Νίκος Νικολαϊδης, ο μοναχικός πάνθηρας

της Βούλας Παλαιολόγου

Ταγµένος στην ανυπακοή και στο αυστηρά προσωπικό του αισθητικό κριτήριο, ο Νίκος Νικολαΐδης αντέδρασε στα κλισέ της κατεστηµένης ιδεοληψίας και στις µεταπολιτευτικές εµµονές συναδέλφων του, καταφέρνοντας να επινοήσει ένα κινηµατογραφικό σύµπαν όπου ζουν κυνικοί, πλην ατόφια αθώοι ήρωες και διαψεύδοντας πραξικοπηµατικά όσους του χρέωσαν εκζήτηση και ήττα. Γιατί υπήρξε ο σκηνοθέτης που µας έµαθε να ελπίζουµε ότι και οι τελευταίοι έρχονται πρώτοι. Ότι οι χαµένοι τα παίρνουν όλα… Κόντρα σε κάθε στερεότυπη επιλογή στη θεµατολογία, στη γραφή, στο καδράρισµα ή στην κινηµατογράφηση, οι ταινίες του δίχασαν, µισήθηκαν ή λατρεύτηκαν, αλλά ποτέ δεν πέρασαν απαρατήρητες, έχοντας «κερδίσει» άλλοτε πολλά βραβεία κι άλλοτε την απαγόρευση προβολής τους.

Γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1939 στην Αθήνα και μεγάλωσε στα Εξάρχεια. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Σταυράκου και σκηνογραφία στη Σχολή Βακαλό. Εμφανίζεται στα κινηματογραφικά δρώμενα τη δεκαετία του ‘60 (τότε που ξεκινούσε την καριέρα του ως βοηθός του Βασίλη Γεωργιάδη), όπου πρωτοεµφανίστηκε στο σελιλόϊντ µε τη µικρού µήκους «Lacrimae Rerum» (1962). Τελευταία του ταινία ήταν το αρκούντως ζοφερό «The Zero Years» το 2005.

Το 1975 σκηνοθέτησε την πρώτη του ταινία μεγάλου μήκους με τίτλο «Ευρυδίκη ΒΑ 2037», που δίχασε κοινό και κριτικούς στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Η  πρώτη του µεγάλου µήκους πολυβραβευµένη ταινία είναι ένα πεσιµιστικό κι όµως αµετάκλητα προφητικό σχόλιο για την παραφορά του σύγχρονου αστικού πολιτισµού. Η ταινία απέσπασε δύο βραβεία (πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη και σκηνογραφίας). Το 1977 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημά του «Ο οργισμένος Βαλκάνιος», με ήρωες δύο περιθωριακούς τύπους, τον Φάνη και την Τερέζα.

Εκτός από τη µεσαίου – µικρού µήκους «Άνευ Όρων» (1968) οι περισσότερο γνωστές στο ευρύ κοινό ταινίες του είναι: «Τα Κουρέλια Τραγουδάνε Ακόµα» (1979) και «Γλυκιά Συµµορία» (1983). Θα ακολουθήαουν η µελλοντολογική «Πρωινή Περίπολος» (1987), το νοσηρό «Singapore Sling» του 1990, το «Θα Σε ∆ω Στην Κόλαση, Αγάπη Μου» (1999), «Ο Χαµένος Τα Παίρνει Όλα» του 2002 µε τον Γιάννη Αγγελάκα, καθώς και η τηλεταινία «Το Κορίτσι Με Τις Βαλίτσες» (προβλήθηκε το 1993 στον ΑΝΤ1).

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2007, έφυγε ξαφνικά από τη ζωή σε ηλικία 68 ετών. Ένα χρόνο νωρίτερα, ο ίδιος είχε αποφασίσει να εγκαταλείψει τον κινηματογράφο και να ασχοληθεί με τη μουσική.