Στη σκηνή

Λέξεις: Γιάννα Τσόκου Εικόνα: Θόδωρος Καρανίκας

Νοέμβριος 1989. Κρατούσε στα χέρια της το πρώτο τεύχος ενός περιοδικού που έμελλε να γράψει ιστορία στην πόλη. Η θεατρόφιλη φοιτήτρια αναπολεί το καλοκαίρι, όταν ανέβηκε στο Θέατρο Δάσους για να απολαύσει τις “Τρωάδες” από το ΚΘΒΕ, σε σκηνοθεσία Ανδρέα Βουτσινά. Θυμάται τις κουβέντες της παρέας για τις σημαντικές ερμηνείες νέων ηθοποιών όπως η Λυδία Φωτοπούλου και η Φιλαρέτη Κομνηνού, δίπλα στην Εκάβη της Αλέκας Παΐζη. Με το θέατρο τους έφερε σε επαφή ο Νικηφόρος Παπανδρέου μέσα από μάθημα Θεατρολογίας στο ΑΠΘ. Ο καθηγητής τους Δημήτρης Μαρωνίτης διηύθυνε το ΚΘΒΕ ενώ ένας ξεχωριστός φιλόλογός, ο Νίκος Χουρμουζιάδης σκηνοθετούσε στην Πειραματική Σκηνή.

Νοέμβριος 1999. Η αναγνώστρια μας, φιλόλογος πλέον και μητέρα, παραμένει ευτυχώς θεατρόφιλη. Καθώς πλησιάζουν Χριστούγεννα αναπολεί τη δεκαετία που πέρασε. Τις μοναδικές παραστάσεις του Φεστιβάλ της Ένωσης των Θεάτρων της Ευρώπης που φιλοξένησε το ΚΘΒΕ. Τα ανοιξιάτικα βράδια που στριμωχνόταν στο Θέατρο Αμαλία για να μη χάσει καμιά παράσταση της «Θεατρικής Άνοιξης» από την Πειραματική Σκηνή. Πιστή στο ΚΘΒΕ, όπου μορφώθηκε θεατρικά, είδε Χοροθέατρο και Όπερα, θυμάται εξαιρετικές βραδιές και παραστάσεις που δεν ξέφευγαν από το χαρακτηριστικό ύφος του Κρατικού. Λάτρης του αρχαίου δράματος, παρακολούθησε το άνοιγμα σε αιρετικές αναγνώσεις της τραγωδίας και την επιστροφή σε κλασικότροπες σκηνοθεσίες. Η καθηγήτριά μας αγαπά τις μικρές σκηνές: «Λύκη Βυθού», «Νέες Μορφές», «Θέατρο Αναζήτηση Θεσσαλονίκης», «Παράθλαση», «Νέμεση», «Κέντρο Θεατρικής Έρευνας Θεσσαλονίκης». Τις Κυριακές συνοδεύει την κόρη της στο «Νέο Θέατρο Θεσσαλονίκης», το Κρατικό, την Πειραματική Σκηνή, στο Θέατρο Φλέμινγκ.

Νοέμβριος 2009. Μέλος του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, η φιλόλογός μας, πιστεύει στη δημιουργική χρήση του θεάτρου στο σχολείο. Με τους μαθητές της παρακολουθεί τη Νεανική Σκηνή του Κρατικού Θεάτρου. Κατά καιρούς πηγαίνει στο ΚΘΒΕ αν και η συντηρητική τάση των τελευταίων χρόνων την απωθεί. Την αποζημίωσε βέβαια η διοργάνωση των Ευρωπαϊκών Βραβείων Θεάτρου. Για την ίδια, η καρδιά του θεάτρου κτυπά στα υπόγεια όπου μικροί θίασοι φέρνουν νέες προτάσεις στην πόλη: «Ακτίς Αελίου», «Σχήμα εκτός Άξονα», «Ούγκα Κλάρα», «Μικρό Θέατρο», «Πανδαιμόνιο 7», «Νέμεση», «Ars Moriendi», «Angelus Novus», «Εταιρεία Θεάτρου Χώρος», «Ομάδα Τέχνης Oberon», «Kontakt ensemble», «Ομάδα Παραστατικών Τεχνών Α4Μ», «Πολιτεία Θεάτρου», «Θέατρο Έξω από τα Τείχη», Θέατρο Σοφούλη…

