”Οι Άθλιοι” είναι μία γροθιά στο στομάχι που δεν πρέπει να χάσεις!
Μία κριτική για την ταινία που παίζεται τώρα στις σκοτεινές αίθουσες.
“Ακούστε με καλά φίλοι μου… δεν υπάρχουν κακοί άνθρωποι, κακά σπαρτά. Υπάρχουν μόνο κακοί αγρότες…” Η τελική φράση, παρμένη από τους “Αθλίους” του Βίκτορ Ουγκό, δεν θα μπορούσε να πλαισιώνει με πιο οδυνηρό, πιο αληθινό και πιο επείγοντα τρόπο το υπέροχο αυτό φιλμ, μεγάλο βραβείο της επιτροπής στο φετινό φεστιβάλ των Καννών.
Ένα φιλμ που αυτοσαρκάζεται με τόσο καίριο αλλά και σκληρά πονεμένο τρόπο, που σε κρατά σε μια μόνιμη εγρήγορση και ταυτόχρονα σου μαυρίζει βαθιά την ψυχή με τις κοινωνικές και φυλετικές ανισότητες, την χωρίς τέλος βία, την αυθαιρεσία από όλες τις πλευρές, την αδιέξοδη κατάσταση που είναι υποχρεωμένοι να ζουν οι έσχατοι αυτού του κόσμου.
Ένα εκ πρώτης όψεως αθώο περιστατικό (που τελικά μόνο αθώο δεν είναι, αν αναλογιστεί κανείς το κόστος που μπορεί να περιέχει μια πράξη σαν κι αυτή σε ένα περιβάλλον σαν κι αυτό) πυροδοτεί μια αλυσιδωτή αντίδραση γεγονότων που εμπλέκουν έναν νεοφερμένο και σχετικά ανυποψίαστο αστυνομικό με περιστατικά κρατικής καταστολής, βίαιες αντιδράσεις, τοπικές μαφίες και φυλετικά στερεότυπα, σε ένα Παρίσι που πραγματικά θυμίζει περίοδο γαλλικής επανάστασης ή της πιο πρόσφατης εξέγερσης τον Οκτώβρη του 2005.
Φτώχεια, ανέχεια και αυθαιρεσία ολοκληρώνουν ένα πραγματικό πεδίο μάχης (στα πρότυπα του “Ημέρα Εκπαίδευσης” του Αντουάν Φούκουα) στο οποίο μικρά παιδιά μεγαλώνουν και αναγκάζονται να ωριμάσουν απότομα, μιμούμενα παραβατικές συμπεριφορές και μπολιάζοντας τις ψυχές τους με ταξικό και κρατικό μίσος.
Από την άλλη, οι “φύλακες του νόμου και της τάξης” περιφέρονται σαν Ράμπο κερδίζοντας το δικό τους κομμάτι δόξας, σεβασμού, εξουσίας και ποιος ξέρει τι άλλο. Μέσα σε όλα αυτά, τα πανέξυπνα τοποθετημένα μέσω του σεναρίου άγρια ζώα της ζούγκλας, ένα εκ των οποίων γεννά και τον τροφοδότη της πλοκής, μοιάζουν ό,τι πιο αθώο μπορείς να δεις μέσα σε αυτό το σκληρό, το αδυσώπητο φιλμ. Η ιστορία κατορθώνει μοιραία να αυτοτροφοδοτείται και ο φαύλος κύκλος μοιάζει να μην έχει τέλος, με το ανοιχτό φινάλε απλά να κλείνει μια υπέροχη σεκάνς με το σκοτάδι και την απόγνωση που της ταιριάζει.
Σε έναν τόπο που καλά θα κάνεις να μην προβαίνεις σε διαλέξεις περί ηθικολογίας, να μην μιλάς με απολυτότητες γιατί δεν ξέρεις πού θα βρεθείς το επόμενο λεπτό, η αρχική σκηνή εθνικής ενότητας κάτω από τα ονόματα των πολυεκατομμυριούχων (και πολυφυλετικών) ποδοσφαιριστών στο παγκόσμιο κύπελλο αποδεικνύεται τόσο επίκαιρη όσο θλιβερή, τόσο συγκλονιστικά ψευδαισθησιακή όσο σαρκαστικά απατηλή. Ένα φιλμ γροθιά στο στομάχι που μάλλον δεν πρέπει να χάσεις.
3/5 αστέρια
