Νέα Υόρκη – Το θαύμα που έγινε

Λέξεις: Θοδωρής Μαρκίδης, Αρχιτέκτων – Πολεοδόμος

Ένα υπέργειο πάρκο στο κέντρο της Νέας Υόρκης δημιουργεί νέα δεδομένα αστικού πολιτισμού και ανοίγει νέες προοπτικές στο τρόπο αντιμετώπισης και αναβάθμισης του αστικού τοπίου. Το High Line είναι η μετατροπή των εγκαταλελειμένων υπέργειων σιδηροδρομικών γραμμών στην περιοχή του Chelsea και του Meatpacking District, σε ένα επίμηκες πρότυπο αστικό πάρκο που προκαλεί με τη μοναδικότητά του και την πρωτοτυπία του. Η αρχιτεκτονική συνδιαλέγεται με τη μηχανική, τη βιολογία και τη γεωπονία και αναδεικνύει μία νέα σχέση μεταξύ φυτεμένου και δομημένου περιβάλλοντος.

Η πρόταση των Field Operations και των Diller Scofidio + Renfro σεβάστηκε την βιοποικιλότητα που αναπτύχθηκε στις εγκαταλελειμένες γραμμές τα είκοσι χρόνια που ήταν ανενεργές και δημιούργησε μια ενδιαφέρουσα πορεία με διαρκείς εναλλαγές μεταξύ σκληρών και μαλακών επιφανειών, μεταξύ περιοχών κυκλοφορίας και περιοχών πρασίνου. Κατά μήκος των γραμμών δημιουργούνται υποπεριοχές με εναλλαγές μικροκλίματος (περιοχές σκιερές ή ευήλιες, περιοχές απάνεμες, περιοχές με αυξημένη υγρασία), στις οποίες αναπτύσσονται διαφορετικού τύπου δραστηριότητες ενισχύοντας άλλοτε τον κοινωνικό και άλλοτε το μοναχικό ή ρομαντικό χαρακτήρα του πάρκου.

Οι διαδρομές/περιοχές κυκλοφορίας αποτελούνται από προκατασκευασμένες πλάκες τσιμέντου που αλλάζουν μορφή και λειτουργία, αναδιπλώνονται και μετατρέπονται σε παγκάκια και υδάτινες πηγές, συρρικνώνονται ή συστρέφονται σχηματίζοντας περιοχές φύτευσης. Ξύλινες ξαπλώστρες με μεταλλικές ρόδες, που παρατάσσονται σε γραμμική στοίχιση και κινούνται πάνω στις παλιές γραμμές του τρένου, με θέα τον ποταμό Hudson, δημιουργούν πρωτότυπους χώρους ηρεμίας, ανάγνωσης ή συνεύρεσης. Μία εγκάρσια τομή του υπέργειου πάρκου από μία υπερμεγέθη τζαμαρία, δημιουργεί έναν αμφιθεατρικό χώρο πάνω από τη 10η λεωφόρο, δίνοντας τη δυνατότητα στους πεζούς να παρακολουθήσουν τους δρόμους της πόλης από μία ξεχωριστή οπτική γωνία. Ανεξερεύνητες φυγές προς τον ποταμό Hudson, αλλά και αναπάντεχες συζεύξεις δικτύων κυκλοφορίας, κτιρίων και πρασίνου έρχονται στο προσκήνιο και ξαφνιάζουν ευχάριστα τους επισκέπτες.

Μέρος της επιτύχιας του υπέργειου πάρκου ήταν η επιμονή των αρχιτεκτόνων για τη δημιουργία μόνο τεσσάρων προσβάσεων στο πάρκο μετατρέποντάς το σε ένα χώρο μερικώς απομονωμένο για ήσυχους περιπάτους πάνω από τους πολυσύχναστους δρόμους. Απο τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, το πάρκο έχει μετατραπεί σε ένα πετυχημένο διαδραστικό τόπο συνάντησης πολιτών όπου παραγματοπούνται ομιλίες και διαλέξεις, εκδηλώσεις για οικογένειες και παιδιά, μουσικές παραστάσεις, καλλιτεχνικές εκθέσεις, μαθήματα pilates και γυμναστικής, καλλιτεχνικά εργαστήρια και σεμινάρια.

Η εμπειρία της διαδρομής πάνω από τους πολύβουους δρόμους της Νέας Υόρκης, ανάμεσα σε μικροβιότοπους παρακολουθώντας πολιτιστικά δρώμενα, είναι σίγουρα μοναδική και δεν είναι τυχαίο που το πάρκο High Line αποτελεί ήδη ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της πόλης της Νέας Υόρκης.