“Το γενάκι του Αμάλθειου”

Λέξεις: Απόστολος Καρύδας

Προσπαθήσαμε πολύ, είναι αλήθεια, να το κάνουμε αυτό το παιδάκι. Τελικά, όμως, η ζωή φάνηκε γενναιόδωρη μαζί μας και … να’ το, το αγοράκι μας! Μετά από τόσους κόπους και θυσίες, ε, δεν είναι να απορείς για το όνομα που του δώσαμε: Αμάλθειος (από τη νύμφη Αμάλθεια, την τροφό του Δία στα βουνά της Κρήτης, που το όνομά της έγινε συνώνυμο της γενναιοδωρίας και της αφθονίας). 

Ο Αμάλθειος, μας δυσκόλεψε στη γέννα, μας δυσκόλεψε και στη ζωή. Αυτισμός η διάγνωση των ειδικών. Έξυπνος μεν, δυσλειτουργικός δε. Πρώτος στους νοερούς υπολογισμούς και τα μαθηματικά, αλλά τελευταίος στις παρέες, στην επικοινωνία και στη συναναστροφή. 

Δυσκολίες πολλές και στο σχολείο. Διαρκώς ανήσυχος στην τάξη, ποτέ συγκεντρωμένος στο μάθημα, αδυναμία επικοινωνίας και συνεργασίας με τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριες. «Υπομονή!», μας συμβούλεψαν οι δάσκαλοι και οι ειδικοί. «Υπομονή και σωστή εκπαίδευση!» Και ακόμα: «Ο χρόνος θα το γιατρέψει το παιδάκι, μην ανησυχείτε!»

Έλα μου, όμως, που εμείς ανησυχούσαμε. Πώς να τα βολέψεις με το γεγονός πως ο Αμάλθειος με το μόνο πράγμα με το οποίο έμενε ικανοποιημένος ήταν να είναι κλεισμένος στο δωμάτιό του και να ασχολείται με τα παιγνίδια του, αρχικά, και με τον υπολογιστή του αργότερα. Και, επίσης, με το ότι ούτε παρέες είχε ούτε και έδειχνε κανένα ενδιαφέρον να τις δημιουργήσει. 

Η ερμητική συμπεριφορά του παιδιού μας μας έκανε κι εμάς, μέχρις ενός σημείου, απόμακρους και μοναχικούς. Βλέπετε, στις περιοδικές συγκεντρώσεις των συμμαθητών και συμμαθητριών εκτός σχολείου – κυρίως λόγω ονομαστικών εορτών ή γενεθλίων κάποιου παιδιού – στις οποίες ξέκλεβαν χρόνο και οι γονείς των παιδιών για να πούνε δύο τρεις κουβέντες, εμείς απείχαμε, λόγω της σθεναρής άρνησης του παιδιού μας να παραβρεθούμε.

Ε, μ’ αυτά και μ’ αυτά, καταλαβαίνετε, δεν άργησε να έρθει η ώρα για να μας χαρακτηρίσουν και εμάς αντικοινωνικούς και εσωστρεφείς και να αρχίσουν να ακούγονται και οι εκφράσεις του στιλ: «Τι τα θες; Με τέτοιους γονείς, πώς να βγει και ο μικρός!».

Αυτά, όμως, είναι πράγματα που όταν έχεις ένα τέτοιο παιδάκι να μεγαλώσεις τα αντιπαρέρχεσαι. Τα σημαντικά είναι άλλα και, όλα, σχεδόν, σχετίζονται με την ανάγκη να δεις κάποιο νέο και ενθαρρυντικό σημάδι, μια αλλαγή, ένα σήμα που να σε πείσει ότι οι μέρες της σκοτεινιάς παρήλθαν και μια νέα φάση, πιο φωτεινή και ενθαρρυντική εμφανίζεται στη ζωή του παιδιού σου και τη δική σου.

Αυτό που, κυρίως, μας ανησυχούσε ήταν η ολοκληρωτική αδυναμία του παιδιού μας να εκφράσει τα συναισθήματά του. Έδειχνε να χαίρεται και να απολαμβάνει τα παιχνίδια του στο δωμάτιο ή στον υπολογιστή, όταν όμως είχε να κάνει με ανθρώπους και με συναναστροφή, ε, τότε, ξεχάστε το, το παιδάκι μας μετατρεπόταν σε πραγματικό στρείδι.

Η μοναδική εξαίρεση ήταν ο παππούς Αντώνης. Όταν ο Αμάλθειος βρισκόταν με τον παππού του, τότε – ω! του θαύματος – κάτι άλλαζε στη συμπεριφορά του. Το πρόσωπό του γίνονταν πιο φωτεινό, κοίταζε τον παππού στα μάτια περισσότερο από ότι άντεχε με τους άλλους ανθρώπους, τον άκουγε να του μιλάει και – άλλο κι αυτό – δεν απέστρεφε την προσοχή του, όπως γινόταν με όλους τους υπόλοιπους. Σου έδινε, πρόσθετα, την εντύπωση πως και το σώμα του παιδιού μαλάκωνε και ότι λυνόταν και άνοιγε και η ψυχή του. Όμως, γνωρίζουμε πολύ καλά, πως οι εξαιρέσεις δεν κάνουν τον κανόνα. Έτσι, αυτό το γεγονός από μόνο του δεν ήταν αρκετό να μας κάνει να αναθαρρήσουμε και να πούμε: «Να το, το σημάδι!»

