Όπισθεν ολοταχώς: Μη ορατότητα της πολιτικής «ισότητας των φύλων», με παράλληλη σύσταση Υπουργείου Οικογένειας
Τι κάνει η Ελλάδα; Αντί να συστήσει Υπουργείο Ισότητας των Φύλων κάνει Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Λέξεις: Δήμητρα Κογκίδου
Για πρώτη φορά με τη νέα κυβέρνηση (όπως αναφέρεται στο Προεδρικό Διάταγμα υπ. αριθμ. 77 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Α 130/27-6-2023 εξαφανίζεται ολοσχερώς η ‘’ισότητα των φύλων’’ από την ονομασία των δομών του κράτους και οι πολιτικές ισότητας των φύλων συγχωνεύονται με άλλες πολιτικές.
Από την πολλαπλή υποβάθμιση και μετεξέλιξή της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στο παρελθόν φθάσαμε σήμερα στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι τελευταία στον Δείκτη Ισότητας των Φύλων και να προχωράει προς την επίτευξη της ισότητας των φύλων με πάρα πολύ αργό ρυθμό σε σχέση με τον μέσο όρο της Ε.Ε. γεγονός που σημαίνει ότι απαιτείται άμεση και αποτελεσματική υλοποίηση πολιτικών σε όλους τους τομείς για την προσέγγιση του στόχου της ουσιαστικής ισότητας των φύλων.
Τι κάνει η Ελλάδα; Αντί να συστήσει Υπουργείο Ισότητας των Φύλων κάνει Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Στο πλαίσιο αυτού του Υπουργείου συστήνεται η Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην ισότητα των φύλων) στην οποία μεταφέρονται αρμοδιότητες της πρώην Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων του Υπ. Εργασίας και αρμοδιότητες για τα ανθρώπινα δικαιώματα από το Υπ. Δικαιοσύνης. Τα παραπάνω αποτελούν επικίνδυνη οπισθοδρόμηση στο θέμα της ισότητας των φύλων.
Η μη ορατότητα της πολιτικής ισότητας των φύλων δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Να θυμίσω ότι η υποβάθμιση της πολιτικής ισότητας των φύλων και η υπαγωγή της στους στόχους της δημογραφικής και οικογενειακής πολιτικής είχε ξεκινήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση της Ν.Δ. Η πρώην “Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων” (ΓΓΙΦ) από το Υπουργείο Εσωτερικών μεταφέρθηκε αρχικά (το 2019) στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και έγινε “Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων” (Π.Δ. 84/2019 παρ.3 του άρθρου 7). Σε ανασχηματισμό της κυβέρνησης ορίστηκε Υφυπουργός αρμόδια για τη δημογραφική πολιτική και την οικογένεια, ενώ η “Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων” μετονομάσθηκε σε “Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων” και εντάχθηκε στην αρμοδιότητα της Υφυπουργού για τη δημογραφική πολιτική και την οικογένεια.
Ασκήθηκε τότε έντονη κριτική για την περιθωριοποίηση της πολιτικής ισότητας των φύλων με την πρόταξη της δημογραφικής και οικογενειακής πολιτικής. Και το Δίκτυο των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων (ΕΙΦ) στα ΑΕΙ συντάχθηκε τότε (με δελτίο τύπου στις 19/12021) με όσες/ους διεκδικούσαν η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων να ανακτήσει την αρχική της ένταξη στο Υπουργείο Εσωτερικών και την επωνυμία της ως “Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων” και να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων και στην αποτελεσματική εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας σε όλους τους τομείς
Η μη ορατότητα της πολιτικής ισότητας των φύλων στην ονομασία των δομών του κράτους και η συγχώνευση της πολιτικής ισότητας των φύλων με τα ανθρώπινα δικαιώματα στο πλαίσιο ενός Υπουργείου Οικογένειας, είναι μια οπισθοδρόμηση και προμηνύει πιο συντηρητικές πολιτικές σε ζητήματα έμφυλων δικαιωμάτων. Η χρονική συγκυρία είναι ακόμα χειρότερη με τρία ακροδεξιά κόμματα στη Βουλή και όσα πρεσβεύουν για τα έμφυλα δικαιώματα – και ιδιαίτερα τα σεξουαλικά, αναπαραγωγικά.
*Η Δήμητρα Κογκίδου είναι Καθηγήτρια ΑΠΘ,, Συντονίστρια του Δικτύου των Επιτροπών Ισότητας των Φύλων στα ΑΕΙ