Όταν η σεξουαλική παρενόχληση μας χτυπά την πόρτα στα social media

Τα social media. Αχ αυτά τα social media! Έχουν γίνει κομμάτι της ζωής μας την τελευταία 10ετια σίγουρα, ενώ για πολλούς είναι η ίδια τους η ζωή. Μια εξάρτηση μέσω της οποίας πια κάνουμε τα πάντα! Επικοινωνούμε, γελάμε, προβληματιζόμαστε, μαθαίνουμε, ευαισθητοποιούμαστε, γνωρίζουμε ανθρώπους απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης και κάποιες φορές πέφτουμε θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης μέσω αυτών. Σας ξένισε το τελευταίο σκέλος; Δε θα έπρεπε γιατί δυστυχώς είναι μια μαύρη αλήθεια.

Ίσως ακούγεται υπερβολικό δεν είναι όμως. Στη χώρα μας, πριν λίγους μήνες ξέσπασε το ελληνικό MeToo σε μια μικρή κλίμακα φυσικά αν αναλογιστεί κανείς πόσοι χιλιάδες άνθρωποι έχουν πέσει θύματα αλλά δεν είχαν την «τύχη» να είναι γνωστοί για να ακουστεί η δίκη τους ιστορία. Έγινε μια αρχή όμως που οφείλουμε να μη ξεχάσουμε ποτέ.

Συζητώντας αυτές τις εξελίξεις με φίλους και γνωστούς ανεξαρτήτου φύλου, γιατί η σεξουαλική παρενόχληση δεν αφορά αποκλειστικά μόνο τις γυναίκες, φτάσαμε σε ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο: την παρενόχληση μέσω social media ή κατά τη διάρκεια του sexting.

Μπορεί καποι@ να δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση μέσω Διαδικτύου; Χρησιμοποιώντας τα social media και συνομιλώντας με καποι@, σου έτυχε να δεχτείς γυμνές φωτογραφίες χωρίς τη συναίνεση σου; Έχει πέσει ποτέ στην αντίληψη σου ότι διέρρευσαν γυμνές φωτογραφίες σου μετά από sexting; Παρατήρησες να αυξήθηκε η διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση κατά τη διάρκεια του lockdown; Τέσσερις απλές ερωτήσεις που θέσαμε στο προφίλ της Parallaxi στο Instagram και αργότερα απεύθυνα κι από το δικό μου προφίλ. Τα μηνύματα που πήραμε για το θέμα ήταν πολλά.

Και ναι η σεξουαλική παρενόχληση μέσω των social media ή του διαδικτύου γενικότερα, υπάρχει! Θεωρώ ότι πρέπει να ξεκαθαρίσω πως δεν μιλώ για το φλερτ ή το sexting μεταξύ ανθρώπων που συμφωνούν στους όρους που έχουν τεθεί. Μιλώ για επίμονα μηνύματα, πολλές φορές σεξουαλικού περιεχομένου, γυμνές φωτογραφίες που στέλνονται χωρίς ποτέ να έχουν ζητηθεί και φυσικά για τη διαρροή υλικού, το οποίο ναι μεν έχει σταλθεί με τη συγκατάθεση μας, αλλά για προσωπική χρήση και όχι για να γίνει γιγαντοαφίσα στον Περιφερειακό ας πούμε.

Ίσως η διαδικτυακή σεξουαλική παρενόχληση να μη μπορεί να βλάψει τη σωματική μας ακεραιότητα, μπορεί όμως να βλάψει την ψυχική. Το να δέχεσαι επίμονα ή προσβλητικά μηνύματα, στους λογαριασμούς σου σχεδόν σε καθημερινή βάση είναι το λιγότερο, ενοχλητικό. Παρατηρήσεις του στιλ «ναι αλλά ανεβάζει φωτογραφίες που φαίνονται τα πόδια της / το στήθος της κλπ» είναι ακριβώς σαν το «ναι αλλά κι αυτή φορούσε προκλητικά ρούχα» που ακολουθούν μιας σεξουαλικής παρενόχλησης στο δρόμο. Σαφώς και δεν εξισώνω τις δυο αυτές περιπτώσεις, αλλά παρατηρώ ότι για ακόμη μια φορά όλοι βιάζονται να κατηγορήσουν το «θύμα» μειώνοντας το.

