Σκέψεις και προτάσεις για την επαναλειτουργία και ενίσχυση των εστιατορίων
Κάθε ιδέα που μπορεί να βοηθήσει είναι χρήσιμο να κοινοποιείται. Ακόμα και αν δεν είναι η εξυπνότερη του κόσμου
Λέξεις: Μανώλης Παπουτσάκης*
Μέσα σε αυτό το εξαιρετικά δυσμενές οικονομικό (αφήνοντας απ’ έξω το ανθρωπιστικό, πολιτικό, ηθικό) κλίμα που διαμορφώνεται, τα εστιατόρια και η αλυσίδα πίσω από αυτά θα έρθουν μάλλον αντιμέτωπα- εάν δεν έχουν ήδη έρθει- με τρομακτικές επιπτώσεις. Για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν καταφέρει να μην χρωστούν ή ακόμα καλύτερα να έχουν κάποια ταμειακά διαθέσιμα για την επανεκκίνησή τους, το μέλλον προβλέπεται εξαιρετικά δυσοίωνο. Θα χρειαστούν σίγουρα ρευστότητα για να μπορέσουν να επαναλκινήσουν, η οποία μπορεί να έρθει είτε ως δανεισμός από τις τράπεζες με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους, είτε ως μια απαλλαγή πληρωμών υποχρεώσεων προς το κράτος, οι οποίες διαφορετικά θα καταπιούν την όποια ρευστότητα μπορεί να αποκτηθεί.
Ας μην κοροϊδευόμαστε. Αυτή η κρίση θα ακουμπήσει τους πάντες. Επιχειρήσεις, προσωπικό, προμηθευτές. Και όλοι θα αναγκαστούν για άλλη μια φορά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα να επιστρέψουν μέσα στο οικονομικό περιβάλλον που παλέψανε σκληρά για να αφήσοουν πίσω τους τα προηγούμενα χρόνια. Το ζήτημα είναι να υπάρξουν κάποιες ολοκληρωμένες ή και ατελείς, αλλά ουσιαστικές προτάσεις που ίσως μπορέσουν να βοηθήσουν την κατάσταση.
Ξεκινώ από την δεδομένη- όπως ανέφερα και πριν- συνεισφορά του κράτους προς αυτήν την κατεύθυνση και τούτη αφορά: α)φοροαπαλλαγές και όχι αναστολές μόνο πληρωμών, β) δανεισμό με ευνοϊκούς όρους και γ)ανάληψη κόστους μέρους της μισθοδοσίας των εργαζομένων. Είναι, βέβαια, δεδομένη η αδυναμία του κράτους να μπορέσει να ανταποκριθεί σε τέτοιο βαθμό για να στηρίξει όλες τις επιχειρήσεις και όλους τους κλάδους και γι’ αυτό θα χρειαστεί βοήθεια από την Ευρώπη, η οποία οφείλει να πάρει αυτήν την φορά τις γενναίες εκείνες αποφάσεις που επιβάλλονται, προκειμένου να συνεχίσει να υποστηρίζει την ύπαρξή της ως μιας οντότητας που σχετίζεται με μια κοινή συνύπαρξη ανθρώπων και λαών, και, βέβαια, όχι μόνο οικονομική. Ίδωμεν.
