Πρωτοβουλία πανεπιστημιακών: Ναι στη φύλαξη, όχι στην αστυνόμευση

Συνεχίζονται οι αντιδράσεις από τον ακαδημαϊκό χώρο σχετικά με το σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας που έχει τεθεί σε διαβούλευση και συγκεκριμένα για τα σημεία εκείνα που έχουν να κάνουν με την «Προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και αναβάθμιση του ακαδημαϊκού περιβάλλοντος» και το «Πειθαρχικό Δίκαιο».

Η Πρωτοβουλία Πανεπιστημιακών «ΟΧΙ Αστυνομία στα Πανεπιστήμια» συγκροτήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο από διδάσκοντες και διδάσκουσες πανεπιστημίων από όλη την Ελλάδα με στόχο αφενός να εκφράσει την έντονη αντίθεσή της στην τότε εξαγγελθείσα πρόθεση του ΥΠΑΙΘ να δημιουργήσει πανεπιστημιακή αστυνομία και αφετέρου να διατυπώσει συγκεκριμένες θέσεις και προτάσεις.

Στο σύντομο διάστημα της παρουσίας της, η Πρωτοβουλία διοργάνωσε εκδήλωση με ομιλήτρια τη Σοφία Βιδάλη και ομιλητές τους Γιώργο Σωτηρέλη και Κώστα Τσιτσελίκη. Συνέλεξε 1050 υπογραφές πανεπιστημιακών εναντίον των προτεινόμενων ρυθμίσεων και επεξεργάστηκε προτάσεις για τη φύλαξη στα πανεπιστήμια, ενώ θα συνεχίζει να παρεμβαίνει ενεργά και το επόμενο διάστημα θα συνεργαστεί και θα στηρίξει πρωτοβουλίες που είναι αντίθετες στη δημιουργία πανεπιστημιακής αστυνομίας.

Ναι στη φύλαξη, όχι στην αστυνόμευση

Η Πρωτοβουλία Πανεπιστημιακών «ΟΧΙ Αστυνομία στα Πανεπιστήμια» καταθέτει της δικές της προτάσεις για το θέμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι:

• Κύριος καταστατικός στόχος των Πανεπιστημίων είναι η ελεύθερη και δημοκρατική διεξαγωγή της διδασκαλίας και της έρευνας, η παραγωγή γνώσης και η διαμόρφωση πολιτών.
• Το Σύνταγμα κατοχυρώνει «πλήρη αυτοδιοίκηση» στα Πανεπιστήμια (άρ. 16.5 Σ), κατοχύρωση που συνεπάγεται πλήρεις αρμοδιότητες των πρυτανικών αρχών στον πανεπιστημιακό χώρο.
• Το πανεπιστημιακό άσυλο, προστατεύοντας όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας, συνέχεται άρρηκτα τόσο με την ελευθερία της επιστημονικής έρευνας και διδασκαλίας όσο και με την «πλήρη αυτοδιοίκηση» των ΑΕΙ και συνεπώς εμπεριέχεται ουσιαστικά στην κατοχύρωση της ακαδημαϊκής ελευθερίας (Αριστόβουλος Μάνεσης).
• Το ασφαλές περιβάλλον για όλους/ες αποτελεί προϋπόθεση για την υλοποίηση του καταστατικού στόχου των Πανεπιστημίων και την απρόσκοπτη λειτουργία της ακαδημαϊκής κοινότητας.
• O ποινικός κώδικας έχει πλήρη ισχύ παντού στην επικράτεια και άρα και στον χώρο των Πανεπιστημίων. Η ισχύς του δεν εξαρτάται από την τυχόν επέμβαση της αστυνομίας ή τον τρόπο φύλαξης.
• Τα Πανεπιστήμια χρειάζονται αποτελεσματική φύλαξη, προστασία των υποδομών τους, των εργαζόμενων σε αυτά και των φοιτητών/ριών από κάθε φυσικό ή λειτουργικό κίνδυνο ή βλάβη. Η φύλαξη οφείλει να επιτελείται σύμφωνα τις καταστατικές αρχές των Πανεπιστημίων.
• Όπως δείχνουν έρευνες, η εγκληματικότητα δεν αποτελεί συνηθισμένο φαινόμενο στα Πανεπιστήμια και δεν χαρακτηρίζει τη ζωή σε αυτά. Έχει κατά κανόνα σποραδικό και ήπιο χαρακτήρα με εξαίρεση ορισμένα περιστατικά που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.
• Η μόνιμη παρουσία της αστυνομίας εντός των Πανεπιστημίων, εκτός από αντισυνταγματική, μόνο προβλήματα θα δημιουργήσει, καθώς ποτέ η επίταση της αστυνόμευσης δεν έλυσε προβλήματα εγκληματικότητας. Αντίθετα, συχνά δημιούργησε περαιτέρω προβλήματα στις σχέσεις πολιτών και αστυνομίας.
• Η πλέον αποτελεσματική προστασία του Πανεπιστημίου επιτυγχάνεται μέσα από την ανάπτυξη αισθήματος του ανήκειν και την οικειοποίηση του χώρου από τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Για τους παραπάνω λόγους, προτείνει:

