Στη Συμπρωτεύουσα

του Γιάννη Μπουτάρη

Η εικόνα είναι από το ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Αθυρίδη, “Ένα Βήμα Μπροστά”, το κείμενο γράφτηκε για την parallaxi δέκα χρόνια πριν.

Έφυγα την Κυριακή 5 Δεκεμβρίου το απομεσήμερο από το λιμάνι μετά από μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα βόλτα στα τραπέζια των οινοπαραγωγών της Ελλάδας που συμμετείχαν στην εκδήλωση “Χάρτης των Γεύσεων”, που οργάνωσε η μικρή καινοτόμος εταιρία “Wine-plus”. Είχα την αίσθηση ότι ήμουν σε ευρωπαϊκό φεστιβάλ, όπου οι οινοποιοί δίνουν δείγματα της δουλειάς τους και ο καταναλωτής παίρνει, προς έκπληξή του, ένα ποτήρι αντί εισιτήριο στο χέρι και περιδιαβαίνει στις γεύσεις που του προσφέρει ένα μαγικό προϊόν, το κρασί. Ήμουν ευτυχής. Εκδήλωση πετυχημένη, χώροι αισθητικά άψογοι (κληρονομιά της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας), ατμόσφαιρα  Θεσσαλονίκης, λίγο ομίχλη, λίγο ψιλόβροχο, ρυθμοί Κυριακής, λίγο νωχελικό, ότι καλύτερο για την πόλη που ‘βγαζε το χαρακτήρα και το χρώμα της και φυσικά η πανδαισία της δοκιμής των κρασιών.

Μετά με πιάσανε οι γκρίνιες. Λιμενοφύλακες έκαναν έλεγχο στην είσοδο (πού πάτε;), έλεγχο στη διαδρομή (πάλι που πάτε;), αποκλεισμός  διαφόρων προσβάσεων. Δεν κατάλαβα γιατί τόσοι ανούσιοι έλεγχοι σ’ ένα χώρο που ουσιαστικά έχει αποδοθεί στο κοινό. Περιμένουμε κανένα τρομοκράτη; Υπάρχει ακόμη κάτι σ’ αυτήν την προβλήτα που δεν πρέπει να προσεγγίζει το κοινό; Ποιος εγκέφαλος εγκαθιστά  ένα άνευ λόγου αστυνομικό κλίμα σ’ ένα χώρο εκθέσεων, εκδηλώσεων, πολιτισμού γενικότερα; Ο υπερβάλλων ζήλος της επαρχίας; Η ανάγκη επίδειξης εξουσίας; Ότι και να ‘ναι είναι δυσάρεστο.

Περπατώντας μετά στην παλιά παραλία έβλεπα την άδεια προκυμαία από το λιμάνι ως το Λευκό Πύργο και το Μακεδονία Παλλάς πιο κάτω. Καμιά παραθαλάσσια πόλη στον κόσμο δεν παρουσιάζει αυτή την εικόνα. Χιλιόμετρα παραλίας και καμιά πρόσβαση σε πλεούμενα, μικρά ή μεγάλα. Χώρια που δεν υπάρχει βαρκάκι ούτε για δείγμα. Λες και σηκώθηκαν τα τείχη πάλι, λες και η μόνιμη αυτοκινητοπομπή της παραλίας είναι ο αποκλεισμός της πόλης από τη θάλασσα, είναι τα τείχη της εσωστρέφειάς της. Η θαλάσσια συγκοινωνία, το όνειρο του Σπύρου Βούγια, θα μπορέσει κάποτε να σπάσει αυτό τον αποκλεισμό; Δυστυχώς το όνειρο του Βούγια δεν το ασπάζονται και οι αρχές της πόλης. Ο Παπαγεωργόπουλος ανεβάζει πλουμιστά καράβια στην πλατεία Αριστοτέλους, παρέα με μπουζούκια, έλατα, φάτνες, μάγους ή δώρα, τον κακάσχημο Αριστοτέλη και τις καφετέριες με σόμπες υπαίθρου(!), σε μια πλατεία που αδυνατεί να μας κάνει περήφανους, μια και είναι φανερή η απόλυτη καταφρόνια και χωριατιά στο διατηρητέο χαρακτήρα της. Με ταμπέλες ακαλαίσθητες φροντιστηρίων, ραδιοφωνικών σταθμών, εταιριών computer κ.λπ. να φυτρώνουν χωρίς κανένα έλεγχο και χωρίς να ενοχλούν κανένα. Χωρίς να παίρνουν μαθήματα αισθητικής από τις ταμπέλες της Εθνικής, του Ηλέκτρα, του Ολύμπιον. Τσιμέντο και ακαλαισθησία είναι τα χαρακτηριστικά της πλατείας, που φυσικά έχει καταντήσει τόπος εκδηλώσεων κάθε τύπου και κάθε πικραμένου, ενώ θα ‘πρεπε να ‘ναι το στολίδι και ο αισθητικός περίπατος της πόλης, από τη θάλασσα ως τη Ρωμαϊκή αγορά. Δεν βλέπουν ποτέ οι αρμόδιοι τα σχέδια του Hebrard; Ξοδέψαμε ένα σωρό λεφτά για να πεζοδρομηθεί και η οδός Αριστοτέλους μέχρι την Εγνατία, με διαφόρων τύπων πλακάκια και μάρμαρα επικίνδυνα για τον πεζό, με τραπέζια από τις καφετερίες που πληθαίνουν, παρόλο το νόμο που ορίζει τα τραπεζάκια και φυσικά δεν εφαρμόζεται. Αναρωτιέμαι τι μπορεί να κάνει ο πολίτης για να αντιδράσει στην αναισθησία, την ασυνέπεια και την κακογουστιά των αρχών της πόλης. Αρχές που δεν ενδιαφέρονται για τον πεζό, έχουν στο νου τους ένα συνοθύλευμα αντιλήψεων για τη λειτουργία της πόλης, οχυρώνονται πίσω από αντικρουόμενους νόμους και κατά τ’ άλλα όλα πάνε καλά.

Δεν είναι καλή η γκρίνια. Αναρωτιέμαι, όμως, αφού όπου σταθώ και όπου βρεθώ ακούω γκρίνια και παράπονα, πώς θα καταφέρει ο πολίτης να διεκδικήσει τα δικαιώματά του. Ποιος θα του πει για τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά του; Πώς θα συμμετέχει στη ζωή της πόλης ενεργά και όχι παραπονούμενος. Το μεγάλο ζητούμενο φαντάζομαι είναι η ενεργός συμμετοχή. Για να πάψει κάποια στιγμή ν’ ακούγεται “μας παίρνουν το φεστιβάλ” ή “μας παίρνουν την έκθεση” ή “μας παίρνουν το Μεγαλέξανδρο”.

Να αρχίσουμε επιτέλους κάποια στιγμή να λέμε η πόλη κάνει αυτό ή εκείνο ή το άλλο, ουσιαστικό και θεσμικό, και όχι εκατό εκδηλώσεις το δίμηνο των Δημητρίων σαν τέλειο άλλοθι δραστηριότητας.

Μπείτε και κάντε like εδώ για να ενημερώνεστε για όλα τα γραμμένα αποκλειστικά για το parallaximag.gr άρθρα.