Υπάρχουν, όμως, και κάποιες ιδέες που θα υποστηρίξουν πιο άμεσα τα εστιατόρια και εδώ αναφέρω δύο από αυτές:
1. Με το σταδιακό άνοιγμα των επιχειρήσεων θα ήταν σοφό να εφαρμοστεί αυτό που αρκετοί πρότειναν να γίνει στα εστιατόρια όσο αυτά είναι κλειστά και αναφέρομαι- εκτός από την τυπική τους λειτουργία- στην διαμόρφωσή τους ως σημεία μεταπώλησης αγαθών, πράγμα το οποίο θα μπορούσε να φέρει έξτρα πελάτες και να δώσει χρήμα στα ταμεία. Ταυτόχρονα, θα ήταν πολύ χρήσιμο ο κόσμος να μπορεί να πάρει φαγητό για το σπίτι ή και να λειτουργήσει μια υπηρεσία delivery. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τη δουλειά και τον τζίρο στα εστιατόρια. Προφανώς καιι θα μπορούσαν να ετοιμάζονται απλά καθημερινά φαγητά και όχι τα σύνθετα πιάτα τους για έναν τέτοιο σκοπό. Προϋπόθεση να δοθεί από το κράτος εύκολα η αδειοδότηση για τέτοιες αλλαγές. Όμως, ξαναλέω και τονίζω πως αυτή η λειτουργία θα έχει νόημα μόνο εφόσον αρθούν οι περιορισμοί- έστω σταδιακά- και ο κόσμος ξαναβρεθεί στα εστιατόρια. Τότε, σε συνδυασμό με την κανονική λειτουργία, αυτή η παράλληλη λειτουργία θα μπορούσε να έχει σοβαρά οικονομικά οφέλη.
2. Με το που ανακοινωθεί ότι οι επιχειρήσεις εστίασης θα μπορέσουν να ξαναλειτουργήσουν ή και πολύ νωρίτερα (φαντάζομαι θα το γνωρίζουμε τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν) να μπορούν οι πελάτες που πραγματικά θέλουν να υποστηρίξουν τα αγαπημένα τους εστιατόρια, να καταθέτουν σε έναν λογαριασμό του εκάστοτε εστιατορίου ένα ποσό (π.χ. το ποσό των 30 ευρώ ή και παραπάνω- όσο επιθυμούν), το οποίο θα μπορούσαν να εξαργυρώνουν σταδιακά σε τρεις επισκέψεις τους (π.χ. 10 ευρώ τη φορά). Αυτός ο «εσωτερικός» δανεισμός των πελατών προς τα εστιατόρια θα ήταν ικανός να δώσει την απαραίτητη ρευστότητα για την επανεκκίνησή τους ( Δεν είναι ουτοπικό να θέλουν να βοηθήσουν 150 άνθρωποι, 150Χ30=4500 ευρώ, που σημαίνει ότι με αυτά τα χρήματα πολλά μαγαζιά θα μπορέσουν, έστω να ξαναγεμίσουν τα ψυγεία τους για να πάρουν μπρος). Το δέλεαρ θα μπορούσε να είναι μια γενναία έκπτωση για τον πελάτη π.χ. στο τέταρτο γεύμα του (25-50%). Έτσι και θα νιώθει ότι βοηθά το εστιατόριο που αγαπά να ξαναλειτουργήσει και ότι ο ίδιος επενδύει τα λίγα αυτά χρήματα με ένα προσωπικό όφελος στη συνέχεια.
Κάθε ιδέα που μπορεί να βοηθήσει είναι χρήσιμο να κοινοποιείται. Ακόμα και αν δεν είναι η εξυπνότερη του κόσμου, ίσως γίνει η βάση για την ανακάλυψη μιας ακόμα πιο έξυπνης ιδέας από κάποιον άλλον. Γι’ αυτό και δεν χρειάζεται σε αυτήν την συγκυρία να προσέχουμε πολύ τι σκεφτόμαστε να προτείνουμε ή να πούμε ως μια κάποια λύση. Δεν κάνουμε διαγωνισμό εξυπνάδας εδώ, αλλά πασχίζουμε να βρούμε τρόπους να επιβιώσουμε. Μιλάτε, λοιπόν, προτείνετε πράγματα και όλο και κάτι που θα βοηθήσει μπορεί να έρθει στην επιφάνεια.
Το μότο μου στη δουλειά είναι ότι «Δεν υπάρχουν αδιέξοδα στην κουζίνα». Ας είναι αυτό και το μότο μας απέναντι σε τούτη την πρωτοφανή κατάσταση με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι.
*Ο Μανώλης Παπουτσάκης είναι σεφ και συν-ιδιοκτήτης των εστιατορίων Χαρούπι και Δέκα Τραπέζια.