Μ’ αυτά και μ’ αυτά τα χρόνια πέρασαν, τα άλλα παιδιά μπήκαν ορμητικά στη δύνη της εφηβείας· ο Αμάλθειος, όχι. Έμεινε προσηλωμένος στον οχυρωμένο κόσμο του, με μικρές – αλλά, όχι εντυπωσιακές – αλλαγές στη συμπεριφορά του.

Η ζωή, όμως, συνηθίζει να μας εκπλήσσει και μερικές φορές από το σκοτάδι γεννιέται φως. Αλλά, ας μείνουμε στα γεγονότα. Ο παππούς Αντώνης, φτάνοντας αισίως στην ηλικία των ενενήντα δύο πλας, αρρώστησε βαριά και χωρίς να το καταλάβουμε αποδήμησε εις Κύριον. Για τον Αμάλθειο κρίναμε καλό να μην παρευρεθεί στην κηδεία, ώστε να προλάβουμε τυχών ανεπιθύμητες ‘παρενέργειες’. Η «συνάντησή» του με τον παππού μετατοπίστηκε για μερικές εβδομάδες αργότερα, στις διακοπές του Πάσχα. Τίποτα το ιδιαίτερο, ο Αμάλθειος, εγώ, ο σύζυγος και η γιαγιά επισκεφτήκαμε τον τάφο του παππού για τον τελευταίο αποχαιρετισμό εκ μέρους του παιδιού μας. Δυο λεπτά όλο κι όλο η παραμονή του μικρού πάνω από το μνήμα και «άντε πάμε!». Όπως καταλαβαίνετε, καμιά από τις δυσοίωνες προβλέψεις μας δεν επιβεβαιώθηκε. Όλα καλά, λοιπόν. “Δόξα σοι ο Θεός”!

Μία αλλαγή, ωστόσο, υπήρξε, η οποία, λόγω των συνθηκών, δεν έγινε αμέσως αντιληπτή. Ο Αμάλθειος, με το που πληροφορήθηκε τον θάνατο του παππού, άρχισε να αφήνει γενάκι. Τίποτα το ιδιαίτερο, ένα ξανθό χνούδι στην κάτω μεριά του πηγουνιού, που όμως, τις τελευταίες μέρες άρχισε να γίνεται αισθητά ευδιάκριτο. Όλοι μας απορήσαμε με το γεγονός· όλοι μας χαμογελάσαμε με νόημα· και όλοι μας σχεδόν, το αποδώσαμε στις ιδιοτροπίες της εφηβείας. «Κάτι είναι κι αυτό!»

Το βράδυ της επίσκεψης στον κοιμητήριο, ωστόσο, και, πριν ακόμα πάμε για ύπνο, δεν άντεξα – μανούλα είμαι, εξάλλου – πήρα τον Αμάλθειο παραδίπλα και του έκανα την κρίσιμη ερώτηση:

– Και,… για να έχουμε καλό ρώτημα, παλικάρι μου, θα μου λύσεις, τώρα, το μυστήριο;

– Ποιο μυστήριο;

– Να! Το γενάκι αυτό, για ποιο λόγο το αφήσαμε; 

– Μήπως, κάνα κοριτσάκι μας είπε ότι μας πάει; Ότι μας κάνει πιο τρέντι και πιο αντράκι;

Του έκλεισα και το μάτι με νόημα, εννοείται.

Ο Αμάλθειος – σας το έχω ήδη πει – σε ερωτήσεις συναισθηματικού τύπου σχεδόν ποτέ δεν ανταποκρινόταν. Πόσο, μάλλον, όταν οι ερωτήσεις αφορούσαν στο άλλο φύλο. Αυτή, όμως, ήταν μία από τις σπάνιες φορές που αντέδρασε:

– «Για τον Παππού, Αντώνη!», μου είπε! 

… 

Πώς είναι … όταν, από αλλού το περιμένεις και από αλλού σου έρχεται! Πώς, … όταν η σκοτεινιά της ψυχής γεμίζει με ένα απρόσμενο και λυτρωτικό φως! Πώς, όταν τα δάκρυα και οι λυγμοί … απελευθερωτικά δάκρυα και τρανταχτοί λυγμοί … είναι η μόνη δυνατή αντίδραση, πώς όταν …..

– “Ώστε, έτσι, λοιπόν, παλικάρι μου. Για τον παππού, Αντώνη!”

– “Τον αγαπημένο μας, παππούλη!» 

– “Διάολε, πώς, αλλιώς, θα μπορούσε να γίνει!”

                                                             (Ένα διήγημα του Απόστολου Καρύδα, Σεπτέμβρης του 2021)

*Σημείωση: Ο Απόστολος Καρύδας είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός και μέλος της Λέσχης Δημιουργικής Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης “Out of Focus”. Ζει και δραστηριοποιείται στην Θεσσαλονίκη.