Ο Birdman και η διεκδίκηση της πολιτικής

του Κωστή Δημολιού

Παρακολουθώντας το «Birdman», την πολυβραβευμένη ταινία που σάρωσε στην φετινή τελετή των όσκαρ, βυθίστηκα σε σκέψεις. Σκέψεις που σχετίζονται, όχι μονάχα με το περιεχόμενο και τους προβληματισμούς του ήρωα και της ταινίας εν γένει, αλλά και με τις εξελίξεις στην πολιτική σκηνή της χώρας μας. Στην ταινία παρακολουθούμε τη σύγκρουση του ήρωα με το alter ego του, τον Birdman, έναν ρόλο που ενσάρκωνε σε ταινία με τεράστια εμπορική επιτυχία που σημάδεψε την καλλιτεχνική πορεία του, ταυτίστηκε με αυτόν και τον οποίο προσπαθεί να αποτινάξει κάνοντας ένα νέο βήμα στο χώρο του θεάτρου. Η σύγκρουση αυτή επηρεάζει τις σχέσεις του ήρωα με τους γύρω του και τη συμπεριφορά του, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο με πρόσωπα και καταστάσεις που τον οδηγούν στην αναθεώρηση που αντιλαμβάνεται τον σύγχρονο κόσμο την κοινωνία και την τέχνη.

«Δεν είσαι ηθοποιός αλλά διασημότητα», του αναφέρει μία σκληρή κριτικός συνομιλώντας μαζί του, έτοιμη να ισοπεδώσει την παράστασή του κατά την πρεμιέρα της. Σε μία δύνη σκέψεων ο ήρωας περιφέρεται στην πόλη αναλογιζόμενος την ματαιότητα της ποπ κουλτούρας και της εμπορικότητας που έχει κατακλύσει τον χώρο των τεχνών. Εκρήξεις, καταστροφές, πόνος, αίμα και σεξ είναι αυτά τα οποία γεμίζουν τις οθόνες μας και για τα οποία διψάει ο κόσμος. Η τέχνη γίνεται θέαμα και υποχείριο του κέρδους, οι ηθοποιοί μεταμορφώθηκαν σε celebrities, και πούλησαν την ψυχή τους στο διάβολο για τα φώτα της δημοσιότητας, το χρήμα και για να γίνουν εφήμερα viral στο διαδίκτυο.

Τηρουμένων των αναλογιών μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι κάτι παρόμοιο παρατηρείται στο χώρο της πολιτικής, όχι μόνο της εγχώριας, τα τελευταία χρόνια. Μια πολιτική που απουσίαζε και θυσιάστηκε στο βωμό του χρήματος και των μνημονίων. Μια πολιτική που όχι μόνο έλειπε κατ’ ουσίαν, αλλά ασκούνταν υπό μία διαστρεβλωμένη μορφή από τεχνοκράτες πρώην τραπεζίτες, που περιορίστηκε αποκλειστικά στις συμφωνίες εκατομμυρίων και αιματηρών μνημονίων που υποδούλωναν και εξευτέλιζαν τους λαούς στο όνομα μιας δήθεν σωτηρίας που θα ερχόταν και που μετέτρεψε τους πολίτες σε αριθμούς. Μια πολιτική που έχασε κάθε ουσία, που έκανε στην άκρη τον πολίτη και που μετέτρεψε σε κοινά την σωτηρία πολυεθνικών και τραπεζών, ενώ ισοπέδωσε δημόσιο αγαθά και κεκτημένα και πάλι στο όνομα του…κέρδους.

Πρωταγωνιστές της εγχώριας σουρεάλ πολιτικής βιτρίνας, εκκεντρικές προσωπικότητες από τον Αντώνη Σαμαρά, και τον Ευάγγελο Βενιζέλο, μέχρι τον Άδωνι Γεωργιάδη και τα μέλη της Χρυσής Αυγής, σκιαγραφούν ένα τοπίο από πολιτικές καρικατούρες, που ανέλαβαν την διακυβέρνηση της χώρας μετατρέποντας την πολιτική σε ένα θέαμα που μεταδίδονταν κάθε βράδυ από τα δελτία των 8. Εμείς μουδιασμένοι θεατές, βομβαρδισμένοι από τις πληροφορίες, τους οικονομικούς όρους, τις πιέσεις των δανειστών, τις απειλές, τις απάτες και τα ψέματα. Ο φόβος, οι δεσμεύσεις και η υποτέλεια, η ταυτόχρονη εξάρτηση από τους «εταίρους» μας και ο καθορισμός του μέλλοντος και της ζωής μας από τις αποφάσεις τους, πουλούσαν και φαίνεται να πουλάνε ακόμη.

Οι πρώτες μέρες την νέας κυβέρνησης ξεχώρισαν. Μέσα από συμβολισμούς, δεσμεύσεις, δηλώσεις και σκληρή διαπραγμάτευση, είδαμε το πολιτικό τοπίο της χώρας να αλλάζει. Ωστόσο οι παραφωνίες, οι υποχωρήσεις και η παρέκκλιση από τις αρχικές δεσμεύσεις είναι παραπάνω από ορατές. Αν και αργά, μας δίνεται η ευκαιρία να διεκδικήσουμε τη ζωή που δικαιούμαστε, να πάρουμε πίσω όσα χάσαμε και να ορίσουμε το πνεύμα της πολιτικής που θα διαπνέει πλέον τη χώρα. Μια πολιτική που δε θα μετράει τις ζωές μας με οικονομικούς όρους, που δε θα μετονομάζει την υποταγή σε στήριξη, τους εκβιαστές μας σε εταίρους, την τρόικα σε θεσμό και τα μνημόνια σε δανειακές συμβάσεις. Σαν ενεργοί πολίτες θα πρέπει να αναλάβουμε τον ρόλο της σκληρής κριτικού του Birdman. Με μοναδικό γνώμονα την δημοκρατία και τη δικαιοσύνη. Όπου δε θα υπάρχουν αδιέξοδα. Όπου δε θα βαφτίσουμε το ψάρι κρέας.

*Διαβάστε και άλλα κείμενα του Κώστα Δημολιού εδώ