Ώρα για μια στρατηγική εξόδου από τα περιοριστικά μέτρα

Λέξεις: Παναγιώτης Κιούσης

Η κυβέρνηση, αξιολογώντας σωστά τις εξελίξεις στη γειτονική Ιταλία, η οποία προηγείται χρονικά στην εξέλιξη της πανδημίας του κορωνοϊού, έλαβε εγκαίρως και με αποφασιστικότητα τα απαραίτητα μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και κοινωνικής αποστασιοποίησης και κατάφερε να συγκρατήσει σε μεγάλο βαθμό τη διάδοση του επικίνδυνου αυτού ιού στη χώρα μας. Παράλληλα, ανέθεσε τη διαχείριση του προβλήματος σε μια ομάδα ικανών ειδικών υπό τον κ. Σωτήρη Τσιόδρα, η οποία από την αρχή κέρδισε την εμπιστοσύνη και το σεβασμό των πολιτών. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό επίτευγμα, που κυβερνήσεις άλλων, ισχυρότερων χωρών της Ευρώπης, όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία δεν κατάφεραν. Για το λόγο αυτό η κυβέρνηση έχει αυξήσει το διεθνές της κύρος, αλλά και απολαμβάνει, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, της στήριξης ενός διόλου ευκαταφρόνητου τμήματος της κοινής γνώμης. 

Καθώς όμως ο χρόνος περνά και κλείνουν ήδη τέσσερις εβδομάδες με κλειστά τα σχολεία και τρεις με κλειστό το σύνολο της αγοράς και της δημόσιας ζωής, καθίσταται όλο και πιο σαφές ότι αυτή η κατάσταση επιφέρει ένα ανυπολόγιστο κόστος οικονομικό, αλλά και ψυχολογικό. Η στήριξη των 800 ευρώ στους εργαζόμενους που μπαίνουν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης λόγω της πανδημίας αποτέλεσε ένα μέτρο ανακούφισης, και μάλιστα οριζόντιο. Όλοι όμως καταλαβαίνουν ότι την επόμενη μέρα της πανδημίας πολλές θέσεις εργασίας μπορεί να έχουν χαθεί δια παντός, το δε κράτος πιθανόν να μην διαθέτει πλέον τα δημοσιονομικά περιθώρια περαιτέρω στήριξης. Την ίδια στιγμή καταστηματάρχες, εστιάτορες, επιχειρηματίες του τουριστικού τομέα και άλλοι έμποροι βυθίζονται ήδη σε απόγνωση. Οδηγούμαστε με μαθηματική ακρίβεια σε μια οικονομική κρίση που μπορεί να αποβεί πιο θανατηφόρα από την υγειονομική. 

Αν λοιπόν η κυβέρνηση θέλει να διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων και να μην απολέσει τα εύσημα που κέρδισε από την μέχρι τώρα διαχείριση του προβλήματος πιστεύουμε πως έχει φτάσει η ώρα για να εκπονήσει ένα στρατηγικό σχέδιο εξόδου από την κατάσταση αυτή. Εκτιμούμε πως οι όποιοι διαθέσιμοι πόροι θα πρέπει να δαπανηθούν κυρίως σε μέτρα πρόληψης καταπολέμησης της πανδημίας και ενίσχυσης του συστήματος υγείας και όχι σε μέτρα επιχορήγησης μιας οικονομίας την οποία θα κρατάμε την ίδια στιγμή εκτός λειτουργίας. Θα μπορούσαν επί παραδείγματι να διοχετευθούν σε προμήθεια περισσότερων αναπνευστικών συσκευών για τα νοσοκομεία, στην αύξηση των μονάδων εντατικής νοσηλείας ή στην έναντι τιμήματος επίταξη ξενοδοχείων για νοσηλεία ή καραντίνα νοσούντων ή ευπαθών ομάδων. Θα μπορούσαν επίσης να κατευθυνθούν στη διάθεση επαρκούς ποσότητας φθηνών μασκών και αντισηπτικών, που σπανίζουν από την αγορά και η τιμή τους έχει εκτοξευθεί ή στην αγορά διαγνωστικών τεστ. Άλλα υποστηρικτικά μέτρα θα μπορούσαν να είναι η ενίσχυση της υπηρεσίας “Φροντίδα στο σπίτι” και η επιχορήγηση επιχειρήσεων, ιδιαίτερα των σουπερμάρκετ, για την άμεση ανάπτυξη των υπηρεσιών παράδοσης κατ’ οίκον. Στρατηγικός στόχος θα μπορούσε να είναι η επαναλειτουργία της αγοράς και των σχολείων μετά τις αργίες του Πάσχα, ή, το αργότατο, της Πρωτομαγιάς. Η κυβέρνηση θα μπορούσε επίσης να ορίσει και να δημοσιοποιήσει συγκεκριμένα ποσοτικά κριτήρια σχετικά με τα κρούσματα ή/και τους θανάτους τα οποία θα συνεπάγονται αυτόματα μερική ή ολική άρση ή επαναφορά των περιοριστικών μέτρων σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο. Κάτι τέτοιο θεωρούμε πως θα ενίσχυε τη διαφάνεια και θα υπογράμμιζε τον προσωρινό χαρακτήρα των περιοριστικών μέτρων. Έχει πιστεύουμε σημασία το κέντρο βάρους των μέτρων να μετατοπιστεί από τον περιορισμό και την επιτήρηση των πολιτών στις κυβερνητικές ενέργειες ενίσχυσης ενός συστήματος πρόληψης και περίθαλψης. Σε κάθε περίπτωση, είναι αδιαμφισβήτητο πως το συνολικό μίγμα μέτρων για μια επιτυχή στρατηγική εξόδου από τα περιοριστικά μέτρα και επαναλειτουργίας της κοινωνίας θα τα καθορίσουν οι ειδικοί και μόνο αυτοί. Αυτό που έχει σημασία είναι να υπάρξει ένα σαφές σχέδιο εξόδου. Γιατί όλοι καταλαβαίνουν ότι η παρούσα κατάσταση δεν μπορεί να παραταθεί επ’ αόριστον χωρίς ανήκεστο βλάβη για την οικονομία, αλλά και την κοινωνία.