Πόσο πιο «πολιτική» μπορεί να γίνει η Eurovision
Οι αντιδράσεις γύρω από τη συμμετοχή του Ισραήλ και το θέμα με τις σημαίες - Γράφει από τη Βασιλεία της Ελβετίας ο Π. Παρούσης
Λέξεις: Παύλος Παρούσης
Η Eurovision 2025, που θα διεξαχθεί στη Βασιλεία της Ελβετίας, από τις 13 έως τις 17 Μαΐου 2025, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις λόγω της πολιτικοποίησης του διαγωνισμού, κυρίως γύρω από τη συμμετοχή του Ισραήλ και την πολιτική σχετικά με τις σημαίες.
Πολιτική Σημαιών και Απαγόρευση Συμβόλων
Η EBU ανακοίνωσε ότι οι συμμετέχοντες θα επιτρέπεται να φέρουν μόνο τη σημαία της χώρας τους κατά τη διάρκεια των επίσημων εκδηλώσεων, απαγορεύοντας άλλες σημαίες, όπως οι σημαίες του ουκρανικού ή του παλαιστινιακού λαού.
Ωστόσο, το κοινό θα μπορεί να φέρει ευρύτερο φάσμα σημαιών, εφόσον συμμορφώνεται με την ελβετική νομοθεσία κατά των μισαλλόδοξων συμβόλων.
Απαγόρευση Σημαίας ΕΕ και Αντιδράσεις
Πέρυσι, η EBU απαγόρευσε τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις εκδηλώσεις της Eurovision, προκαλώντας αντιδράσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και πολιτικούς, οι οποίοι χαρακτήρισαν την απόφαση “εντελώς λυπηρή”. Η EBU δήλωσε ότι η πολιτική αυτή αποσκοπεί στη μείωση των γεωπολιτικών εντάσεων, επιτρέποντας μόνο τις σημαίες των συμμετεχόντων χωρών και τη σημαία του ουράνιου τόξου.
Η πολιτικοποίηση της Eurovision 2025 έχει αναδείξει τις προκλήσεις του διαγωνισμού ως πλατφόρμα πολιτικής έκφρασης και αλληλεγγύης, με την EBU να προσπαθεί να ισορροπήσει μεταξύ της μουσικής γιορτής και των πολιτικών ευαισθησιών.
Η συμμετοχή του Ισραήλ
Η Ιουβάλ Ραφαέλ, επιζήσασα της επίθεσης στο φεστιβάλ Supernova το 2023, θα εκπροσωπήσει το Ισραήλ με το τραγούδι “New Day Will Rise”. Η συμμετοχή της έχει προκαλέσει αντιδράσεις ενώ η γενοκτονία στη Γάζα συνεχίζεται. Παρά τις εκκλήσεις για αποκλεισμό του Ισραήλ από τον διαγωνισμό, η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) επιβεβαίωσε τη συμμετοχή του Ισραήλ, ενώ προετοιμάζεται για πιθανές διαμαρτυρίες κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού.
Γιατί αντιδρούν πρώην συμμετέχοντες
Περισσότεροι από 70 πρώην συμμετέχοντες του διαγωνισμού, όπως η Mae Muller, ο Charlie McGettigan και ο Salvador Sobral, υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) να αποκλείσει τον Ισραηλινό ραδιοτηλεοπτικό φορέα KAN από τον φετινό διαγωνισμό. Η επιστολή εκφράζει ανησυχία για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γάζα και υποστηρίζει ότι η συμμετοχή του Ισραήλ έρχεται σε αντίθεση με τις αξίες του διαγωνισμού.
Η EBU δεν έχει εκδώσει επίσημη δήλωση σχετικά με την επιστολή, αλλά αναμένεται να λάβει θέση σύντομα. Το Ισραήλ, μέσω του KAN, έχει δηλώσει ότι η συμμετοχή του στον διαγωνισμό είναι πολιτιστική και όχι πολιτική, και ότι θα συνεχίσει να συμμετέχει κανονικά.
Οι ακτιβιστικές ομάδες
Η ακτιβιστική ομάδα “Escalate for Palestine” ανακοίνωσε μαζική διαδήλωση για τις 17 Μαΐου στην πλατεία Barfüsserplatz, αντιδρώντας στη συμμετοχή του Ισραήλ στη Eurovision λόγω των στρατιωτικών του ενεργειών στη Γάζα. Ωστόσο, ο Τοπράκ Γεργκούζ, εκπρόσωπος του Τμήματος Δικαιοσύνης και Ασφάλειας της Βασιλείας, διευκρίνισε ότι το δικαίωμα στη διαμαρτυρία παραμένει σε ισχύ κατά τη διάρκεια της Eurovision: «Η ελευθερία της έκφρασης είναι μια σημαντική αξία, ακόμη και κατά τη διάρκεια της Eurovision. Συνεπώς, καταρχήν, οι διαδηλώσεις επιτρέπονται – συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αντιτίθενται στη συμμετοχή του Ισραήλ στον διαγωνισμό.», συμπληρώνοντας, «Το δικαίωμα στη διαμαρτυρία δεν σημαίνει ότι μπορεί να γίνεται οποτεδήποτε ή οπουδήποτε. Κατά τη διάρκεια της Eurovision, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη η δημόσια ασφάλεια και τα αντικρουόμενα συμφέροντα.»
Μια ανοιχτή επιστολή δημοσιοποιήθηκε διαδικτυακά από τη φιλοϊσραηλινή οργάνωση “Never Again Is Now”, απευθυνόμενη προς την κυβέρνηση της Βασιλείας. Στην επιστολή εκφράζεται ανοιχτά κριτική προς την επικεφαλής του Τμήματος Δικαιοσύνης και Ασφάλειας, για την άρνησή της να επιβάλει γενική απαγόρευση των διαδηλώσεων κατά τη διάρκεια της Eurovision: «Ενδέχεται να αποτελέσουν πραγματική απειλή για την ασφάλεια των επισκεπτών, των καλλιτεχνών και ιδιαίτερα της ισραηλινής αποστολής. Διαδηλώσεις που αποσκοπούν στον εκφοβισμό των αποστολών ή στην παρεμπόδιση του εορτασμού της Eurovision πρέπει να απαγορευτούν ξεκάθαρα.»
Παρά την κριτική, οι αρχές της Βασιλείας επιμένουν στην απόφασή τους: «Πρέπει να διατηρήσουμε μια υγιή ισορροπία που να επιτρέπει στις εβραϊκές κοινότητες να αισθάνονται ασφαλείς, χωρίς να παραβιάζεται το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης.»
Η Eurovision, λόγω της δυναμικής της και της συμμετοχής χωρών από όλη την Ευρώπη και όχι μόνο, δεν μπορεί παρά να αντικατοπτρίζει τις παγκόσμιες εξελίξεις.
Όταν η κατάσταση σε μεγάλο μέρος του πλανήτη είναι τεταμένη, τέτοια ζητήματα αναπόφευκτα κάνουν την εμφάνισή τους σε όλες τις διεθνείς διοργανώσεις.
Με την ευχή όλα αυτά να ομαλοποιηθούν σύντομα.
*Ο Παύλος Παρούσης είναι μέλος του OGAE Greece