• Τη δημιουργία σώματος φύλαξης στα πανεπιστήμια και την ανάπτυξη προτύπων φύλαξης των ΑΕΙ, ανάλογα με τα χωροταξικά χαρακτηριστικά του κάθε ιδρύματος. Το προσωπικό φύλαξης ανήκει στο προσωπικό των πανεπιστημίων και εκπαιδεύεται από το Υπουργείο Παιδείας σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια. Το σώμα φύλαξης και η εκπαίδευσή του χρηματοδοτείται από τον τακτικό προϋπολογισμό.
• Την ανάπτυξη μέτρων πρόληψης και αποτροπής εγκλημάτων στα ΑΕΙ μέσω αξιοποίησης συμβατικών και εξελιγμένων τεχνολογιών ή στοχευμένων μέτρων (κατάλληλος φωτισμός, συστήματα ιχνηλασίας και καταγραφής εξοπλισμού, απομάκρυνση ΑΤΜ κ.ά.).
• Τη συστηματική κατάρτιση της διοίκησης των ΑΕΙ στη διαχείριση κρίσεων και τη δημιουργία Μόνιμης Επιτροπής Διαπραγμάτευσης σε κάθε ΑΕΙ.
• Την παρέμβαση της αστυνομίας (ειδικά εκπαιδευμένου προσωπικού) σε πανεπιστημιακό χώρο, μόνον ύστερα από πρόσκληση των πρυτανικών αρχών ή αυτεπάγγελτα όταν απαιτείται.
• Τη συνδρομή της αστυνομίας στην αποδιάρθρωση της αγοράς ναρκωτικών γύρω από τα ΑΕΙ.
• Τη λογοδοσία της αστυνομίας (μέσω εκθέσεων, για παράδειγμα) σχετικά με τους λόγους επέμβασης και μη επέμβασης σε χώρους των πανεπιστημίων.
• Την ανάπτυξη δράσεων για την κοινωνική συμπερίληψη των φοιτητών/τριών στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την καλλιέργεια αντίληψης κοινού οφέλους που αφορά το Πανεπιστήμιο και τις λειτουργίες του. Ενεργοποίηση φοιτητών/τριών και διδακτικού και διοικητικού προσωπικού στο πεδίο της δημιουργικής παρέμβασης του δημόσιου χώρου και της ψυχαγωγίας με στόχο τη συνεχή, κατά το δυνατόν, λειτουργία των πανεπιστημιακών χώρων.
• Την επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου χρήσεων και προστασίας της περιουσίας των ΑΕΙ. Τη διάκρισή της σε περιουσία/χώρους για ακαδημαϊκές και διδακτικές λειτουργίες και για μη ακαδημαϊκές λειτουργίες με περαιτέρω διαφοροποιημένο καθεστώς φύλαξης.
• Το Πανεπιστήμιο θεσπίζει διατάξεις πειθαρχικού χαρακτήρα, σύμφωνα με το αυτοδιοίκητο. Εξάλλου, ήδη προβλέπονται διατάξεις πειθαρχικού χαρακτήρα στους κανονισμούς των πανεπιστημιακών οργάνων.
• Κάθε Πανεπιστήμιο μπορεί να ελέγχει την είσοδο σε συγκεκριμένους χώρους, εφόσον το αποφασίσει, στα όρια της αποκλειστικής αρμοδιότητας που διαθέτει.

