Πεθαίνοντας από AIDS

Έτσι και την πρώτη Δεκέμβρη, οι τηλεοράσεις βάζουν τον κόκκινο κορδελάκι στο φόντο, παίζεται κανένα σχετικό ντοκιμαντέρ, δημοσιεύονται στοιχεία που πάντα μιλούν για αύξηση των οροθετικών, το HIV γίνεται για λίγο μέρος της ζωής, παλιότερα περισσότερο, όταν ο πλανήτης δεν είχε και πολλά να φοβηθεί και ήθελε ένα φόβητρο, μετά ξεχνιέται για έναν χρόνο. Αφορά μόνο τους συνήθεις ύποπτους. Την Αφρική, τους gay. Συνήθως….

Δυο φορές στη ζωή ήρθα κοντά στο πρόβλημα με έναν δραματικό τρόπο. Η πρώτη ήταν όταν πληροφορήθηκα ότι ένα πρόσωπο που με συνέδεαν σχεδόν συγγενικοί δεσμοί νοσεί, μονάχα που η νόσος που μου ανέφεραν ήταν ένας σπάνιος καρκίνος. Η νόσος ήταν όντως ένας σπάνιος καρκίνος, απόρροια όμως του HIV του οποίου ήταν φορέας τα τελευταία δέκα χρόνια.

Το τελευταίο εξάμηνο της ζωής του ήταν δραματικό. Το έζησα από πολύ κοντά, στα νοσοκομεία Αθήνας και Θεσσαλονίκης, ζώντας μαζί τον διπλό εφιάλτη της διάλυσης του σώματος και του ψυχικού πόνου που προκαλεί στον ασθενή ο φόβος της αποκάλυψης, του στιγματισμού και της περιθωριοποίησης. Αν και το προσωπικό των ειδικών νοσοκομείων, εξοικειωμένο με το θέαμα και τα συναισθήματα των ασθενών υπήρξε πάντα αρωγός απάλυνσης του πόνου, η πορεία στο τέλος ήταν τραγική.

Από τις ατέλειωτες συζητήσεις-εξομολογήσεις για το πως συνέβη και το πως αποκρύφτηκε, με το φόβο των Ιουδαίων, δέκα ολόκληρα χρόνια, μέχρι τις δραματικές στιγμές προς την οριστική απώλεια. Δεν θα ξεπεράσω ποτέ το τελευταίο ταξίδι με το αυτοκίνητο από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη.

Ένα ταξίδι που λόγω της πάρα πολύ κακής κατάστασης του προσώπου αυτού, κράτησε σχεδόν δέκα δραματικές ώρες και κάθε αναγκαστική στάση στη διαδρομή ήταν ένα αληθινό μαρτύριο. Και για μένα που οδηγούσα αλλά και για τον ασθενή. Τα τρομαγμένα πρόσωπα των ανθρώπων μπροστά στο θέαμα του παραμορφωμένου και ανήμπορου προσώπου, που έστρεφαν το βλέμμα τους αλλού, δεν τα ξεπέρασα ποτέ.

Όπως και την τελευταία νύχτα στο νοσοκομείο, μια από τις πιο άνισες μάχες με το θεριό του Θανάτου, όπου ο αποδεκατισμένος ασθενής μιας ασθένειας που σε διαλύει με κάθε τρόπο πριν σε πάρει μαζί της έμοιαζε να προσωποποιεί όσο κάνεις άλλο την ατάκα του Γεώργιου Βιζυηνού ‘’Ο παππούς παλεύει με τον Άγγελο’’. Σήμερα πολλά χρόνια μετά το θάνατο του, πέθανε το 2004,  ακόμα η αιτία θεωρείται ταμπού και ο καρκίνος καλύπτει την ανεπίσημη αληθινή εκδοχή.

Δυο χρόνια αργότερα βρέθηκα σε μια δημοσιογραφική αποστολή στα περίχωρα του Βουκουρεστίου για να γράψω για τα παιδιά που κλεισμένα σε ορφανοτροφεία και νοσοκομεία, μολυσμένα από τον ίδιο ιό, λόγω μεταγγίσεων από μολυσμένο αίμα, εγκαταλειμμένα από τους γονείς τους περίμεναν ανυποψίαστα το τέλος. Οι συνθήκες σε πολλές περιπτώσεις τριτοκοσμικές. Παγωμένα έρημα κτίρια στη μέση του πουθενά, λασπωμένες αυλές που έπαιζαν όσα μπορούσαν, ενώ τα πιο ανήμπορα κοίταζαν από τα παράθυρα, παιδιά που σφάδαζαν από τους πόνους, δεμένα σε σιδερένια κρεβάτια, κορίτσια που θύμιζαν αγγελικές μορφές της γραφής να λιώνουν σαν κεριά σε μέρη που έχεις δει μονάχα σε ταινίες της βαλκανικής ενδοχώρας.

Κανείς δεν μπόρεσε να μας δώσει πειστικές απαντήσεις για το πως μολύνθηκαν όλα αυτά τα παιδιά, κανείς δεν τιμωρήθηκε ποτέ και κάνεις πια δεν θα τα θυμάται τόσα χρόνια μετά, παρά σαν μια σκοτεινή ανάμνηση ενός καθεστώτος που τέλειωνε.

Τα πρόσωπα όλων αυτών των ανθρώπων, του δικού μου ανθρώπου και των παιδιών της Ρουμανίας τα κουβαλάω για πάντα. Είναι μια εικόνα απόκοσμη, μια εικόνα που δεν με αφήνει να ησυχάσω χρόνια ολόκληρα όχι μόνο για τον πόνο που κουβαλούσαν αλλά κυρίως γιατί στα μάτια τους η λέξη περιθωριοποίηση δεν έχει βρει ποτέ για μένα πιο αντιπροσωπευτική αποτύπωση.

Γιατί δεν μας είπες ποτέ τίποτε, ρώτησα τον αδελφικό μου φίλο ένα χειμωνιάτικο απόγευμα στο νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός. Γιατί ακόμα και σεις, μια φορά που κουβεντιάζαμε σε μια παρέα, κουτσομπολέψατε ένα σταρ που φημολογούνταν πως έπασχε από τον ιό, μου απάντησε. Και αυτό δεν μπορούσα να το αντέξω.

Το AIDS δεν είναι μια αρρώστια μονάχα τελικά. Το AIDS είναι ένας τρόπος να παλέψεις με την προκατάληψη. Να περάσεις απέναντι στην ανθρωπιά.