ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΜΑΛΑΜΑΣ-Δεν θα παραδώσουμε την ΕΡΤ 3 αμαχητί

Συνέντευξη: Άκης Σακισλόγλου 

Οι περισσότεροι το γνωρίζουν: Ο Σωκράτης Μάλαμας τραγουδά στη Θεσσαλονίκη την Δευτέρα 1 Ιουλίου στο Θέατρο Δάσους. Αυτό που, ίσως, δε γνωρίζουν είναι οι απόψεις του για την ΕΡΤ3, τον Δήμο Θεσσαλονίκης, τα μεταλλεία χρυσού, την οικονομική κρίση… Βλέπετε, ο δημιουργός δεν εκφράζει δημόσιο λόγο συχνά. Για την ακρίβεια, αρνείται πεισματικά τις συνεντεύξεις  κι έτσι βρήκαμε αφορμή αυτήν την επίσκεψη στην πόλη που τον ανάδειξε για να τον πείσουμε να απαντήσει σε μερικές ερωτήσεις.

Πριν λίγα χρόνια έγινε μια αλλαγή στην Θεσσαλονίκη με την εκλογή Μπουτάρη. Τι άποψη έχετε και πιστεύετε ότι θα αλλάξει κάτι στο επόμενο διάστημα; «Ο Μπουτάρης φαίνεται να είναι η πιο έντιμη λύση για την πόλη. Μόνο που θα πρέπει ν αντέξει την απέραντα συντηρητική και μικροκομματική κουλτούρα των οργανισμών που καλείται να διαχειριστεί. Ειλικρινά καλή τύχη στο έργο του».

Το ντουέτο σας με τον Βασίλη Καρρά συζητήθηκε πολύ. Νωρίτερα είχε συζητηθεί και η ερμηνεία του στην «Πριγκιπέσα». Θέλατε κάτι να πείτε στο κοινό σας και πήγατε «αντίθετα» σ’ αυτό που ίσως περίμεναν; «Δεν περιμένω τίποτα απ’ τη ζωή μου κι έτσι λέω κάθε φορά ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ στα πράγματα που “παίζουν” γύρω μου. Αυτό που περιμένουν οι συν άνθρωποί μας είναι αυτό που θα τους κρατάει ακίνητους περιμένοντας. Η συνεργασία με τον Βασίλη Καρρά ήταν εντελώς και ενστικτωδώς αυθόρμητη. Αλλά εάν πίσω απ’ τα πράγματα πρέπει πάντα να κρύβεται κάτι, αυτό ας είναι μια απάντηση στους « καθαρολόγους» αποκλειστικής καλλιτεχνικής γνώμης, ότι η σπουδαιότητα των αξιών τους δεν διαφέρει σε τίποτα απ αυτό στο οποίο επιτίθενται. Πέρασα πολλά χρόνια απ το στάδιο της κριτικής των “άλλων” και γνωρίζω το στείρο περιεχόμενο των “ειδικών πεποιθήσεων”. Είμαι της θέσης “πράξε κι ας είναι λάθος” αλλά πράξε επιτέλους και πες μας τι δημιούργησες. Μην μας λες το κατηγορητήριό σου για τους άλλους αλλά δείξε μας το δικό σου έργο».

Τα τελευταία χρόνια δεν είναι λίγες οι δικές σας παραγωγές, σε συναυλιακό αλλά και δισκογραφικό επίπεδο. Μετά την Λύρα ήρθε η ώρα της προσωπικής εμπλοκής με την παραγωγή; «Μετά το βύθισμα των πραγμάτων που γνωρίζαμε, ή έπρεπε να απομακρυνθούμε για πάντα ή να αναλάβουμε τα πάντα προσωπικά. Έκανα το δεύτερο».

Για την ΕΡΤ έχετε κατασταλάξει σε κάποια θέση; «Η απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει την ΕΡΤ είναι ο προπομπός ενός θαυμάσιου πειράματος. Αν τα καταφέρει θα μπορέσει να μας πάρει στην συνέχεια τα πάντα. Διότι η ΕΡΤ δεν είναι κρατική-δημόσια-κυβερνητική ή κομματική. Είναι δική σου και δική μου, είναι του καθενός. Απ’ την ώρα που ανοίγεις τα μάτια σου στην Ελλάδα συντηρείς αυτό των οργανισμό οικονομικά ως ένα αντίδοτο στα απολύτως ελεγχόμενα μέσα μαζικής ενημέρωσης και διασκέδασης. Το ότι συστηματικά οι κομματικές γραμμές και οι διορισμένοι υπάλληλοι έτρωγαν τα θεμέλια αυτής της συλλογικής δυνατότητας, δεν πάει να πει ότι την εκχωρούμε αμαχητί».

Νέα κυβέρνηση πριν λίγες μέρες με «συμφωνίες», «μεταγραφές» και «συναλλαγές» υπό το βλέμμα των δανειστών μας. Τελικά «κάλλιο ζητιάνος παρά υπουργός»; «Οπωσδήποτε ο ζητιάνος είναι πιο ανθρώπινος απ’ τον υπουργό και λέτε ότι θέλετε. Δεν υπάρχει νέα κυβέρνηση. Είναι ένα φάντασμα που πλανιέται πάνω απ’ τα συντρίμμια ενός συστήματος προ πολλού υπερχρεωμένου κι απ’ ότι φαίνεται θα βλέπουμε για πολύ καιρό αυτές τις στάχτες».

