Ποια είναι η φτώχεια της Ελλάδας;

Λέξεις: Χρήστος Ερμής Λαζάρου

Στα πρώτα χρόνια της ζωής μου μεγάλωσα με το κλασσικό εθνικό αφήγημα που παραδοσιακά όλες σχεδόν οι οικογένειες της Ελλάδας μεταδίδουν στα παιδιά τους. Το αφήγημα όριζε ότι η Ελλάδα είναι μια λαμπρή χώρα ηρώων και μεγάλων προσωπικοτήτων που έδωσε μόνη της τα φώτα σε όλο τον κόσμο, ανακαλύψαμε τα πάντα στην επιστήμη, στην τέχνη, στη μηχανική και για αυτό το λόγο όλος ο παγκόσμιος πολιτισμός βασίζεται στην Ελλάδα. Κάποιοι άνθρωποι μάλιστα μου είχαν πει ότι ακόμα και η χριστιανική Αγία γραφή παραδέχεται ότι ο ίδιος ο Θεός ξεχώρισε την Ελλάδα από όλες τις άλλες χώρες ως ευλογημένο τόπο. Φυσικά τίποτα τέτοιο δεν αναφέρεται ούτε στην Παλαιά ούτε στην Καινή διαθήκη.

Αργότερα, μεγαλώνοντας, ήρθα σε περισσότερη επαφή με την ελληνική πραγματικότητα και συνειδητοποίησα όλα αυτά τα προβλήματα νοοτροπίας που υπάρχουν στην Ελλάδα και τη μετατρέπουν σε χώρα δευτέρας διαλογής.

Ωστόσο, πρόσφατα σε ένα μάθημα του πανεπιστημίου οι καθηγητές μας έκαναν μια παρουσίαση για την ιστορία της χώρας μας από την τουρκοκρατία μέχρι σήμερα. Μας εξήγησαν λοιπόν ότι ο ελλαδικός χώρος στα χρόνια της κυριαρχίας των Οθωμανών αλλά και την πρώτη περίοδο μετά την επανάσταση ήταν μια τριτοκοσμική περιοχή όπου η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων ήταν αμόρφωτοι αγρότες, βιοτέχνες κλπ. που δεν είχαν καμία προοπτική οικονομικής ή τεχνολογικής ανάπτυξης και παραγωγικότητας. Κι όμως μέσα σε λιγότερο από 200 χρόνια, η Ελλάδα κατάφερε να εκσυγχρονιστεί πλήρως, να γίνει μια βιομηχανοποιημένη χώρα, να αποκτήσει μορφωμένο και ισχυρό ανθρώπινο δυναμικό, να γίνει μέλος στις ισχυρότερες διεθνείς πολιτικές συμμαχίες, να αναπτύξει τέχνη και πολιτισμό που αναγνωρίστηκαν παγκοσμίως και να διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα κατά κεφαλή εισοδήματα σε διεθνές επίπεδο. Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών μπορεί να έχει ρίξει πολύ κάτω το γόητρο της χώρας μας και να έχει ταλαιπωρήσει αφάνταστα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε ακόμα ένα αξιοπρεπές δυτικό έθνος.

Συνεπώς ποια είναι η φτώχεια της Ελλάδας την οποία όλοι μαζί αναγνωρίζουμε και ρίχνουμε κάτω το κεφάλι; Αφού διαχρονικά έχουμε μια αρκετά καλή οικονομία (με μεταπτώσεις όπως όλες οι οικονομίες), ένα πολιτικό σύστημα που έχει καταφέρει να βάλει τη χώρα μας στα καλύτερα κρατικά κλαμπ και αξιοζήλευτο πολιτισμό, γιατί ακόμα νιώθουμε ραγιάδες και πολίτες δεύτερης κατηγορίας; Γιατί η ζωή στην Ελλάδα δημιουργεί άσχημα συναισθήματα;

Σαφώς και υπάρχουν πολλά προβλήματα φιλοσοφίας και ιδεολογίας στην Ελλάδα που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή όπως για παράδειγμα ο απαράδεκτος τρόπος οδήγησης στους δρόμους μας. Για εμένα όμως το βασικό στοιχείο δυσαρέσκειας έγκειται στο περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε.

Με λίγα λόγια, πρόκειται για την αρχιτεκτονική μας. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων ζουν σε αστικά κέντρα η χωριά και κωμοπόλεις όπου η μοντέρνα ελληνική ανώνυμη αρχιτεκτονική αναδύει στους ανθρώπους συναισθήματα μιζέριας, φτώχειας, παρακμής και ασχήμιας. Μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις και αυτή η εικόνα των βρώμικων πολυκατοικιών κυριαρχεί στην όραση μας κάθε μέρα δημιουργώντας έναν ανάλογο συναισθηματικό κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο οπότε αναλογιζόμαστε την πατρίδα μας, μας έρχεται στο μυαλό η κλασσική σκηνή της ελληνικής τσιμεντούπολης.

Αυτή είναι λοιπόν η φτώχεια της χώρας μας και θα μας συνοδεύει για πάρα πολλά χρόνια ακόμα κι αν ορθοποδήσει η εθνική οικονομία.

*Ο Χρήστος Ερμής Λαζάρου είναι φοιτητής αρχιτεκτονικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

Δείτε επίσης: