Περί ευαισθησίας και αναισθησίας

Το 2016, στην κορύφωση της κρίσης που προκάλεσαν οι προσφυγικές ροές μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη, άκουγα κάτι ασήμαντες ομάδας ψευτοπατριωτών Ελλήνων πολιτών να αποκαλούν «ευαίσθητους» όσους βοηθούσαν και υποστήριζαν τους πρόσφυγες. «Αν είστε τόσο ευαίσθητοι να τους πάρετε σπίτι σας», έλεγαν. Φαντάζομαι, έχετε διαβάσει τέτοια σχόλια σε αναρτήσεις.

Εντάξει, κανέναν δεν είχε σοκάρει τότε αυτή η χρήση της λέξης «ευαίσθητος» από εκείνους τους ασήμαντους κρυφοφασίστες. Μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία όπου πάντα κάποιος προπονητής, ανώτερος στο στρατό, μεγαλύτερος φίλος, καμιά φορά και δάσκαλος, θα σου έλεγε: «μην είσαι ευαίσθητος ρε. Μην είσαι φιλότιμος. Να είσαι άντρας!» Η ευαισθησία, λοιπόν, ως έννοια, ως γνώρισμα του χαρακτήρα και στάση ζωής του ανθρώπου, ήταν πάντα «τσαλακωμένη», απαξιωμένη. Ήταν σχεδόν βρισιά! Τότε, το 2016, όποτε την άκουγα σε σκυλοκαβγάδες του φέισμπουκ, σκεφτόμουν τα λόγια του Μάνου Χατζιδάκι που έλεγε με τρυφερότητα: «η μόνη ευαισθησία που δεν είναι αποδεκτή είναι αυτή των μουσικών οργάνων».

Ναι, είχε δίκιο ο γλυκός μας ο Μάνος. Δεν υπάρχει ωραιότερη βρισιά από το να σε πει κάποιος ευαίσθητο. Αλίμονο αν χάσουμε τη δυνατότητα μας να αντιλαμβανόμαστε εγκαίρως τα εξωτερικά ερεθίσματα. Αλίμονο αν το ευ στις αισθήσεις είναι κάτι κακό. Από το 2016 και την κατηγόρια κάποιων ότι αυτοί που βοηθούν τους πρόσφυγες είναι «ευαίσθητοι» φτάνουμε στο 2020.

«Ευαίσθητους πολίτες» χαρακτήρισε ειρωνικά το υπουργείο πολιτισμού όσους διαμαρτυρήθηκαν για την χρήση τσιμέντου σε διαδρόμους που οδηγούν στον Παρθενώνα.

Με επίσημη ανακοίνωση γεμάτη αυτοπεποίθηση η οποία πηγάζει από το «αλάθητο» που το υπουργείο νομίζει ότι έχει σε όλα τα ζητήματα πολιτισμού και με εξουσιαστικό ύφος παραγόντων ποδοσφαιρικής ομάδας, μάλωσε χθες τους «ευαίσθητους πολίτες» που… «μιλάνε χωρίς να ξέρουνε! Κι έχουν να πάνε και καμιά εικοσαετία στην Ακρόπολη!» Ωραίος τρόπος! Ειρωνεία, εξυπνακισμός και υποτίμηση.

Να ήταν, όμως, μόνο το υπουργείο που συμπεριφέρεται έτσι στους πολίτες; Πριν λίγο καιρό, ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, χαρακτήρισε «επαγγελματίες ευαίσθητους» όσους αντιτίθενται στην απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαίων του μέτρο στη Βενιζέλου. Πάλι σε θέμα «πολιτισμού», ένας φορέας εξουσίας χαρακτηρίζει με αρνητική χροιά «ευαίσθητους» τους πολίτες κι ενώ πρόκειται εξόφθαλμα για ένα ζήτημα «δημοσίου συμφέροντος» αφήνει υπονοούμενα ιδιοτελών συμφερόντων.

Τυχαίο το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος δήμαρχος ανοίξει στην «αστική δεξιά» της Θεσσαλονίκης και είναι στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας; Τυχαίο το ότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει αυτή τη στάση σε κάθε θέμα πολιτισμού με πρόσφατα το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, της πυρκαγιάς στις Μυκήνες, τον εμπαιγμό των εργαζόμενων στις τέχνες την εποχή της καραντίνας αλλά και τώρα;

Τυχαίο είναι και το γεγονός πως η «βρισιά» της «ευαισθησίας» ακούστηκε πολλάκις τα «σκοτεινά» χρόνια της λαίλαπας των «αγανακτισμένων πατριωτών». Εγώ πιστεύω πως όχι. Προσωπική γνώμη εκφράζω. Μπορεί και να κάνω λάθος λόγω «ευαισθησίας». Η παραδοσιακή δεξιά μπερδεύτηκε τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια με τα πίτουρα της Ακροδεξιάς που υιοθέτησε κάποιες από τις αγαπημένες της εκφράσεις. Ας ελπίσουμε, τουλάχιστον, να έχει σήμερα ξεμπλέξει από αυτήν και να μην την «φάνε οι κότες».

Υ.γ.: Πάλι καλά να λέτε οι ευαίσθητοι που σάς αποκαλούν έτσι. Κάποτε τους ποιητές τους έλεγαν λαπάδες. Θυμίστε μου λίγο, ποιος υπουργός ποιανού κόμματος το είχε πει;

Υ.γ.2: Από το Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του Γ. Μπαμπινιώτη αντιγράφω.

Ευαισθησία: Η αυξημένη ικανότητα πρόσληψης των εξωτερικών ερεθισμάτων και αντίδρασης σε αυτά. Επίσης η συναίσθηση και συμπόνοια για τα προβλήματα του συνανθρώπου ή ενός χώρου. Το αντίθετο: ΑΝΑΙΣΘΗΣΙΑ, ΑΠΑΘΕΙΑ