Ντο, ρε, μι, γίναμε συναισθηματικοί – Τι έκαναν οι Coldplay στην Αθήνα
Όσα ζήσαμε και αισθανθήκαμε στη συναυλία της χρονιάς στο ΟΑΚΑ
Λέξεις: Χάιντι Μαρτινίδου
Τι άλλο έκαναν οι Coldplay, εκτός από μουσική στην Αθήνα;
Η μπάντα έκρουσε κάθε σωστή χορδή: Κιθάρες και συναισθήματα, με δίεση.
Θα το πω από την πρώτη παράγραφο κιόλας, ότι δεν πήγα στους Coldplay. Είδα όμως τα story και τα βίντεο των φίλων και φιληνάδων μου. Και η συναυλία με άφησε με ανοιχτό το στόμα, και γεμάτη ιδέες.
Μπίνγκο! Το νευροεπιστημονικό μου δαιμόνιο ενεργοποιήθηκε για άλλη μια φορά. Γιατί οι Coldplay, δεν έκαναν απλά ένα live. Έκαναν κάτι νευροεπιστημονικά υπέροχο.
Και εδώ έρχεται το μπράβο μου για τους Coldplay. Μπράβο παιδιά. Είμαι σίγουρη ότι περιμένατε στην άκρη της καρέκλας σας και με κομμένη την ανάσα, μέχρι να σας επιβραβεύσω από το σαλόνι μου. Τώρα μπορείτε να κοιμηθείτε ήσυχοι, αγαπητοί Coldplay, καθώς έχετε την εύνοιά μου.
Ο λόγος λοιπόν που θέλω να επιβραβεύσω όλο αυτό το δρώμενο, από νευροεπιστημονική σκοπιά, είναι ότι διαπίστωσα μια συγκίνηση.
Ακόμη και το πιο επιφανειακό κοινό φάνηκε λίγο να “ξεβάφεται” και να “ξεντύνεται” συναισθηματικά. Ο εγκέφαλος του θεατή ήταν σε συναισθηματική υπερένταση. Ο εγκέφαλος του θεατή ήταν σε συναισθηματική υπερένταση. Ένιωσα έναν αυθορμητισμό που σπάνια βλέπουμε πια, σαν να ξέχασαν οι στημένοι να είναι στημένοι.
Εγκέφαλος του θεατή
Ξεκινώντας με τις παρατηρήσεις μου, θα αναφερθώ στην ψυχολογία του όχλου. Απλώς, επειδή η λέξη όχλος με κάνει να νιώθω σαν να μειώνω την υπόσταση του καθενός που ήταν στο κοινό, θα το ονομάσω αυθαίρετα “εγκέφαλος του θεατή”.
Με μια κακεντρεχή διάθεση κανείς θα αναφερθεί σε “προβατισμό”, όμως εδώ έχουμε θετικά βαιμπς.
Ο άνθρωπος -ως ον- είναι από τη φύση του κοινωνικός. Μας αρέσει να ανήκουμε σε ομάδες, να έχουμε έναν ηγέτη και να απολαμβάνουμε τα οφέλη της καθοδήγησης.
Όταν είμαστε μέρος ενός πολυάριθμου κοινού σε μια συναυλία, όπως και σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου, νιώθουμε ότι συνδεόμαστε με αυτούς που είναι γύρω μας. Αυτό μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς και επομένως ευάλωτοι. Ως ευάλωτοι, είμαστε πιο αυθόρμητοι και πιο συναισθηματικοί. Κάτι το οποίο έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με την καθημερινότητα.
Στην κανονικότητα βλέπουμε τον καθένα από εμάς μόνιμα αγχωμένο για κάτι. Αυτό είναι ένα ραντεβού, μια προθεσμία, τα λεφτά μας, τα παιδιά μας. Κάτι μας αγχώνει. Έτσι μάθαμε, σε βαθμό που μας δημιουργούνται ενοχές αν χαλαρώσουμε και ζήσουμε τις χαρές που έχει η ζωή, όπως είναι ο έρωτας ή η παιδικότητα.
Οι συγκινήσεις λείπουν, γιατί δεν πουλάνε. Δεν ανήκουν στο lifestyle που είναι μόδα.
Η επίδραση της συναυλίας
Οι πιο κοντινοί μου, παρόντες στη συναυλία, μου έστειλαν ακόμη και βίντεο με δάκρυα από συγκίνηση κατά την ώρα της συναυλίας. Γιατί κάτι τους άγγιξε.
