Ο “χρυσός” ποταμός κινδυνεύει

της Βαγγελιώς Χρηστίδου

«Παλιά το ποτάμι είχε πολύ νερό, ως και μπάνιο κάναμε σε αυτό, ακόμη και για ψάρεμα πηγαίναμε. Σήμερα, έχει “στραγγίσει”», λένε συχνά κάτοικοι της περιοχής του Κιλκίς σε όποιον τους ρωτήσει. Έξι φοιτήτριες και φοιτητές του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Οικολογική Ποιότητα και Διαχείριση υδάτων σε επίπεδο λεκάνης απορροής», πραγματοποίησαν έρευνα για τη σημερινή οικολογική κατάσταση του Γαλλικού ποταμού. Με την τελευταία να έχει πλέον ολοκληρωθεί, κάτοικοι και φορείς της περιοχής, αλλά και του δήμου Θεσσαλονίκης, καλούνται να παρακολουθήσουν τα αποτελέσματα που έχουν εξαχθεί, σε σχετική Ημερίδα που διοργανώνεται την Τρίτη 18 Νοεμβρίου στις 6 το απόγευμα, στο Συνεδριακό Κέντρο του δήμου Κιλκίς.

Είναι δίπλα μας, λίγο πιο έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης, τον γνωρίζουμε ως τοπωνύμιο, πολλοί έχουμε βρεθεί μέχρι εκεί και βλέπουμε την κατάστασή του όπως φαίνεται με γυμνό μάτι. Ξέρουμε όμως πραγματικά, ποια είναι η οικολογική κατάσταση του Γαλλικού ποταμού, τα νερά του οποίου φτάνουν μέχρι το Θερμαϊκό;

Τόσα χρόνια χωρίς βιολογικό καθαρισμό, αλλά κι έντονων κι εκτατικών χρήσεων γης και βιομηχανικής δραστηριότητας – καλλιεργούμενες εκτάσεις, κτηνοτροφία, βιομηχανική ζώνη της Σίνδου, κλπ., δεν μπορεί να έχουν αφήσει ανεπηρέαστα τα επιφανειακά και υπόγεια νερά της περιοχής. Ποια είναι η σημερινή κατάσταση, μετά την εφαρμογή του βιολογικού καθαρισμού, αλλά και την επίδραση που ενδεχομένως να έχει η οικονομική κρίση, στη βιομηχανική δραστηριότητα; Γενικά, τι πιέσεις δέχεται το ποτάμι όλα αυτά τα χρόνια, τι αντίκτυπο έχει η όποια υποβάθμισή του στο ίδιο το οικοσύστημά του, στην παρόχθια ζώνη του και στις ζωές των κατοίκων του δήμου Κιλκίς, αλλά και αυτών της Θεσσαλονίκης;

Προβληματισμοί που καλό είναι να υπάρχουν, τόσο για τους ίδιους τους κατοίκους και τους φορείς της περιοχής, που παρακολουθούν από κοντά την εξέλιξη του Γαλλικού ποταμού – του αρχαίου «Εχέδωρου» – μέσα στα χρόνια, όσο και αυτούς της Θεσσαλονίκης αφού, το ποτάμι πηγάζει μεν από τα Κρούσσια όρη του Κιλκίς, αλλά εκβάλλει στον κόλπο του Θερμαϊκού, λίγο έξω από την πόλη.

Κι ένα έξτρα tip: στην άμμο της κοίτης του Γαλλικού ποταμού υπήρχαν, στο παρελθόν, εκμεταλλεύσιμες ποσότητες χρυσού και η σημερινή ονομασία του προέρχεται από το ρωμαϊκό «Callicum», του 1ου π.Χ. αιώνα, που παράλληλα είναι και η ονομασία του κόσκινου από δέρμα κατσίκας, με το οποίο συνέλεγαν τότε τη χρυσόσκονη. Δια μέσου των ετών, το «Callicum» πήρε και την ονομασία «Gallicum». Έτσι, ο Γαλλικός ποταμός ήταν στο παρελθόν ένα «χρυσό» φυσικό ορόσημο της Κεντρικής Μακεδονίας, που σήμερα μάλλον χάνει διαρκώς έδαφος.

Η έρευνα και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων

Συνολικά έξι μεταπτυχιακές και μεταπτυχιακοί φοιτήτριες και φοιτητές του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Οικολογική ποιότητα & Διαχείριση υδάτων σε επίπεδο λεκάνης απορροής», που υλοποιείται από τα Τμήματα Βιολογίας, Γεωλογίας & Πολιτικών Μηχανικών του Α.Π.Θ., ανέλαβαν την άνοιξη του 2013 να πραγματοποιήσουν έρευνα στη λεκάνη απορροής του Γαλλικού ποταμού, προκειμένου να διαπιστώσουν ακριβώς αυτό: ποια είναι η οικολογική κατάσταση της λεκάνης απορροής ενός από τα πιο γνωστά ποτάμια της Κεντρικής Μακεδονίας, βάσει όσων προβλέπει η Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα νερά 2000/60.

Η έρευνα περιέλαβε δειγματοληψίες που έγιναν το Μάιο του 2013 στο Γαλλικό, από την ομάδα εργασίας των έξι μεταπτυχιακών φοιτητριών και φοιτητών – Φωτεινής Αναγνώστου, Αικατερίνης Αποστολίδου, Κωνσταντίνου Γεωργιάδη, Ελευθερίας Κουρλίτη, Νατάσας Στεφανίδου και Ataul Md Gani. Επιλέχθηκαν σημεία σε όλο το μήκος του ποταμού (70 χλμ. συνολικά), απ’ όπου συλλέχθηκαν βενθικά μακροασπόνδυλα (οργανισμοί του πυθμένα), ψάρια και δείγματα νερού. Εκτός από τις in situ μετρήσεις (μετρήσεις που έγιναν στο πεδίο), πραγματοποιήθηκαν και εργαστηριακές αναλύσεις.

Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας, παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου Υδρογεωλογίας, που πραγματοποιήθηκε στο Ίδρυμα. Όλα τα αποτελέσματα, αλλά και τα διαδοχικά βήματα που ακολούθησε η έρευνα και οι αναλύσεις που έγιναν, θα παρουσιαστούν αυτή τη φορά αναλυτικά την Τρίτη 18 Νοεμβρίου, στις 6 το απόγευμα, στο Συνεδριακό κέντρο του δήμου Κιλκίς.

Η όλη προσπάθεια, γίνεται με τη συνεργασία του Δήμου Κιλκίς, της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης κι Αποχέτευσης Κιλκίς, του Φορέα Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού – Λουδία- Αλιάκμονα και της Επιτροπής Ερευνών του Α.Π.Θ. και τελεί υπό την αιγίδα της Κοσμητείας της Σχολής Θετικών Επιστημών του Ιδρύματος. Συντονιστής της ημερίδας θα είναι ο Γενικός Διευθυντής της ΔΕΥΑ Κιλκίς, Ηλίας Αβραμίδης.

Η πρόσκληση των διοργανωτών είναι ανοιχτή και απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο, ιδιαίτερα σε κατοίκους και φορείς της περιοχής, που θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν αναλυτικά για την οικολογική κατάσταση του Γαλλικού ποταμού.

* Η διεύθυνση του Συνεδριακού Κέντρου δήμου Κιλκίς είναι: Γ. Καπέτα 17, Δημαρχείο.