Από προσωπικής πλευράς, μου έχει τύχει πολλές φορές να μου στείλουν μηνύματα άγνωστοι ή και γνωστοί, τα οποία χαρακτηρίζονται από τρομερή οικειότητα χωρίς λόγο. Στην αρχή είναι ένα γεια ή μια φιλοφρόνηση. Στη συνέχεια, στην «ψύχρα» συνήθως μου ζητούν μια γυμνή μου φωτογραφία ή από ένα συγκεκριμένο σημείο του σώματός μου ή μου στέλνουν μια δική τους αντίστοιχη χωρίς να την έχω ζητήσει. Μένω εμβρόντητη και απορώ με την «άνεση» τους.

Πολλές φορές αναρωτιέμαι πως θα αντιδρούσε ένα ανήλικο κορίτσι ή αγόρι σε κάτι αντίστοιχο ή πόσο ενημερωμένα είναι για να αποφεύγουν τέτοιες καταστάσεις. Η λύση για κάποιους είναι να μπλοκάρεις ή να κάνεις τον λογαριασμό σου ιδιωτικό. Ποιο το νόημα αλήθεια; Με αυτό σκεπτικό να βγαίνουμε κι έξω συγκεκριμένες ώρες και να πηγαίνουμε σε συγκεκριμένα μέρη, για να αποφύγουμε αυτούς τους απερίγραπτους τύπους.

Μια φίλη μοιράστηκε μαζί μου τη δική της ιστορία σχετικά με το θέμα και δε μπορούσα να μη τη συμπεριλάβω: «Η σεξουαλική παρενόχληση μέσω διαδικτύου υπάρχει και ίσως πολλοί την υποτιμούν! Στα 20 μου, ήμουν ένα κορίτσι αρκετά δραστήριο στα social media, τα χρησιμοποιούσα καθημερινά και αποτελούσαν για μένα εργαλείο δουλειάς. Ως νέα στο χώρο εργασίας μου έκανα αρκετούς συναδέλφους add στο Facebook. Παρατήρησα ότι ένας συγκεκριμένος, μεγαλύτερος μου γύρω στα 15 χρόνια μου έστελνε μηνύματα πολύ συχνά με πρόσχημα τη δουλειά αρχικά. Στη συνέχεια πέρασε σε πιο προσωπικές ερωτήσεις που απέφευγα να απαντήσω, κυρίως από ντροπή. Ένα βράδυ μου έστειλε πως με σκέφτεται και θα ήθελε να ήμουν μαζί του στο κρεβάτι του. Σάστισα, του απάντησα πως δεν του έχω δώσει ποτέ το δικαίωμα.

Να υπογραμμίσω σε αυτό το σημείο ότι από κοντά ήταν τελείως τυπικός μαζί μου και τίποτα δε φανέρωνε ότι τα βράδια μου έστελνε τέτοια μηνύματα. Συνέχισε να στέλνει, δε του απαντούσα πια. Ένα απόγευμα στέλνοντας τα κλασικά μηνύματα μου έστειλε μια γυμνή του φωτογραφία ρωτώντας με «σου πάει η καρδιά να το χάσεις;». Του είπα πως αν συνεχίσει να με ενοχλεί θα μιλήσω τόσο στον προϊστάμενο μας, όσο και στην αστυνομία. Λογικά τρόμαξε, σταμάτησε και μέχρι που έφυγα από τον χώρο που εργαζόμασταν δε μου ξανά μίλησε ποτέ. Αργότερα έμαθα πως το έκανε και με άλλες συναδέλφους συχνά…».

Αν συμβαίνει σε εσάς, η συμβουλή μου είναι να μιλήσετε σε κάποιον δικηγόρο πρώτα και αμέσως μετά στην αστυνομία! Η λύση δεν είναι απλά ένα block, γιατί πολύ απλά θα «περάσει» στο επόμενο «θύμα». Προστατεύοντας εσάς, προστατεύετε κι άλλους!