Ποίηση παγκόσμιας ημέρας

Το αυτονόητο: μία (και μόνο μία) παγκόσμια ημέρα ποίησης αναδεικνύει μάλλον την ποίηση όχι μόνο ως είδος προς υπόμνηση, ανάδειξη και εξάπλωση, αλλά και ως είδος υπό προστασία, απειλή και εξαφάνιση. Ταυτόχρονα, μία (και μόνο μία) τέτοια ημέρα σε απενοχοποιεί να ξεμπερδεύεις με την ποίηση με συνοπτικές διαδικασίες – με τον ίδιο τρόπο που τιμάει κανείς την παγκόσμια ημέρα ζώων, καταβροχθίζοντας κατά τις υπόλοιπες ό,τι κρεατάκι βρίσκει πρόσφορο. Αλλά αφού για όλα υπάρχει πια μία παγκόσμια ημέρα, γιατί όχι και για την ποίηση; Η παγκοσμιοποίηση είναι έτσι κι αλλιώς ένα μαχαίρι δίκοπο. Κόβει και θεραπεύει, κόβει και σκοτώνει.

Αλλά για ποια ποίηση μιλούμε τελικά; Τι είναι αυτό το πράγμα;

Μου αρέσει να λέω και να πιστεύω πως ποίηση είναι η «μαγικά» συμπυκνωμένη δημιουργική τέχνη του λόγου. Αν και προσοχή στα εισαγωγικά. Αυτό το «μαγικά» δεν έχει τίποτα το πολύ μαγικό, ενώ συχνά μοιάζει να έχει ή θεωρείται πως έχει. Θα το έλεγα, λοιπόν, αλλιώς: Ποίηση είναι απλώς η πιο συμπυκνωμένη δημιουργική τέχνη του λόγου. Ο ποιητής τυχαίνει να έχει γεννηθεί με ένα τραύμα πολύ συγκεκριμένης θερμοκρασίας, που αγαπά να το θωπεύει ως πολύτιμο πετράδι. Είναι πάντα ναρκισσιστής του πάθους του και φετιχιστής της νεύρωσης. Όμως ταυτόχρονα είναι ένας εργάτης, δηλαδή ένας επαγγελματίας του λεκτικού. Κάποιος που διά της συμπύκνωσης μετασχηματίζει το λεκτικό, δουλεύει εντατικά με τις λέξεις και το άλεκτον, ώστε να τον «δουλεύουν» συνήθως ψιλό γαζί οι υπόλοιποι, τη πιθανή εξαιρέσει μίας και μόνο ημέρας τον χρόνο, της παγκόσμιας. Τη μέρα εκείνη οι περισσότεροι αναγνωρίζουν την ύπαρξη του ποιητή, τον τιμούν και του λένε: πού χάθηκες βρε ψυχή;

Ίσως γι’ αυτό, δεν ξέρω κατά πόσο θα έπρεπε να μας αφορά η ποίηση με τον τρόπο που την αντιλαμβανόμαστε συχνά ακόμη και σήμερα: ως μία –επιτονισμένη με πολύ κεφαλαίο αρχικό «Π»– σοβαροφανώς ανανεούμενη συνέχιση παραδόσεων ενός ασαφούς, νεφελώδους και αξιοσέβαστου εχθές. Έτσι, στο όχι και τόσο ψευδοερώτημα «Ποίηση ή ποίηση;», προτείνω να προκρίνουμε οπωσδήποτε τη δεύτερη εκδοχή. Δηλαδή, να απέχουμε από την ποιητική πόζα που θεωρεί αυτήν την τέχνη ως υψηλότερη και ακριβότερη των υπολοίπων. Η ποίηση προέρχεται εκ του «ποιώ». Τέχνη-τεχνική. Ποίημα-πράγμα. Ποιητής-σώμα–φωνή.

Πιστεύω πάντως σταθερά πως οι ποιητές οφείλουν ακόμη και σήμερα –ίσως ειδικά σήμερα– να είναι αυτοδιορισμένοι μάγοι. Αλλά μαζί και εργάτες που πράττουν μοναχικά και συλλογικά την αντίξοη ουτοπία, αγωνιζόμενοι να ανακαλύψουν τη φόρμουλα που θα μετατρέψει μια παγκόσμια ημέρα ποίησης σε ποίηση μιας παγκόσμιας ημέρας. Η αναπροσαρμογή και επαναδιαπραγμάτευση των ονειρικών προτύπων μας είναι εργασία, όχι αιθεροβασία. Αυτή η εργασία στο όνειρο είναι σκληρή δουλειά, αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει.