Πουθενά δεν είναι παράδεισος, αλλά μια ζωή έχουμε…

Του Θάνου Καρανάτσιου  Εικόνα: Νατάσσα Χρισστιανοπούλου

(εμπνευσμένο από το άρθρο “Ασφυξία” του Γ. Τούλα στο Parallaximag)

Αυτή την ασφυξία και πολλά άλλα ένιωθα πριν μεταναστεύσω, πριν φύγω από την όμορφη και αγαπημένη Θεσσαλονίκη. Από μια Θεσσαλονίκη που όταν ήμουν στο Λύκειο στην Βέροια, παρακαλούσα τον Θεό -που πίστευα τότε- να με κάνει να περάσω στο Πανεπιστήμιο, να πάω να ζήσω εκεί. Αυτή ήταν η Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, για εμάς από την επαρχία. Τα 2 πρώτα χρόνια στην Θεσσαλονίκη δεν τα θυμάμαι. Τόσο πάρτυ, ποτά, χάντμπωλ, συζητήσεις… γρήγορη ζωή… αλαζονεία της νιότης, δεν θα πεθάνουμε ποτέ κουφάλα νεκροθάφτη… αλλά φοβερά γούστα, και μάλιστα με ελάχιστα χρήματα στην τσέπη, χωρίς αυτοκίνητο, κινητό ή ίντερνετ.

Μετά από το hangover των 2 πρώτων χρόνων, ξύπνησα σε μια πραγματικότητα που άρχισε να με αγχώνει πολύ. Σαν το άγχος των απαράδεκτων Πανελληνίων εξετάσεων, αλλά χωρίς ημερομηνία λήξης στον ορίζοντα. Τί γίνεται τώρα; Πόσα μαθήματα χρωστάω; Ακριβό το γαμημένο το κινητό, πώς θα εμφανιστώ στο ραντεβού χωρίς κινητό και αυτοκίνητο; Μετά το Πανεπιστήμιο έχει επετηρίδα για 80 χρόνια. 80::: Μαλάκες μας κυβερνάνε; Τί σπουδάζουμε τζάμπα;

Τέλος. Θα πάω στο Αμερικάνικο Κολλέγιο. Τουλάχιστον θα πάρω international εκπαίδευση. Είναι και φοβερό το campus! Ποιος ξέρει…αν δεν κάνω κάτι στην Ελλάδα, μπορώ να φύγω εξωτερικό. Αλλά ακριβό…χμμμ…”Μπαμπά άστο το αυτοκίνητο. Θα τα δώσω στις σπουδές στο Ανατόλια”.

Εκεί ξύπνησα. Χωρίς να είμαι πλούσιος, ούτε από τζάκι, είδα πως είναι να σε σέβονται οι καθηγητές…να διαβάζεις βιβλία που έρχονται από το Χάρβαρντ, να μιλάς στα αγγλικά σαν να είσαι στην Βοστώνη. Φοβερά χρόνια…πολύ καλή εκπαίδευση…φίλοι…Χαλκιδικάρα…γυμναστήριο on campus…fast internet…όνειρα.

Και βγήκαμε στην αγορααααά. Τώρα; Γιατί ξανά όλα να μοιάζουν πάλι δύσκολα; Πώς κατάφερε το κωλοελληνικό σύστημα και μπήκε και στις πολυεθνικές, και δεν έμεινε μόνο στο δημόσιο;

Όλα πλέον δείχνουν εξωτερικό…Αλλά όχι. Μήπως φταίω εγώ; Αφού όλοι κατηγορούν την γενιά μου οτί φταίει, επειδή λέει καλομάθαμε. Εμείς καλομάθαμε, ή μας καλομάθατε; Και τέλος πάντων τί κακό κάναμε ακριβώς; Κλέψαμε, σκοτώσαμε κανέναν…τί; Να μην πάμε στο ΝανίΝανί, στο Αμπφαμπ, στο Ακρόαμα, στην Καλλιθέα; 22-23 χρονών είμαστε. Όταν σας ρωτάμε τί κάνατε μικροί, χαμογελάτε με τις τρελές αναμνήσεις. Ε, το ίδιο ρε φίλε, αλλά στο πιο μοντέρνο και με καλύτερο μαλλί.

