Ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός είναι ανεπαρκής, μη βιώσιμος και άδικος
Η συνολική καθαρή περιουσία των 500 πλουσιότερων ανθρώπων αυξήθηκε κατά 1,5 τρισ. δολάρια το 2023
Λέξεις Αντώνης Ελευθεριάδης*
H νέα εποχή χαρακτηρίζεται από την αντιφατικότητα της, καθώς ενώ επηρεάζεται πολλαπλάσια από παγκόσμιες κρίσεις, ο κόσμος καταφεύγει για λύσεις σε εθνικισμούς και ακροδεξιές γραφικές προσωπικότητες.
Σε αυτό συντελεί καθοριστικά η αδυναμία των κεντρικών θεσμών να παράξουν πολιτικές, να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν. Στο κέντρο ο ΟΗΕ που είναι εμφανές ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα κύματα προσφύγων, στην ένταση της κλιματικής κρίσης, στην αναζωπύρωση των εντάσεων και στις νέες πολεμικές συρράξεις.
Η φιλόδοξη Σύνοδος Κορυφής του Μέλλοντος το 2024 προσφέρει στον ΟΗΕ, μια σπάνια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό του για να σώσει την αξιοπιστία του και να ενισχύσει την εντολή του για την αντιμετώπιση των απειλών για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια. Πρέπει να είναι έτοιμος για μια πολυπολική παγκόσμια τάξη και η δομή του να προσαρμοστεί σε αυτές τις νέες συνθήκες.
Τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να καταστρώσουν έναν συγκεκριμένο και χρονικά δεσμευτικό οδικό χάρτη στη Σύνοδο Κορυφής του Μέλλοντος για τη μεταρρύθμιση του συστήματος του, ειδικά του Συμβούλιο Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών, που αντανακλά επί του παρόντος την ισορροπία ισχύος ενός περασμένου αιώνα και ενός αποικιακού σχεδίου.Πρέπει να μειωθεί η γραφειοκρατία και να ενισχυθεί η διαφάνεια και η αντιπροσωπευτικότητα.
Όλα τα έθνη που έχουν επιλέξει να ενταχθούν στον ΟΗΕ, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα σε όλα τα επίπεδα και δεν θα πρέπει να παρέχεται ειδική μεταχείριση, προνόμια ή ακόμη και εξουσία σε κανένα από τα μέλη του.
Ως εκ τούτου, έχει έρθει η ώρα για όλα τα μέλη, τους διαχειριστές και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής στον ΟΗΕ να συνεργαστούν και να δράσουν αμέσως για την άρση των διατάξεων του βέτο μαζί με άλλους όρους που μπορούν να ερμηνευθούν ως διαφοροποίηση ή χορήγηση ειδικής μεταχείρισης σε οποιοδήποτε συγκεκριμένο μέλος του σώματος από τον υφιστάμενο χάρτη του ΟΗΕ.
Κοινή παραδοχή πρέπει να είναι ότι ο χρηματοπιστωτικός καπιταλισμός είναι ανεπαρκής, μη βιώσιμος και άδικος. Η συνολική καθαρή περιουσία των 500 πλουσιότερων ανθρώπων αυξήθηκε κατά 1,5 τρισ. δολάρια το 2023, σύμφωνα με τον δείκτη δισεκατομμυριούχων του Bloomberg. Είναι απαραίτητη μια διεθνής χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση με τον ΟΗΕ στο επίκεντρο.
Χωρίς τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία ο Οργανισμός είναι ανενεργός. Η χρηματοδότηση για την παγκόσμια υγεία για παράδειγμα μειώνεται. Οι σφιχτοί δημοσιονομικοί κανόνες πλήττουν την αλληλεγγύη. Η άνοδος του εθνικισμού μετατοπίζει την ατζέντα και δυσκολεύει το έργο των ακτιβιστών.
Παράλληλα οι δημοκρατικές δυνάμεις οφείλουμε να διεκδικήσουμε ριζικές αλλαγές. 76 χώρες θα διεξαγάγουν το 2024 εκλογές —είτε σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο— αντιπροσωπεύοντας πάνω από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού. Καθοριστικές είναι οι εκλογές στις Η.Π.Α.
Πρέπει τα κινήματα να συντονιστούν, το γυναικείο με το δημοκρατικό. Όπως είπε η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ [AminaMohammed] στο πρόσφατο δείπνο για τα βραβεία We the Peoples, «στους άντρες αρέσει να κερδίζουν πολέμους. στις γυναίκες αρέσει να τερματίζουν τους πολέμους».
*Ο Αντώνης Ελευθεριάδης είναι τραπεζικό στέλεχος, πιστοποιημένος στην παροχή επενδυτικών συμβουλών – Μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ. Αναπληρωτής Συντονιστής Χρηματοπιστωτικού Τμήματος.
