Οι ειδήσεις που μου προκαλούνε θλίψη

Λέξεις: Χρήστος Δανιήλ*

Συχνά τα τελευταία χρόνια διαβάζω ειδήσεις που αφορούν συγκεκριμένες δράσεις του Μεγάρου Μαξίμου προς μία ορισμένη κατεύθυνση. Συνήθως πρόκειται για πρωτοβουλίες με κοινωνική ή εκπαιδευτική στόχευση που αναδεικνύουν την ευαισθησία του πρωθυπουργικού γραφείου σε τέτοιου είδους ζητήματα⋅ αγορά γραφομηχανών Braille σε κέντρο αποκατάστασης τυφλών (όπως η σημερινή), αγορά και αποστολή βιβλίων σε ακριτικά ή απομακρυσμένα σχολεία (όπως εδώ). 

Πρόκειται για πρωτοβουλίες που συγκεντρώνουν τη μέγιστη δυνατή συναίνεση καθώς δεν νομίζω πως υπάρχει νοήμων άνθρωπος που θα ήταν αντίθετος στην αποστολή βιβλίων σε ένα σχολείο ή απαραίτητου εξοπλισμού για τη λειτουργεία ενός κέντρου αποκατάστασης αναπήρων.

Κι όμως, όσο πιο συχνά διαβάζω τέτοιες ειδήσεις τόσο πιο έντονη θλίψη μου προκαλούν. Αντιλαμβάνομαι, και με τον πλέον επίσημο τρόπο, πως ζω σε ένα κράτος που τα αυτονόητα δεν είναι αυτονόητα, που τα αρμόδια όργανα και οι υπηρεσίες δεν λειτουργούν, που οι μονάδες αποκατάστασης αναπήρων δεν διαθέτουν τα απαραίτητα για να λειτουργήσουν και οι σχολικές βιβλιοθήκες, όπου υπάρχουν, δεν διαθέτουν βιβλία. Που χρειάζεται η παρέμβαση του πρωθυπουργικού γραφείου για να γίνουν όλα αυτά. 

Δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες άλλωστε που είδαμε υπουργό να φωτογραφίζεται περιχαρής μπροστά σε μία σχολική βιβλιοθήκη (σε σχολείο της εκλογικής του περιφέρειας) που ολοκληρώθηκε χάριν ενεργειών του⋅ με άλλα λόγια που χρειάστηκε η παρέμβαση ενός υπουργού για να γίνει το αυτονόητο: ένα ιστορικό σχολείο των Σερρών να αποκτήσει βιβλιοθήκη.

Μάλιστα, το πρωθυπουργικό γραφείο ή οι υπουργοί νιώθουν την ανάγκη να διαφημίσουν με δελτία τύπου αυτές τους τις ενέργειες. Αναρωτιέμαι αν σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα βγαίνουν δελτία τύπου που αναφέρουν πως το γραφείο του Μακρόν έστειλε βιβλία σε κάποιο σχολείο της Εξ-αν-Προβάνς ή το γραφείο του Ντράγκι γραφομηχανές σε ένα κέντρο αποκατάστασης τυφλών της Σικελίας. 

Χαρά και ικανοποίηση θα μου προσέφερε ένα δελτίο τύπου του πρωθυπουργικού γραφείου που θα ανέφερε απλώς πως σε όλες τις σχολικές μονάδες λειτουργούν ενημερωμένες σχολικές βιβλιοθήκες και πως τα κέντρα αναπήρων είναι πλήρως εξοπλισμένα με τα απαραίτητα για τη λειτουργία τους. Αυτή νομίζω πως είναι η δουλειά ενός πρωθυπουργού, να λειτουργεί θεσμικά παρέχοντας ομπρέλα προστασίας προς όλους και όχι αποσπασματικά. Αλλιώς η όποια τέτοια πρωτοβουλία εγείρει την υποψία πως γίνεται προς αυτοδιαφήμιση, ενώ η αποσπασματικότητά της την τρέπει σε πράξη φιλανθρωπίας και όχι ουσιαστικής παρέμβασης.

Προχωρώντας μάλιστα στην ανάγνωση της σημερινής είδησης, η θλίψη μου επιτάθηκε. Τη δωρεά του πρωθυπουργικού γραφείου την παρέδωσε, διαβάζω, ο γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ ο οποίος στον χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη στάση της Πολιτείας και του Πρωθυπουργού απέναντι στις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες «Είμαστε δίπλα σε όλους και όλες. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω» είπε χαρακτηριστικά. Ένα κομματικό στέλεχος δηλαδή, χωρίς καμία θεσμική ιδιότητα, μίλησε σε α πληθυντικό για να αναφερθεί σε δράσεις της Πολιτείας. Κόμμα, Πολιτεία και Πρωθυπουργός ομού κι αδιακρίτως.

Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο, καλή τη πίστει, να υποθέσει κανείς πως η διαχείριση και η εκμετάλλευση των παραπάνω γίνονται από το πρωθυπουργικό γραφείο εν αγνοία του ίδιου του πρωθυπουργού και σε αντίθεση με τις καλές του προθέσεις και την αποδεδειγμένη ευαισθησία του σε κοινωνικά ζητήματα. Η επιλογή όμως του προσωπικού και η στελέχωση του γραφείου του είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη. Οι πράξεις του επιστρέφουν στον ίδιο.

Και για να προλάβω ενστάσεις όσων διακρίνουν αντιπολιτευτική πρόθεση στα γραφόμενά μου, σημειώνω πως τη λαφυραγώγηση του Κράτους από τα κόμματα δεν τη βλέπουμε μόνο τα τελευταία χρόνια. Μόνο την τελευταία δεκαετία έχουν αναλάβει την εξουσία, μόνα τους ή σε συνέργεια, σχεδόν όλα τα κόμματα, μικρά και μεγάλα, στους πιο πιθανούς και απίθανους συνδυασμούς, και είδαμε τον τρόπο που διένειμαν τις θέσεις κρατικής ευθύνης: αναλογικά με την κομματική τους δύναμη.

Όσο οι θεσμοί και τα κρατικά όργανα δεν λειτουργούν, όσο οι ελλείψεις σε ευαίσθητες κρατικές δομές εντείνονται, όσο οι εκλογές πλησιάζουν, πολύ φοβάμαι πως η ανάγκη να απευθυνθεί κανείς στο Μέγαρο Μαξίμου προκειμένου να επιτευχθεί το αυτονόητο θα εντείνεται και πως ανάλογα δελτία τύπου και δημοσιεύματα θα πυκνώνουν.

 *Ο Χρήστος Δανιήλ διδάσκει στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Κύπρου