Η πραγματικότητα σκληρή όμως, και σκληραίνει και άλλο. Ξεκινάω το πρωί και δεν ξέρω πώς θα βγει η μέρα, ο μήνας…πώς θα βγεί η χρονιά. Διαφωνώ με τους ρατσιστές, αγανακτώ με τους κλέφτες, θυμώνω με τους αγενείς. Αλλά επικρατούν. Εκλέγονται. Πληρώνονται. Γελάνε. Γελάνε στα μούτρα μου με την υπογραφή των συμπολιτών μου. Δεν μπορώ να το πιστέψω!

Ρωτάω φίλους από το εξωτερικό, πως είναι εκεί, και μου λένε απίστευτες ιστορίες πολιτισμού και επιπέδου. Άλλος κόσμος. Αλλά όχι, εγώ δεν είμαι δειλός. Είμαι Έλληνας. Την αγαπάω την χώρα μου. Εδώ ρε. Εδώ και ό,τι γίνει.

Μέχρι που κατάλαβα οτί το ‘Εδώ και ότι γίνει’, είχε πολύ φόβο μέσα. Πολλή προσωπική άρνηση να δω ποιος είμαι, αν ταιριάζω σε αξίες με αυτή την κοινωνία. Αν φέρομαι και μιλώ όπως θα ήθελα ή αν έχω γίνει κάτι που δεν αναγνωρίζω πια. Μόνο για να επιβιώσω. Να το βουλώσω μην εκτεθώ. Να μην με συγκρίνουν και πουν απέτυχε. Μην με κακολογήσουν στην γειτονιά, στους γονείς, μην μάθει το αφεντικό, ο παπάς, ο καθηγητής μου, ο μπαμπάς της κοπέλας μου… μην, μην, μην… Πουθενά εγώ. Ο αυθεντικός εγώ.

Ρωτάω ξανά και ξανά ανθρώπους που σέβομαι, έξυπνους ανθρώπους καθαρούς, ταξιδεμένους, ακόμη και τον ψυχολόγο μου που αποφάσισα να δω αφού πρώτα πάλευα 3 χρόνια μέσα μου “δεν είσαι άντρας, ρε; Τρελάθηκες πάει; Ψυχολόγο εσύ;…”. Μετά βλέπω οτί όλοι οι σταρ έχουν ψυχολόγο και λέω: γιατί όχι και εγώ; Ναρκισιστικό μεν, αλλά δούλεψε.

Και εκεί ο Χρήστος, ο σπουδαίος και αγαπημένος μου θεραπευτής, με προκαλεί να σκεφτώ με θάρρος και αυθεντικά. “Πουθενά δεν είναι ο Παράδεισος, την καμπούρα μαζί σου θα την πάρεις… ποιος είσαι… ποιος θες να είσαι… περνάς καλά… είσαι αυθεντικός… γιατί φοβάσαι…;”‘. Σε πόσους και πόσους δεν έχω δώσει το τηλέφωνό του από τότε. Κρυφά βέβαια μην το μάθει ο κόσμος. Υπενθύμιση που ζω…

Είχα ρωτήσει στα 25 μου έναν Ελληνα που μετανάστευσε από Αθήνα στην Κοπεγχάγη: “Που είναι καλύτερα;’ Και μου απάντησε, ‘Πουθενά δεν είναι παράδεισος φίλε. Όπου νομίζεις σε κάθε φάση της ζωής σου oτί είσαι πιο ευτυχισμένος.’. Έχει δίκιο. Φαντάσου να ζεις καταμεσής στην Χιτλερική Γερμανία, ή στον Μεσαίωνα, και να μπορείς να φύγεις σε μια καλύτερη χώρα, ή να μείνεις στον Μεσαίωνα και να πεθάνεις, έτσι, στον Μεσαίωνα…

Τελικά έφυγα. Πρώτα έκανα 2 μεγάλα Εurotrips στην Ευρώπη με τον κολλητό μου. Kάναμε ποδήλατο στο Άμστερνταμ, φάγαμε στις Άλπεις, ήπιαμε το ποτό μας στην Νίκαια… γυρίσαμε πολύ. Βάλε και τα ταξίδια με το χάντμπωλ. Έχω πλεον να συγκρίνω. Φοβάμαι φυσικά να ξεβολευτώ, αλλά το αποφάσισα.