Η μπάντα κατάφερε να φέρει όλους τους παρευρισκόμενους στην ίδια σελίδα. Τράβηξε την προσοχή τους και τους μίλησε για το συναίσθημα. Δεν ξέρω πώς να περιγράψω την αλλαγή που είδα στις αντιδράσεις τους. Πάντως φάνηκε σαν να μας θύμισαν κάτι: Την περίοδο που είχαμε τα συναισθήματα μας ελεύθερα στον χώρο και αλλόνιζαν. Πριν μας χτυπήσει η πανδημία κυνισμού.
Φωτάκια από τα βραχιόλια των θεατών, τέμπο, στίχοι, μουσική, παύσεις, o Chris Martin να μιλάει ελληνικά στο κοινό της Αθήνας, και χιλιάδες ακόμη θεατές σε διπλανές θέσεις, όλα έφτιαξαν μια εμπειρία που σε κάνει να βουρκώνεις. Ίσως επειδή εκτιμάς την ομορφιά αυτού που κοιτάζεις, ίσως επειδή ενεργοποιούνται όλα τα αισθητήρια όργανά σου μαζί, ή ίσως επειδή σκέφτηκες κανα-δύο άτομα που μοιραστήκατε δύο-τρία έντονα πράγματα.
Η δύναμη της live μουσικής
Όσο πιο νεόφερτο το μέσο, τόσο λιγότερο μας επηρεάζει συναισθηματικά η μουσική. Δηλαδή ο ήχος βινυλίου θα συγκινήσει περισσότερο από τις σημερινές πλατφόρμες, αλλά το live πάντα θα παίρνει την πρωτιά.
Στο live, μάλιστα, όσο μεγαλύτερο το κοινό, τόσο μεγαλύτερη και η επιρροή της μουσικής καθεαυτής. Τα συναισθηματικά κέντρα του εγκεφάλου είναι σε διέγερση κατά τη διάρκεια της συναυλίας, και αυτό συμβαίνει σε όλους τους παρευρισκόμενους. Επομένως, σταδιακά, παρατηρείται ότι η δραστηριότητα του εγκεφάλου συγχρονίζεται σε όλο το κοινό. Η αίσθηση, λοιπόν, ότι είστε μια ομάδα εκείνη τη στιγμή, είναι έντονη, καθώς νιώθετε τα ίδια πράγματα.
Σε ένα βαθμό φαίνεται πως το κοινό συγχρονίζεται εγκεφαλικά και με τους μουσικούς. Όσο και αν αυτό ακούγεται υπερβολικό, είναι νευροεπιστημονικά αποδεδειγμένο.
Αν δούμε την μουσική ως ένα μέσο το οποίο μπορεί αρκετά άμεσα και έντονα να ενεργοποιήσει τα κέντρα των συναισθημάτων και κατ’επέκταση της φαντασίας στον εγκέφαλο, τότε όλα θα βγάλουν νόημα. Εφόσον είμαστε όλοι σε αυτή τη συναυλία, νιώθουμε όλοι τα ίδια πράγματα, καθώς τα συναισθήματα είναι ενεργοποίηση περιοχών στον εγκέφαλο.
Στον εγκέφαλό μας έχουμε το λιμβικό σύστημα, το οποίο επεξεργάζεται συναισθήματα. Είναι μάλιστα άμεσα συνδεδεμένο με τον ιππόκαμπο όπου βρίσκονται οι αναμνήσεις μας. Επομένως όταν ακούς το Viva La Vida, ίσως θυμάσαι μια πιο απλή εκδοχή της ζωής, όταν άκουγες μουσική στο σχολικό. Και νιώθεις κάτι να σε γαργαλάει, και είναι φυσιολογικό.
Τώρα, εμένα ποιο ακριβώς είναι το ποιντ μου…;
Το πόιντ μου είναι ότι δεν έχει ενδιαφέρον να βάζουμε φρένο στα συναισθήματα μας. Η μουσική έχει την ικανότητα να μας κάνει πιο συναισθηματικούς και αυθεντικούς. Και η μουσική μας αρέσει. Πόσες φορές “αντιμετωπίζουμε” τη ζωή με ένα τραγούδι σε λούπα;
Σε μείζονα ή ελάσσονα κλίμακα, η μουσική εκφράζει όσα κρύβουμε για να μη φαινόμαστε αδύναμοι. Όμως αφού μας αρέσει η ευαισθησία που έρχεται με την τέχνη, γιατί να μην είμαστε γενικά πιο ευάλωτοι, ευαίσθητοι και αυθόρμητοι; Πότε γίναμε όλοι ψυχροί καριερίστες;
Κάποιες μέρες θυμάμαι την αμεσότητα της παιδικής και εφηβικής μας ηλικίας. Τότε που ακούγαμε Coldplay εμείς οι 20άρηδες. Ωραία δεν ήταν;