Πάνω από 1.000 υπογραφές

Στην προσπάθεια τους αυτή, η Πρωτοβουλία Πανεπιστημιακών «ΟΧΙ Αστυνομία στα Πανεπιστήμια», συλλέγει υπογραφές εναντίον της δημιουργίας ειδικού «σώματος ασφαλείας» για τα πανεπιστήμια.

Μέχρι σήμερα οι υπογραφές που έχουν συγκεντρωθεί έχουν ξεπεράσει τις 1.000 με τη διαδικασία να συνεχίζεται.

Σε σχετικό κείμενο, αναφέρουν:

Η περίοδος που διανύουμε είναι ιδιαίτερα κρίσιμη και δραματική λόγω της εξέλιξης της πανδημίας και της κρίσης του συστήματος υγείας, αλλά και λόγω των συνεπειών της υποχρεωτικής καραντίνας στην οικονομία, τον πολιτισμό, την εκπαίδευση.

Μέσα στις συνθήκες αυτές η πανεπιστημιακή κοινότητα πληροφορήθηκε αιφνιδιαστικά, μέσα από ασαφείς υπουργικές ανακοινώσεις και από διαρροές στα ΜΜΕ, την απόφαση της κυβέρνησης για τη σύσταση ενός νέου σώματος ασφαλείας, της «Ομάδας Προστασίας των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων».

Το νέο αυτό σώμα θα αναφέρεται μάλιστα όχι στις πρυτανικές αρχές, όπως θα αντιστοιχούσε στον αυτοδιοίκητο χαρακτήρα του πανεπιστημίου, αλλά απευθείας στην Ελληνική Αστυνομία. Παρ’ όλα αυτά, οι δαπάνες για τη λειτουργία του θα επιβαρύνουν τον ούτως ή άλλως περιορισμένο προϋπολογισμό των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων!

Η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να κατατεθεί μέσα στον επόμενο μήνα το σχετικό νομοσχέδιο, χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση με τους πανεπιστημιακούς φορείς, και, επιπλέον, να προχωρήσει σε άμεσες προσλήψεις χιλίων τουλάχιστον αστυνομικών για τα πανεπιστήμια.

Τόσο η σύνοδος των πρυτάνεων όσο και το συνδικαλιστικό όργανο της ΠΟΣΔΕΠ έχουν εκφράσει ήδη τις ενστάσεις τους επί του νομοσχεδίου, οι οποίες ωστόσο δεν ελήφθησαν υπόψη ούτε για το θεαθήναι.

Θεωρούμε απαράδεκτο και δηλώνουμε ότι δεν θα συναινέσουμε στη δημιουργία και λειτουργία οποιουδήποτε σώματος φύλαξης ή ασφάλειας που θα βρίσκεται εκτός ελέγχου της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Θεωρούμε ταυτόχρονα προκλητική την απόφαση για τη χρηματοδότηση του σώματος αυτού από τον προϋπολογισμό των ελληνικών πανεπιστημίων εις βάρος των ήδη ελλιπών πόρων για την εκπαίδευση, την έρευνα και την υλικοτεχνική τους υποδομή.

Η πρόσληψη 1.000 αστυνομικών για τα πανεπιστήμια μετά από μία ολόκληρη δεκαετία υποστελέχωσής τους σε διδακτικό, ερευνητικό και διοικητικό προσωπικό κάνουν κραυγαλέα την πρόκληση αυτή.

Σε καιρούς πανδημίας, με τα πανεπιστήμια να υπολειτουργούν ως φυσικοί χώροι εκπαίδευσης και έρευνας, θεωρούμε αδιανόητο ότι τίθεται -και μάλιστα κατά προτεραιότητα- θέμα πανεπιστημιακής αστυνομίας.

Καλούμε τις πρυτανικές αρχές, τους συλλόγους διδακτικού, ερευνητικού και διοικητικού προσωπικού, τους φοιτητές και τις φοιτήτριες να μη συναινέσουν στο σχέδιο της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός ακόμα «σώματος ασφαλείας» και να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να το αποτρέψουν.

Διαβάστε επίσης…

Το μέλλον του ΑΠΘ διακυβεύεται