Τώρα ζω Γενεύη, Ελβετία. Ταξιδεύω πολύ συχνά σε άλλες πόλεις της Ευρώπης. Προσωπικά, νιώθω Έλληνοευρωπαίος, κατά το Ελληνογερμανός, Κινεζοαμερικάνος κτλ. Μου αρέσει γενικά εδώ στην Ευρώπη. Έχει ηρεμία. Δεν έχει την τρέλα της Ελλάδας. Με τα καλά και τα κακά της. Αλλά εδώ είμαι πιο πολύ ο εαυτός μου. Η Ελλάδα είναι όμως η ομορφότερη χώρα του κόσμου! Αλήθεια το πιστεύω και όποιος δεν το πιστεύει, απλά δεν την έχει επισκεφτεί. Αλλά δεν ταιριάζω με την τωρινή πλειοψηφία στην Ελλάδα, όπως δεν θα ταίριαζε και ο Άινσταιν στην Γερμανία, ο Μίκης στην Χούντα, ο Ιησούς στην Ιουδαία, ο ελεύθερος Ρώσος στην ΕΣΣΔ.

Αν ζήσω, θα γυρίσω όταν η πλειοψηφία δεν είναι πια αυτή. Όταν οι Ελληνες ξυπνήσουν και αποφασίσουν να μονιάσουν, να συνεργαστούν κάτω από τις αξίες της αξιοκρατίας, της λογικής, της ισότητας, της δημοκρατίας. Όταν θα εκλέγουμε άξιους και θα κυβερνά το δίκαιο. Όταν δεν θα έχει σημασία αν είσαι μπλε, πράσινος, κόκκινος, αλλά αν θα είσαι λογικός και συνεργατικός.

Αλλιώς δεν γυρνάω. Μόνο για διακοπές. Και μην ορμάτε να με δείξετε με το δάχτυλο λες και φταίω εγώ, ή είστε πιο πατριώτες από εμάς που μεταναστεύσαμε. Και να μείνεις θέλει θάρρος, και να φύγεις ακόμη περισσότερο. Σας αγαπάω τους σωστούς, τους καθαρούς. Σας μισώ εσάς που καταστρέψατε την χώρα μου.

Και όπως είπε και ο Ελληνας αστροφυσικός Δημήτρης Νανόπουλος όταν τον ρωτήσανε: ‘Τί θα λέγατε στα νέα παιδιά τώρα; Να φύγουν ή να μείνουν Ελλάδα;”, “Δεν μπορώ να τους πω να μείνουν και να χάσουν μια ζωή. Να φύγουν.”. Τον είδα προχτές αργά σε ένα παραλιακό καφέ στο κέντρο της Γενεύης να αγναντεύει την λίμνη. Δεν του μίλησα. Θυμήθηκα μόνο ότι πλέον είμαστε στην ίδια χώρα, αλλά εγώ είμαι μακράν πιο άσημος και πιο επιστημονικά ανίδεος από αυτόν.

Η μαμά πλέον δεν μου λέει “Πού να πας στο εξωτερικό τώρα γιέ μου…”. Πλέον, μου λέει “Μείνε εκεί που είσαι ευτυχισμένος.”.

Να φύγετε λοιπόν. Και όσοι δεν φύγετε να φτιάξετε μια Ελλάδα που θα είστε περήφανοι να ζείτε. Ή έστω φτιάξτε ένα δικό σας μικρόκοσμο, με ανθρώπους που αγαπάτε γύρω σας, σε μέρη όμορφα, να μην σας αγγίζει πολύ αυτή η κατάντια που έχτισε η ντροπή του DNA μας. Αλλιώς να φύγετε και εσείς. Πατρίδα δεν είναι τα χώματα. Πατρίδα είναι οι άνθρωποι και η καθημερινότητα. Εκεί που ζεις όμορφα και εμπιστεύεσαι να ζήσει η οικογένειά σου. Φτιάξτο, ή φύγε.

Θάνος. Γενεύη, χειμώνας του 2014.