Σεπτέμβριος 2014. Η φίλη μας περιμένει με ανυπομονησία τα ανανεωμένα Δημήτρια και το θεατρικό χειμώνα. Στο θέατρο Αυλαία, βλέπει επιλεγμένες παραστάσεις από την Αθήνα, σπανιότερα στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς, στο Εγνατία ή στο θέατρο Αριστοτέλειο. Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια απέφευγε το ΚΘΒΕ, προτιμούσε να στέλνει τη μάμα της με τις φίλες της …στη «Μαντάμ Σουσού». Φέτος όμως αποφάσισε να ξαναπάει μιας και το Θέατρο αρχίζει να αποκτά και πάλι το ήθος κρατικού θεάτρου.

Πηγαίνει συχνά στο Δημοτικό Θέατρο Άνετον, ιδιαίτερα για να παρακολουθήσει την Ανοιχτή Σκηνή και τις πολλές νέες ομάδες, όπου συμμετέχουν συμφοιτητές της κόρης της, απόφοιτοι του Τμήματος Θεάτρου του ΑΠΘ και φίλοι από τις δραματικές σχολές της πόλης. Της κάνουν εντύπωση τα περίεργα ονόματα: «C. For Circus», «SourLiBoom», «Passatempo», «Perros», «Eclipses Group Theater», «NoVAN, «ριSko», «Μαύρος Γάντζος», «Θέατρο του άλλοτε»…

Θέατρο Δάσους, «Πέρσες» σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη. Η φιλόλογος μας, ενώ χαζεύει τα φώτα της πόλης που απλώνεται μπροστά της, συνειδητοποιεί ότι μόλις είδε να συνυπάρχουν αρμονικά επί σκηνής διαφορετικοί υποκριτικοί κώδικες από αγαπημένους ηθοποιούς όπως ο Άκης Σακελαρίου, ο Γιάννης Φέρτης, ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος, ο Γιώργος Κολοβός κι έναν πολύ καλό Χορό. Διέκρινε φόρμα βασισμένη στο θέατρο της Ανατολής, έμφαση στο λόγο, εξπρεσιονιστικό σωματικό θέατρο, ρεαλιστικό παίξιμο. Αντιλαμβάνεται ότι είδε είκοσι πέντε χρόνια θέατρο σε μια παράσταση…

Και λίγες σκέψεις

Έργο τέχνης εφήμερης το θέατρο, μετατρέπεται σε παρελθόν την ώρα που συμβαίνει κι όμως αφήνει σημάδια στο υποσυνείδητο της πόλης. Η παράσταση ζει στη μνήμη και χάνεται στη λήθη ταυτόχρονα. Όπως και οι όσοι μας άφησαν: Νίκος Χουρμουζιάδης, Νίκος Ναουμίδης, Νίκος Μπακόλας, Ανδρέας Βουτσινάς, Μίνως Βολανάκης, Χρήστος Αρνομάλλης, Νίκος Σεργιανόπουλος, Δημήτρης Καρέλλης, Λίνα Λαμπράκη. Ο χορός καλά κρατεί…

Στο σήμερα της εθνικής θλίψης, οι νεότεροι μας δίνουν ελπίδα με το δυναμισμό και τη φαντασία τους, οι παλαιότεροι με το πείσμα και την ωριμότητά τους. Μας τιμούν οι καλλιτέχνες που αποφάσισαν συνειδητά να μείνουν συντροφιά μας στη συντηρητική επαρχία. Χαιρόμαστε όσους έφυγαν και γύρισαν καλλιτεχνικά ρωμαλέοι.

Πριν και μετά την επιχορήγηση θα μπορούσε να είναι ένα όριο στα θεατρικά πεπραγμένα. Προ και μέσω κρίσης άλλαξαν πολλά. Θίασοι αναγκάστηκαν να τερματίσουν τη δράση τους άλλοι αποχαιρέτησαν εστίες δεκαετιών. Θετικό της εποχής αποτελούν οι συνεργασίες και η λιγότερη έπαρση. Το θέατρο σε δύσκολους καιρούς εμπλουτίζει την πόλη που δεν παύει να το αναζητά.