Παιδαγωγική PERMA: Τα πολλαπλά οφέλη για μαθητές και εκπαιδευτικούς

Λέξεις: Νικόλαος Θεολόγος Παπαδόπουλος

Στην εκπαιδευτική πραγματικότητα του 21ου αιώνα, η ευημερία των μαθητών αποτελεί θεμελιώδη στόχο. Το μοντέλο PERMA είναι μια προσέγγιση που βασίζεται στις αρχές της Θετικής Ψυχολογίας, όπως τις διατύπωσε ο Martin Seligman.

Η μέθοδος αυτή δίνει έμφαση στην ανάπτυξη των ψυχικών και συναισθηματικών δεξιοτήτων των παιδιών, με στόχο την καλλιέργεια της ευτυχίας, της ψυχικής ανθεκτικότητας και της θετικής ανάπτυξης.

Το ακρωνύμιο PERMA αναφέρεται σε πέντε βασικούς πυλώνες, οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη συνολική ψυχική υγεία και ανάπτυξη των μαθητών:

1. P (Positive Emotions) – Θετικά Συναισθήματα: Η ενίσχυση συναισθημάτων χαράς, ευγνωμοσύνης και αισιοδοξίας.
2. E (Engagement) – Εμπλοκή: Η απόλυτη εμπλοκή του μαθητή σε δραστηριότητες που τον απορροφούν πλήρως (γνωστό και ως ροή).
3. R (Relationships) – Θετικές Σχέσεις: Η καλλιέργεια θετικών διαπροσωπικών σχέσεων, βασισμένων στην ενσυναίσθηση και την υποστήριξη.
4. M (Meaning) – Νόημα: Η αίσθηση νοήματος και σκοπού στη ζωή του μαθητή μέσω της εκπαίδευσης και των προσωπικών του επιδιώξεων.
5. A (Accomplishment) – Επιτεύγματα: Η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αίσθησης ικανότητας μέσα από την αναγνώριση και την επίτευξη στόχων.

1. Positive Emotions (Θετικά Συναισθήματα)

• Καλλιέργεια ευγνωμοσύνης: Οι μαθητές μπορούν να διατηρούν Ημερολόγιο Ευγνωμοσύνης στο οποίο θα καταγράφουν καθημερινά 2-3 πράγματα για τα οποία αισθάνονται ευγνώμονες.
• Ασκήσεις ενσυνειδητότητας (mindfulness): Απλές ασκήσεις αναπνοής και χαλάρωσης βοηθούν στη διαχείριση του άγχους.
• Αναγνώριση και γιορτή επιτυχιών: Αναγνωρίστε δημόσια τις επιτυχίες των μαθητών, μικρές και μεγάλες.

2. Engagement (Εμπλοκή)

• Δημιουργία δραστηριοτήτων ροής: Σχεδιάστε εργασίες που απορροφούν πλήρως τους μαθητές, όπως καλλιτεχνικές δραστηριότητες ή δημιουργικά έργα.
• Ενσωμάτωση παιγνιώδους μάθησης: Το παιχνίδι ως μαθησιακή στρατηγική αυξάνει την εμπλοκή των μαθητών.
• Διαφοροποίηση της διδασκαλίας: Χρησιμοποιήστε εξατομικευμένες μεθόδους μάθησης που ταιριάζουν στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα κάθε μαθητή.

3. Relationships (Σχέσεις)

• Καλλιέργεια ενσυναίσθησης: Δραστηριότητες που βοηθούν τους μαθητές να κατανοούν και να νοιάζονται για τα συναισθήματα των άλλων.
• Προγράμματα κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης (SEL): Μαθήματα που στοχεύουν στη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων και της επικοινωνίας.
• Ομαδικές εργασίες και συνεργασία: Η συνεργασία ενθαρρύνει τη δημιουργία θετικών σχέσεων μεταξύ των μαθητών.

4. Meaning (Νόημα)

• Εξερεύνηση των αξιών και των ονείρων των μαθητών: Ενθαρρύνετε τους μαθητές να εξετάσουν ποιο είναι το νόημα και ο σκοπός της μάθησής τους.
• Σύνδεση του περιεχομένου με τον πραγματικό κόσμο: Διδάξτε μαθήματα που έχουν αντίκτυπο στη ζωή και την κοινωνία.
• Κοινωνική προσφορά: Εμπλέξτε τους μαθητές σε δράσεις προσφοράς στην κοινότητα.

5. Accomplishment (Επιτεύγματα)

• Θέσπιση ρεαλιστικών στόχων: Ενθαρρύνετε τους μαθητές να θέτουν ρεαλιστικούς και εφικτούς στόχους.
• Αναγνώριση της προόδου και όχι μόνο του αποτελέσματος: Επικεντρωθείτε στην πρόοδο των μαθητών, ακόμα και αν το τελικό αποτέλεσμα δεν είναι άψογο.
• Καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης: Βοηθήστε τους μαθητές να αναγνωρίζουν τις δυνάμεις τους και να τις αξιοποιούν.

Η εφαρμογή της παιδαγωγικής PERMA προσφέρει πολυάριθμα οφέλη, τόσο στους μαθητές όσο και στους εκπαιδευτικούς όπως η ψυχική ανθεκτικότητα, με τους μαθητές να μαθαίνουν να αντέχουν τις δυσκολίες και να διαχειρίζονται το άγχος, την αυξημένη αυτοπεποίθηση όπου μέσω της αναγνώρισης των δυνατοτήτων τους, οι μαθητές οδηγούνται σε ενίσχυση της αυτοεκτίμησης καθώς επίσης και τις καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις, με τους μαθητές αναπτύσσουν ενσυναίσθηση και συνεργατικό πνεύμα.

*Ο Νικόλαος Θεολόγος Παπαδόπουλος είναι εκπαιδευτικός