Οριστικά τελευταίος αποχαιρετισμός στη φίλη μου
Εάν υπάρχει ένας άνθρωπος που έχει καταλάβει ότι η ζωή αυτή δεν είναι πρόβα είναι η φίλη μου Χρυσούλα Μαμόγλου.
Λέξεις: Ελένη Χοντολίδου
Εάν υπάρχει ένας άνθρωπος που έχει καταλάβει ότι η ζωή αυτή δεν είναι πρόβα είναι η φίλη μου Χρυσούλα Μαμόγλου (για τις φίλες της Σουλίτσα ή Σουλ) που μας αποχαιρέτισε πριν από λίγες μέρες.
Όταν συναντήθηκε με την επάρατο έγινε αμέσως σοφότερη και άρχισε να επιλέγει με αυστηρότητα και συνέπεια τις δραστηριότητές της, τον τρόπο διατροφής της, εντέλει. Όχι μόνον για τον εαυτό της αλλά και για τους άλλους. Το υπέροχο σπίτι στη Νικήτη έγινε το ορμητήριο και καταφύγιό της.
Όταν η έτερη φίλη μας −που αποχώρησε παλιότερα− έπαθε καρκίνο είχε την έγνοια της και μου έκανε προτάσεις για την καλύτερη θεραπεία της.
Προσπάθησα να θυμηθώ πότε γνωριστήκαμε και δεν τα κατάφερα. Η Σουλίτσα ήταν παρούσα στη ζωή μου τουλάχιστον από το 1981, όχι με την ίδια ένταση αλλά με την ίδια αγάπη και συνενοχή. Δουλέψαμε μαζί στην έρευνα του Ομότιμου πια Καθηγητή Παναγιώτη Ξωχέλλη, εκείνη ως ερευνήτρια και εγώ ως επικουρική ερευνήτρια. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τον Βόλο, το Μέτσοβο και τις άλλες πόλεις στις οποίες κάναμε επιτόπια έρευνα. Δουλειά, βόλτες, συνενοχή, εκμυστηρεύσεις και αγάπη. Μοιραζόμασταν τις ίδιες κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις την ίδια στάση για τη ζωή. Τα χρόνια που εργάστηκε στη Χαλκιδική την επισκέφτηκα κάνοντας βόλτες, καυγάδες, μοιραζόμενες τα μεγάλα μυστικά της ζωής και τα μικρά μυστικά της προσωπικής μου ζωής. Με το μέλλον μπροστά μας ολάνοιχτο.
Η Σουλίτσα είναι η μοναδική κοινή θνητή που παντρεύτηκε δύο φορές τον ίδιο άντρα, ΤΟΝ άντρα της ζωής της, με τον οποίον ήταν μαζί από πάντα με ένα μικρό διάλειμμα.
Η φίλη μου ήταν μία γυναίκα με πάθος και πάθη και ασίγαστη αγάπη για τη ζωή. Ό,τι έκανε το έκανε με τα μπούνια, με την ψυχή της: επιστήμη, πολιτική, προσωπικές σχέσεις, φωτογραφία, ταξίδια, σκυλιά. Ήταν μία όμορφη γυναίκα, ελκυστική, πρόσχαρη και δοτική προς πάσα κατεύθυνση.
Η Σουλίτσα ήταν ευαίσθητη φωτογράφος και έκανε τουλάχιστον μία έκθεση στην Κωνσταντινούπολη, την οποία επισκεπτόταν πολύ συχνά κάνοντας φίλους και εκεί.
Η φίλη μου φρόντιζε τις φίλες και τους φίλους της με επιμονή και γνήσιο ενδιαφέρον μέχρι τέλους. Δεν θα ξεχάσω ποτέ που με έστειλε στη Βουλγαρία για να χάσω τα παραπάνω κιλά μου (που όλο χάνω και πάντοτε τα ξαναβρίσκω) και διόλου δεν φταίει που δεν τα κατάφερα. Ήρθε και με βρήκε εκεί και χορέψαμε παραδοσιακούς χορούς (κυρίως η ακάματη Σουλίτσα).
Τα χρόνια της Πρωτοβουλίας, μία παρέα φίλων που ονομάζαμε «Μικρή Πρωτοβουλία», βρισκόμασταν συχνά και μαλώναμε σαν τα σκυλιά! Η Σουλίτσα ήταν υπερασπίστρια του δημάρχου περισσότερο από μένα! Πιο Πρωτοβουλία από τον σύντροφο της ζωής της, πιο Πρωτοβουλία από όλες και όλους μας.
Μικρή, ως συνδικαλίστρια, άκουγα «δίδαξόν με τα δικαιώματά ΜΟΥ». Μεγάλωσα, τα έμαθα ότι πρόκειται για τα δικαιώματά σου. Κάνε μία παύση και μη μας παίρνεις τους φίλους μας, κάνε μια παύση… ακούς, Κύριε;
Και μία αφιέρωση:
Μελίνα Τανάγρη
Σαν αστεράκι κάτω εδώ για συντροφιά μου σαν ερημώνει και ο κόσμος κι η καρδιά μου κοιτάζω μέσα από του χρόνου τη σχισμάδα και βλέπω εσένα, φιλενάδα, φιλενάδα Τόσα καλά που μας χαρίζει η ζωή μας χωρίς την κοριτσίστικη γιορτή μας πές μου τι θα ’τανε χωρίς την τρυφεράδα της μοιρασιάς τους, φιλενάδα, φιλενάδα Και όταν ψάχνω μες του χρόνου τη ρυτίδα κι εγώ σου λέω για τα τόσα που δεν είδα πως απ’ τα βάρη μας θα μείνει η ελαφράδα αυτό το ξέρεις, φιλενάδα, φιλενάδα Κόσμος παντού μα οι πιο πολλοί μένουνε ξένοι κι άραγε ακόμα τι μας περιμένει σ’ αυτό το αίνιγμα που ζούμε στην Ελλάδα ώσπου να σκίσει η ομάδα, φιλενάδα Και τι πειράζει αν στο δρόμο μας χαθήκαν όνειρα, σχέδια που αλλάξαν, ξεχαστήκαν όλα όσα γίνανε αυτά είναι τα ωραία κι αληθινά σαν τη δική μας την παρέα
Σαν φυσικό μοιάζει το δώρο ετούτο δε χωράει ’φχαριστώ μα φιλενάδα ήρθε η ώρα να σ’ το πω
Μικρό βιογραφικό σημείωμα της Χρυσούλας Μαμόγλου (1955-2019)
Προπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή ΑΠΘ, Τμήμα Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας, μεταπτυχιακές σπουδές Ψυχολογίας στο Παρίσι. Ερευνήτρια στο ΑΠΘ & μετέπειτα φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Τελείωσε την επαγγελματική της σταδιοδρομία στο Σχολείο Νέας Ελληνικής Γλώσσας της Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ ως δασκάλα ελληνικών (εκπαιδεύτρια ενηλίκων) σε αλλοδαπούς μαθητές και μαθήτριες.