάβων, μεμονωμένων ή συνασπισμένων σε εταιρείες, που πάντα εξασφάλιζαν  την ευγενική υποστήριξη κάποιων πολιτικών, χρειάστηκε επανειλημμένως να δοθούν  πολύμηνες μάχες για να διασωθούν και να παραδοθούν ως δημόσιο κτήμα και απόδειξη μιας ιστορίας χιλιετιών πολύτιμα αρχαία, βυζαντινά και νεώτερα μνημεία. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς;

Την πλατεία της αρχαίας  αγοράς, όπου κάποιοι φωστήρες είχαν αποφασίσει να οικοδομήσουν το δικαστικό μέγαρο και που σήμερα υπάρχει μόνο χάρη στους αγώνες της αρχαιολογικής υπηρεσίας; Το απίστευτο θράσος της διοίκησης του Δήμου να θέλει να κάνει πάρκινγκ την μεγάλης αρχαιολογικής και ιστορικής σημασίας Πλατεία Διοικητηρίου; Το αρχαίο θέατρο της οδού Απελλού για το οποίο χύθηκε πολύ μελάνι, αλλά δεν δόθηκαν ποτέ λεφτά για την ανάδειξή του; Τον αγώνα της Εφορείας Βυζαντινών να ανακατασκευάσει με τον τρόπο που έπρεπε και για όσο χρόνο ήταν απαραίτητος τις βυζαντινές εκκλησίες που πλήγηκαν από το σεισμό; Τις τελευταίες επαύλεις της Λεωφόρου των Εξοχών – Βασιλίσσης Όλγας, που με τη δραστική συμβολή επιτήδειων, ξεγυμνώθηκαν από τα πολύτιμα στολίδια τους μεθοδικά μέχρι να επέλθει η οριστική κατάρρευση, και να απομείνουν μόνο πέντε – έξι, για να μας θυμίζουν πόσο απολίτιστοι είμαστε; Τα ανατολικό τείχος της πόλης, που μόνο αποσπασματικά κατορθώθηκε να σωθεί, ακόμη και όταν το οικόπεδο ανήκε στην εκκλησία; Τα ισλαμικά μνημεία, που καταστράφηκαν με μανία ένα – ένα; Τις δεκάδες απόπειρες των θρησκόληπτων να μετατρέψουν σε εκκλησία τη Ροτόντα, αντίστοιχης μισαλλοδοξίας με τις απόπειρες ορισμένων στη γείτονα να μετατρέψουν σε τζαμί την Αγιά Σοφιά; Τις νυχτερινές κατεδαφίσεις νεοκλασικών πολυκατοικιών για να δημιουργηθούν τετελεσμένα; Το οριστικό ξεπάτωμα των θερινών κινηματογράφων; Τις απόπειρες να εξαφανιστεί ο πανέμορφος οικισμός Ουζιέλ; Το πολυετές σήριαλ για τη διάσωση της βίλας Μπιάνκα; Τη ματαίωση την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή της κατεδάφισης του ιστορικού κτιρίου του παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού;  Την εξωφρενική και απολύτως μεθοδευμένη εξαφάνιση από την Άνω Πόλη του τελευταίου προσφυγικού οικιστικού συνόλου;

Μέσα στις δεκαετίες η Θεσσαλονίκη απογυμνώθηκε από κάθε τι που θα υπογράμμιζε την ιστορία της και θα αποτελούσε το κόσμημά της. Μετατράπηκε σε μία άχρωμη επαρχία με μια ξεσκισμένη ταυτότητα, αδιάφορη στους ντόπιους, που δεν την αγαπούν -, αν την αγαπούσαν θα την προστάτευαν -, και στους ξένους, που δεν έχουν λόγους να την επισκέπτονται. Ό,τι απέμεινε στην πόλη είναι αποτέλεσμα του αγώνα ελάχιστων και συχνά με προσωπικό κόστος.

Κι επειδή αφορμή για το σημείωμα δίνει μια ακόμη εγκληματική  απόπειρα εναντίον της ιστορικής μνήμης της πόλης, η σχετική με το σταθμό του Μετρό στη Βενιζέλου, τώρα ήρθε η ώρα η αρχαιολογική υπηρεσία ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΙ επιτέλους για τις αλλεπάλληλες καταστροφές που έχουν συντελεστεί μέχρι σήμερα και επί μήνες κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου, προκειμένου να προχωρήσει αυτό το γεφύρι της Άρτας, επιτέλους ΝΑ ΑΠΟΚΑΛΥΨΟΥΝ ΟΣΑ ΞΕΡΟΥΝ -, και όσα ξέρουν και πολλοί άλλοι, μαζί και όλοι οι μαγαζάτορες της Εγνατίας -, για τους ανεκτίμητους θησαυρούς που έχουν αλωθεί από τα τρυπάνια, έχουν καταχωθεί εν ψυχρώ, έχουν θρυμματιστεί κι εξαφανιστεί. Κι όλα αυτά, επειδή «ήταν πολλά τα λεφτά Άρη» και δεν έπρεπε να γίνει ένα επίγειο ελαφρύ μετρό σταθερής τροχιάς, αλλά ήταν απαραίτητο να εισπραχθούν οι μίζες, να πέσουν τα δις για να ανασκαφούν τα σπλάχνα μιας πόλης πέντε χιλιάδων ετών.

*H φωτογραφία είναι της Ελένης Βράκα