Σκέψου, Συνεργάσου, Συγχώρεσε: Ο Ορισμός της Ηγεσίας

Λέξεις: Αναστασία Ρίζου – Κεντρική εικόνα: Unsplash 

Αγαπητοί αναγνώστες,

σήμερα θα μιλήσουμε για την ηγεσία, αλλά όχι για την παραδοσιακή, την αυταρχική ηγεσία. Θα μιλήσουμε για την ηγεσία με στρατηγική και ενσυναίσθηση.

Και για να την κατανοήσουμε, θα εξετάσουμε το παράδειγμα ενός ανθρώπου που θυσίασε την ελευθερία του, όχι από ματαιοδοξία ή φιλοδοξία, αλλά γιατί πίστευε σε κάτι μεγαλύτερο από τον ίδιο, τον Νέλσον Μαντέλα.

Και ας ξεκινήσουμε με τον «στρατηγικό» Νέλσον Μαντέλα. Πριν γίνει ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής, πέρασε 27 χρόνια στη φυλακή, όμως ακόμα και εκεί, η στρατηγική σκέψη του δεν σταμάτησε. Επέλεξε να μην θυσιάσει την πίστη του στην ελευθερία, την ισότητα και τη δικαιοσύνη, αλλά ταυτόχρονα καταλάβαινε ότι οι καιροί απαιτούσαν μία διαφορετική προσέγγιση για να αλλάξει το καθεστώς του απαρτχάιντ.

Γιατί το αναφέρω αυτό; Επειδή πολλές φορές ως ηγέτες, είτε στο χώρο εργασίας είτε στη ζωή μας, καλούμαστε να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις. Όπως ο Μαντέλα, πρέπει να σκεφτόμαστε στρατηγικά, να διαχειριζόμαστε τις προτεραιότητες και να καθορίζουμε το «μεγαλύτερο καλό» για την ομάδα μας ή για την κοινωνία.

Ο Νέλσον Μαντέλα όμως, δεν ήταν μόνο στρατηγικός. Ήταν και συνεργατικός. Μετά την αποφυλάκισή του, η μεγαλύτερη πρόκληση για εκείνον ήταν να ενώσει μια διαιρεμένη χώρα. Παρά τις φυλετικές διαφορές και την ένταση, ο Μαντέλα δεν προσπάθησε να επιβάλει την εξουσία του, που θα μπορούσε. Αντίθετα, δούλεψε για την οικοδόμηση σχέσεων με ανθρώπους που ήταν αντίπαλοι του, αναγνωρίζοντας ότι η πραγματική αλλαγή μπορεί να έρθει μόνο μέσω της συνεργασίας.

Ποιος από εμάς δεν έχει βρεθεί σε μια κατάσταση στο χώρο εργασίας όπου οι συνεργασίες είναι δύσκολες; Στην επαγγελματική μου πορεία ως στέλεχος ιδιωτικής εταιρείας, έχω δει πώς οι διαφορετικοί χαρακτήρες και οι διαφορετικές απόψεις μπορεί να δημιουργήσουν προκλήσεις, αλλά και πώς η συνεργασία με διαφορετικά άτομα μπορεί να μας οδηγήσει σε εξαιρετικά αποτελέσματα.

Ο Μαντέλα κατάφερε να δείξει στους ανθρώπους ότι η επιτυχία δεν έρχεται με τη σύγκρουση, αλλά με την ενότητα. Και με αυτό το πνεύμα, δημιούργησε την ατμόσφαιρα για την ειρηνική μετάβαση από το απαρτχάιντ στη δημοκρατία.

Κλείνοντας, ας μιλήσουμε για το πιο ανθρώπινο και ενσυναισθητικό στυλ του Νέλσον Μαντέλα. Ένα από τα πιο αξιοθαύμαστα χαρακτηριστικά του ήταν η ικανότητά του να συγχωρεί. Ξέρουμε ότι το καθεστώς του απαρτχάιντ είχε προκαλέσει τεράστιες αδικίες, αλλά ο Μαντέλα δεν άφησε τη μνησικακία να τον κυριεύσει. Αντί να επικεντρωθεί στο παρελθόν και στις αδικίες που υπέστη, προτίμησε να επιδιώξει τη συμφιλίωση και την ανασυγκρότηση της χώρας.

Όταν σκέφτομαι τον Μαντέλα και τον τρόπο της ηγεσίας του με ενσυναίσθηση, το παραλληλίζω με τη δική μου δουλειά. Ως επικεφαλής τμήματος στη δουλειά μου, γνωρίζω ότι η ηγεσία δεν αφορά μόνο την επίτευξη στόχων και τη διαχείριση του καθημερινού. Η ηγεσία έχει να κάνει κυρίως με τη βαθιά κατανόηση των συναισθημάτων των ανθρώπων γύρω μου, την ενσυναίσθηση απέναντι στους πελάτες, στους προμηθευτές, στους συνεργάτες. Η ενσυναίσθηση, λοιπόν, είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία κάθε ηγέτη.

Ο Νέλσον Μαντέλα δεν γεννήθηκε ηγέτης. Έγινε ηγέτης μέσα από τις επιλογές του. Επέλεξε να σκεφτεί στρατηγικά, να συνεργαστεί με τους εχθρούς του και να αγκαλιάσει τους ανθρώπους με ενσυναίσθηση.

Η ηγεσία, λοιπόν, δεν είναι τίτλος. Είναι στάση ζωής.

Και η ερώτηση που αφήνω σε εσάς σήμερα είναι η εξής:

Όταν έρθει η στιγμή που θα πρέπει να ηγηθείτε – είτε στη δουλειά, είτε στην οικογένεια, είτε ακόμα και μέσα σε μία κρίση – ποιος “Μαντέλα” θα βγει από μέσα σας; Ο στρατηγικός; Ο συνεργατικός; Ή ο ενσυναισθητικός;

Ίσως … ο πιο δυνατός ηγέτης είναι εκείνος που ξέρει πότε να είναι και τα τρία.