Στα πρόθυρα μιας σιωπηλής επανάστασης; Ο ΛΕΞ και η σκληρή Ελλάδα του σήμερα

Λέξεις: Γιάννης Σερέφας 

Κεντρική εικόνα: Αφροδίτη Μιχαηλίδου 

Το ιστορικό sold out της συναυλίας του ΛΕΞ στο ΟΑΚΑ σε λιγότερο από 24 ώρες είναι η απάντηση μιας μεγάλης μερίδας του κόσμου που αισθάνεται πως βρίσκεται στην απέξω.

Η μερίδα αυτή δεν αποτελεί μειοψηφία όπως πιστεύουν αρκετοί, αλλά ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού που νιώθει να πνίγεται στην καθημερινότητα και βρίσκει φωνή στη συγκεκριμένη μουσική.

Η αδιαφορία του πολιτικού και μιντιακού συστήματος για τον κόσμο αυτό οδήγησε σε μια κρίση πολιτικής εκπροσώπησης, αποδεικνύοντας πως οι στίχοι ενός καλλιτέχνη μπορούν να διαμορφώσουν συνειδήσεις και να επηρεάσουν πολύ περισσότερο από την ομιλία ενός πολιτικού. Αποκομμένα από τα αιτήματα αυτά, πολιτικά πρόσωπα και δημοσιογράφοι αντιμετώπισαν τον ΛΕΞ σαν ράπερ-υποκατάστατο της πλατείας των αγανακτισμένων, ενώ τα media μετά τα sold out σε Νέα Σμύρνη και Καυτατζόγλειο πιάστηκαν ξανά στον ύπνο, χωρίς να κάνουν καμία αναφορά στη συναυλία.

Ένας σημαντικός λόγος λοιπόν που οι συναυλίες του ΛΕΞ γράφουν ιστορία είναι πως δεν προωθούνται από συμβατικά μέσα, παρά μόνο από ένα ποστ στο Instagram. Αυτό σημαίνει πως το κοινό ενδιαφέρεται περισσότερο για την αυθεντικότητα των μηνυμάτων και όχι για τη διαφήμιση και το ανούσιο θέαμα. Ο ΛΕΞ δεν απευθύνεται σε ένα περιορισμένο κοινό που έχει καθορισμένες μουσικές και πολιτικές απόψεις, ούτε σε συγκεκριμένες ηλικίες ή φύλο.

Παρά τη διεύρυνση του ακροατηρίου του τα τελευταία χρόνια, οι στίχοι του παραμένουν το ίδιο αυθεντικοί και γνήσιοι. Η μουσική του αφορά την καθημερινότητα, το αστικό τοπίο, τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και το άγχος της επιβίωσης, καταγράφοντας έτσι την Ελλάδα του σήμερα, χωρίς να έχει διδακτικό ύφος ή να προτείνει λύσεις.

Η ωμή αυτή απεικόνιση της πραγματικότητας βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση στους νέους, οι οποίοι βλέπουν απαισιόδοξα το μέλλον τους στην Ελλάδα και δεν πιστεύουν πως οι θεσμοί και οι εκλογές μπορούν να αλλάξουν κάτι υπέρ τους. Με μία πρώτη ανάγνωση λοιπόν, κάποιος θα μπορούσε να χαρακτηρίσει απολιτίκ την ελληνική νεολαία.

Ωστόσο νέοι και νέες δε θα γέμιζαν ολόκληρα γήπεδα χωρίς καμία προώθηση δίνοντας από το υστέρημά του αν δεν ένιωθαν πως οι στίχοι που θα ακουστούν εκεί μέσα δεν τους αφορούν.

Στην πραγματικότητα η ταύτιση της ελληνικής νεολαίας με την κοινωνική αποδοκιμασία που εκπέμπουν οι στίχοι του ΛΕΞ αποτελεί ένα κατεξοχήν πολιτικό γεγονός. Οι παραδοσιακοί πολιτικοί θεσμοί έχουν χάσει την εμπιστοσύνη των νέων και η αυθεντικότητα του ΛΕΞ έρχεται να καλύψει αυτό το κενό πολιτικής εκπροσώπησης, γεννώντας το ερώτημα αν βρισκόμαστε στα πρόθυρα μίας «σιωπηλής επανάστασης».

Ίσως τα παραπάνω ακούγονται ακαταλαβίστικα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Πολλοί έσπευσαν να χλευάσουν τον ΛΕΞ και τους στίχους του, άλλοι τον έμαθαν από τα παιδιά τους και τον άκουσαν με προσοχή. Ο χλευασμός εξάλλου αποτελεί την μεγαλύτερη άμυνα, όταν κάποιος νιώθει πως μία τάση τον ξεπερνά και δε μπορεί να την παρακολουθήσει. Ωστόσο οι τάσεις στη μουσική κάνουν κύκλους, κάθε γενιά έχει τα δικά της πρότυπα, και στίχοι που θεωρούνταν πριν από λίγα χρόνια «επαναστατικοί» πλέον θεωρούνται συστημικοί, ξεθωριασμένοι, μέρος του μουσικού κατεστημένου.

Για την ώρα πάντως, οι στίχοι του ΛΕΞ εκφράζουν τον παλμό της ελληνικής κοινωνίας, και ο ίδιος από το ντροπαλό παιδί που θυμόμαστε στη συνέντευξη των ΒΟΡΑΣ στον Ιανό το 2011 έκανε το μεγάλο άλμα με τέσσερις σόλο δίσκους και έφτασε να γεμίζει ολόκληρα ποδοσφαιρικά στάδια μέσα σε λίγες ώρες. Το 2022 νομίσαμε πως έφτασε ταβάνι με τις συναυλίες στη Νέα Σμύρνη και το Καυτατζόγλειο.

Το ΟΑΚΑ απέδειξε ότι προς το παρόν δεν έχει ταβάνι. Φαίνεται ότι η πλειοψηφία όσων συμμετέχουν στα λάιβ του ΛΕΞ δεν παρακολουθούν απλώς ένα ίνδαλμα αλλά τον δικό τους άνθρωπο πάνω στη σκηνή.

• Ο Γιάννης Σερέφας είναι φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