Μεγάλες απώλειες τα τελευταία χρόνια. Νίκος Παπάζογλου – Μανώλης Ρασούλης – Αλκης Αλκαίος – Δημήτρης Μητροπάνος. Ενα σχόλιο; «Θρηνούμε  συχνά για αυτούς που έφυγαν και η ζωή απτόητη γεννάει τα πάντα απ την αρχή σαν να μη συνέβη ποτέ καμιά απώλεια. Οι φίλοι που προανέφερες ζουν μέσα μας μ’ αυτό που είπαν, μ αυτό που ήταν κι αυτό που τραγούδησαν. Ελεύθεροι απ’ την μαγγανεία της κοινής πραγματικότητας, αθώοι και άσπιλοι όπως πριν βαπτιστούν στη λήθη της καθημερινής ζωής.

Το αποτράβηγμα έξω από την Καλαμπάκα τελικά δεν ήταν για λίγο. Τι σας κρατάει μακριά από το αστικό περιβάλλον; «Το αστικό περιβάλλον – κι ένας πιο ελεγχόμενος τρόπος ζωής οικονομικά».

Τα παιδιά σας μεγαλώνουν. Σας ρωτούν για την κατάσταση που επικρατεί και τί τους λέτε; «Η κατάσταση, για τον παρατηρητή του γενικού δράματος που λέγεται “εκδηλωμένη ζωή” ήταν πάντοτε παρανοϊκή. Δεν υπήρχε ποτέ ίχνος λογικής στα συμβάντα που ζώνουν το βίο των ανθρώπων. Θα μπορούσε κανείς άνετα να πει ότι πρόκειται για το έργο ενός ηλιθίου. Έτσι μπορείς να ξεσηκώσεις τα “σωματεία των επαγγελματιών αισιόδοξων”. Αλλά όπως λέει κι ένας φίλος απ το Πέραμα, ο Βαγγέλης Βελώνιας « να προσέχεις γιατί στην είσοδο για το βαθύτερο σκοτάδι επικρατούν γέλια και χαρές δίχως νόημα».

Αν σας ζητούσαν να επισημάνετε κάτι αισιόδοξο στην Ελλάδα. Εναν νέο καλλιτέχνη, μια σπουδαία πράξη, μια τάση ελπιδοφόρα, θα είχατε κάτι να μας σημειώστε για να πάρουμε κουράγιο; «Δεν πρόκειται κανείς να σας ενημερώσει για το φως της ζωής σας γιατί αυτό που κρατάει δέσμιους τους ανθρώπους είναι ο φόβος, η διαρκής ενασχόληση με τον κοινό εαυτό , η ανησυχία και οι ειδήσεις καταστροφής οι οποίες μονοπωλούν και τις ειδήσεις πάσης φύσεως. Λέω ότι το ελπιδοφόρο, το καλλιτεχνικό και το σπουδαίο είναι το ίδιο το άτομο που κοιτάει μέσα του με σιωπή και προσήλωση».

Φέτος κορυφώθηκε και ο αγώνας των συμπατριωτών σας στη Χαλκιδική ενάντια στα μεταλλεία χρυσού. Τι γνώμη έχετε για όσα τραγελαφικά συνέβησαν; «Δεν είναι τραγελαφικά είναι σοβαρά. Η πρότασή μου είναι η εξής. Όλοι οι κάτοικοι των χωριών  που συνορεύουν με την περιοχή των μεταλλίων να συστήσουν μια εταιρία και να γίνουν μέτοχοι και εργάτες των μεταλλίων και παράλληλα φύλακες και προστάτες του περιβάλλοντος. Η εταιρία που εκμεταλλεύεται την περιοχή τώρα μπορεί να αποσυρθεί. Δεν έδωσε σχεδόν τίποτα και δεν θα πάρει σχεδόν τίποτα. Δεν ωφελεί να πολεμάς αυτό που στηρίζεις. Οι συμπατριώτες μου ψήφισαν κατ’ επανάληψη ανθρώπους που άνοιξαν τις πόρτες σε εταιρίες οι οποίες πήραν σχεδόν δωρεάν το δικαίωμα εξόρυξης χωρίς ιδιαίτερες δεσμεύσεις.  Πότε δεν ήξεραν και πότε έμαθαν;»

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχετε πολλούς θαυμαστές. Ασχολείστε καθόλου; Θα είχε νόημα να γράφετε κάτι και να ακούτε τις γνώμες του κοινού; «Δεν έχω επαφή με τα νέα μέσα. Δεν τα προλαβαίνω και δεν με προλαβαίνουν. Θα ήθελε να ήμουν φυσικός κάτοχος του αντικειμένου αλλά ανήκω σε άλλη τάξη. Αρχαία».

Το «κύρβα» του Νίκου Μαστοράκη μας εξέπληξε ευχάριστα. Να περιμένουμε κάτι ακόμα μέσα στο 2013; «Όποτε καταφέρουμε να συλλέξουμε τα απαραίτητα χρηματικά ποσά που κοστίζει ένα τέτοιο εγχείρημα στις μέρες της τέλειας απαξίωσης της δισκογραφίας θα έχετε και την επόμενη πρόταση».

Τελικά το θέατρο Δάσους είναι ο ιδανικός χώρος για καλοκαιρινή συναυλία; «Για την πόλη μας θα έλεγα είναι ιδανικός χώρος και θα τόνιζα υπερβολικά ακριβώς για τις εποχές».

*O Σωκράτης Μάλαμας εμφανίζεται απόψε στις 9 στην καθιερωμένη του καλοκαιρινή συναυλία στο Θέατρο Δάσους.