Φώτα, κάμερα, πάμε: Η ιστορία ξαναζεί…

Από την Κυριακή και μέχρι την Παρασκευή το κινηματογραφικό συνεργείο της ταινίας “Ουζερί Τσιτσάνης” πραγματοποιεί εξωτερικά γυρίσματα σε τέσσερις τοποθεσίες στην πόλη: Τη Συναγωγή των Μοναστηριωτών, στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, στην Στοά του Αγίου Μηνά και στο Λιμάνι. Η Ελένη Βράκα ήταν στα σημερινά γυρίσματα στον Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό.

Η ιστορία της ταινίας

   Το 1942, η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, με μία μεγάλη και ανθούσα Εβραϊκή κοινότητα 56.000 ανθρώπων και, όπως σχεδόν όλη η Ευρώπη, υπό Γερμανική κατοχή. Σε αυτά τα ζοφερά χρόνια για την Ελλάδα και για όλο τον κόσμο (1942 -1943), ο Τσιτσάνης ανοίγει ένα μικρό ουζερί στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, στον αριθμό 22 της Παύλου Μελά. Ο Τσιτσάνης είναι τότε 28 χρονών και εκεί γράφει μερικά από τα καλύτερα τραγούδια, μεταξύ αυτών και τη Συννεφιασμένη Κυριακή, πριν μετακομίσει στην Αθήνα και γίνει διάσημος. Ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, το 2001, εκδίδει το μυθιστόρημα «Ουζερί Τσιτσάνης», με φόντο εκείνη την εποχή στη Θεσσαλονίκη. Κεντρικό θέμα ένας κυνηγημένος έρωτας ανάμεσα σε έναν Χριστιανό και μια Εβραία. Φέτος το βιβλίο αλλά και εκείνη η εποχή μεταφέρεται στο σινεμά υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Μανούσου Μανουσάκη και σενάριο βασισμένο στο βιβλίο του Γιώργου Σκαμπαρδώνη. Τον Βασίλη Τσιτσάνη, που φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή του, θα υποδύεται ο ηθοποιός Ανδρέας Κωνσταντίνου, ο γοητευτικός πρωταγωνιστής της “Μικράς Αγγλίας” του Παντελή Βούλγαρη. Η ταινία που ξεκινά γυρίσματα τέλη Μαρτίου, έχει προγραμματιστεί να βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες τον Νοέμβριο του 2015 από τη Feelgood. Το θέμα της ταινίας είναι τα πιο δημιουργικά χρόνια του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Βασίλη Τσιτσάνη και ο έρωτας δύο νέων ανθρώπων, του Γιώργου και της Εστρέας, ενός Χριστιανού και μιας Εβραίας. Ο Γιώργος και η Εστρέα θα ξεδιπλώσουν για πρώτη φορά το χρονικό που οδήγησε το 96% μιας από τις πιο σημαντικές Εβραϊκές κοινότητες της Ευρώπης στα στρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνία. Ο Γιώργος και η Εστρέα συμμετέχουν στην αντίσταση. Είναι ερωτευμένοι. Μυστικά βαραίνουν την ζωή τους, υποχρεώσεις συγκρούονται, οι δύο θρησκευτικές – κοινωνικές ομάδες, επιμένουν στις προκαταλήψεις τους ακόμη και όταν ο επερχόμενος τρόμος χτυπάει την πόρτα τους. Η ιστορία μας ξεκινάει τον Ιούνιο του 1942, όταν οι Ναζί αναγκάζουν τους Εβραίους της πόλης να απογραφούν και να σταλούν σε καταναγκαστικά έργα. Τελειώνει τον Μάρτιο του 1943 όταν τα πρώτα τραίνα, φορτωμένα με Εβραίους, φεύγουν για το Άουσβιτς.

Οι ιστορικές τοποθεσίες των γυρισμάτων

Τα γυρίσματα που θα γίνουν στην πόλη μας ξεκίνησαν την Κυριακή στην τοποθεσία της Συναγωγής των Μοναστηριωτών και συνεχίστηκαν εκεί και την Δευτέρα. Η Συναγωγή των Μοναστηριωτών είναι μια ιστορική συναγωγή που βρίσκεται στην οδό Συγγρού. Η θεμελίωσή της ξεκίνησε το 1925 κια εγκαινιάστηκε δυο χρόνια αργότερα. Στην ανέγερσή της συνέβαλλαν με δωρεές εβραϊκές οικογένειες που κατάγονταν από το Μοναστήρι της Γιουγκοσλαβίας και είχαν εγκατασταθεί στη Θεσσαλονίκη μετά τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-13) και τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο (1914 -18). Στη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής, η Συναγωγή Μοναστηριωτών ήταν το επίκεντρο του γκέτο που δημιουργήθηκε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Όταν το σύνολο του εβραϊκού πληθυσμού εκτοπίσθηκε στα στρατόπεδα του θανάτου, η Συναγωγή χρησιμοποιήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό, σαν αποθήκη. Γι’ αυτό το λόγο διέφυγε της καταστροφής της απ’ τους Ναζί και διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, το Νοέμβριο του 1944, κατέφυγαν σ’ αυτήν οι ελάχιστοι Εβραίοι που είχαν διασωθεί Αργότερα, με την επιστροφή και των ελάχιστων επιζώντων από τα στρατόπεδα του θανάτου και την πλήρη επανασύσταση της Κοινότητας, η Συναγωγή Μοναστηριωτών έγινε η κεντρική Συναγωγή της Θεσσαλονίκης. Το κτίριο της Συναγωγής υπέστη σοβαρές ζημιές από το μεγάλο σεισμό του 1978 και η λειτουργία της σταμάτησε μέχρι να ολοκληρωθεί η αναστήλωσή της. Σήμερα συνεχίζει τη λειτουργία της εξυπηρετώντας τις θρησκευτικές ανάγκες του εβραϊσμού της Θεσσαλονίκης (πληροφορίες: Ισραηλιτική Κοινότητα Θεσσαλονίκης)

Σήμερα το πρωί τα συνεργεία μαζί με τους δεκάδες κομπάρσους, που ανταποκρίθηκαν στο κλαλεσμα της παραγωγής και συμμετείχαν εθελοντικά  στα γυρίσματα, βρέθηκαν στον ιστορικό Παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό. Η σκηνή που γυρίστηκε εκεί δείχνει το αυθεντικό τρένο που μετέφερε τους Εβραίους στα στρατόπεδα και διατηρείται ακόμη, να φορτώνεται και να αναχωρεί για το Άουσβιτς. Η ατμόσφαιρα ήταν πραγματικά συγκλονιστική γεμάτη από τη φρίκη που θα κουβαλά πάντα μαζί της η τραγική ιστορία των ανθρώπων εκείνων που οδηγήθηκαν στο θάνατο εντελώς αναίτια, χωρίς καμιά δικαιολογία, χωρίς κανένα οίκτο. Αύριο και μεθαύριο το συνεργείο θα είναι στη Στοά της Αγίου Μηνά, ενώ την Παρασκευή στις 3 Απριλίου θα ολοκληρώσει τα εξωτερικά γυρίσματα στην πόλη στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης.