Ο παππούς μας ο Κώτσος, ο πρόσφυγας

Λέξεις: Εύη Κουτρουμπάκη

Ο παππούς μας ο Κώτσος, από την Γαλιμή των νησιών του Μαρμαρά, έφτασε στην Αμμουλιανή πρόσφυγας, αφού τον δικό του τον τόπο τον πέρασε φωτιά και τσεκούρι.

Στην Αμμουλιανή έγινε ο μπαξεβάνος του νησιού και ο ψάλτης του, χωρίς να έχει ιδέα από βυζαντινή μουσική. Όχι ότι είχε ιδέα και από ζαρζαβατικά δηλαδή. Αλλά τα υπηρέτησε και τα δύο με φροντίδα και εντιμότητα. Πήγαινε σπάνια στο καφενείο και τη θάλασσα την έβλεπε μόνο από μακριά αν και ζούσε σε νησί. Από τη νωχέλεια της Ανατολής σπούδασε τη σκληρή επιβίωση σε έναν τόπο άνυδρο, που θέριευε ο καλογερισμός λόγω της γειτνίασης με τον Άθωνα.

Ο παππούς μας ο Κώτσος ήταν ένας άγιος άνθρωπος. Φοβήθηκε την πολλή συνάφεια, που θα έλεγε κι ο ποιητής και δεν επέτρεψε σε απρόσκλητους τρίτους να εισδύσουν στο δικό του κόσμο που με τόση φροντίδα σε όλη τη διάρκεια της ζωής του κατόρθωσε να κρατήσει μακριά από κάθε μικρότητα. Με ανάσα σπασμένη και έχοντας πλήρη άγνοια από νότες, έψαλε χιλιάδες Χριστουγεννιάτικες και Πασχαλιάτικες λειτουργίες, παρακλήσεις και εσπερινούς, βαπτίσεις και κηδείες.

Γύριζε πάντα με τόση δεξιοτεχνία τις σελίδες από το Μουσικό Πηδάλιο ή τον Μουσικό Πανδέκτη, στο αναλόγιο στην εκκλησία , που κάποιος θα πίστευε πως είχε τέτοια μουσική πολυμέρεια και με το δάχτυλο του,που τάχα κρατούσε το ίσο, εκπορθούσε όλους τους ήχους σε πλάγιο δεύτερο.

Ήταν ο πρώτος που ξεκινούσε με το γαϊδουράκι του για το Καλοπήγαδο που είχε τον μπαξέ του αλλά και πριν απ’ τον παπά για τον Εσπερινό με το καθαρό του πουκάμισο κουμπωμένο μέχρι το λαιμό.

Η πρωινή του βεβαιότητα πως θα επιβίωνε αυτός και τα παιδιά του γινόταν κάθε βράδυ νυχτερινή αμφιβολία .

Ο παππούς μας βάδισε με θρησκευτική ευλάβεια το δρόμο του πεπρωμένου του. Βάδισε με αγάπη και στοργή δίπλα στη γυναίκα που του γλύκαινε τη λύπη, τη γιαγιά μου τη Δοξίτσα και θάμπωνε από χαρά με τα εγγόνια του. Έπλευσε και άραξε στο λιμάνι του θανάτου δεκάδες χρόνια τώρα.

Μα είναι αυτή η φωτογραφία του Μουσικού Πηδαλίου που νομίζω φυλάσσεται πια στο Λαογραφικό Μουσείο του νησιού, από το Πασαλιμάνι, την παλιά πατρίδα, που μου έστειλε ο αγαπημένος μου φίλος ο Σπύρος Αβδημιώτης, που φέρει τις υπογραφές του παπά Αρκάδιου που το ενεχείρισε στον ψάλτη και του ψάλτη, ήγουν του παππού μας, για την περαιτέρω χρήση του. Παράδοση Παραλαβή με άλλα λόγια..

Και τίναξε η φωτογραφία αυτή, τη σκόνη του χρόνου και ενώ οι μέρες περνούν πάνω στην κόψη τους και τα χρώματα τους ξεγελούν και η ευαισθησία χάνεται σε ασήμαντα πράγματα, η υπογραφή του παππού μας με την περισπωμένη της και το καλλιγραφικό της πι, τον έφερε μπροστά μου με το διπλοκουμπωμένο λευκό του πουκάμισο και την τραγιάσκα του να με καλεί.

Άντε Δοξουρί ανέβα στο γαϊδαράκο να πάμε στο αμπελάκι στο Καλοπήγαδο.