Τα νησιά μας ως φέουδα
Φυσικά λοιπόν «ό,τι λέει ο νόμος» μέχρι να αλλάξει, αλλά στο μεταξύ οι υποψήφιοι δήμαρχοι ας πάρουν θέση.
Λέξεις: Νίκος Αλμπανόπουλος
Στην Καθημερινή της περασμένης Κυριακής δημοσιεύεται μια πολύ σημαντική συνέντευξη του επιχειρηματία Α. Μιχαλόπουλου στο δημοσιογράφο Γιώργο Λιάλιο.
Πρόκειται για τον επιχειρηματία που έχει αγοράσει το 25% της Ίου, μέσα από πέντε εταιρίες του (όσες και τα παιδιά του, όπως λέει). Συνολικά κατέχει περίπου 27 από τα 108 τετραγωνικά χιλιόμετρα του νησιού.
Για να το καταλάβουν λίγο καλύτερα αυτό οι κάτοικοι της Σύρου, ας σκεφτούν μια οικογένεια να κατέχει Φοίνικα, Ποσειδωνία, Μέγα Γιαλό και Βάρη μαζί. Όχι τους οικισμούς μόνο, όλα γύρω τους, χωράφια, κάμπους και λόφους.
Θυμίζει μεσαίωνα και Βυζάντιο. Στη μεσαιωνική Αγγλία, ανάλογα με την περίοδο, οι 150 πιο πλούσιες οικογένειες αριστοκρατών κατείχαν από κοινού 20-50% του νησιού. Και αυτό μας φαίνεται σήμερα μια απολύτως παρωχημένη κατάσταση, που δίκαια γκρεμίστηκε. Σκεφτείτε λοιπόν να κατείχε την ίδια έκταση ΜΙΑ οικογένεια!
Ο επιχειρηματίας έχει αγοράσει τη γη από 2.137 ιδιοκτήτες, όπως εξηγεί στον δημοσιογράφο. Προφανώς κανείς δεν μέμφεται τους πωλητές, αφού το βρήκαν συμφέρον τους. Το νόμο μέμφομαι. Που δεν θα έπρεπε να επιτρέπει την κατοχή ενός μεγάλου νησιού από μια οικογένεια. Πρόκειται για διάλυση της έννοιας της κοινότητας και ανάδειξη στο εσωτερικό της ενός προσώπου ή μικρής ομάδας, που αναπόφευκτα είναι πανίσχυρη. Οι επιπτώσεις στο μέλλον με φοβίζουν.
Είναι νομίζω απαραίτητο να μπει στο τραπέζι, στην πολιτική συζήτηση, η αλλαγή του νομικού πλαισίου ώστε όχι μόνο να απαγορεύεται στο μέλλον η κατοχή έκτασης σε νησιά πάνω από ένα λογικό όριο (πχ. 1%) αλλά, επίσης να προβλέπεται ειδικά η επαναδιανομή της στην Ίο. Είτε απευθείας σε μικρούς ιδιοκτήτες είτε με απαλλοτρίωση από το Δημόσιο. Αλλά αυτό θέλει τόλμη, κατανόηση της Ιστορίας και στήριξη από την κοινωνία.
Ωστόσο, ενώ στη συνέντευξη διαβάζω «Ίο», μπροστά μου βλέπω τη Σύρο.
Λέει ο επιχειρηματίας: «σε περιοχές όπως οι Κυκλάδες, που έχουν αναπτυχθεί τουριστικά, οτιδήποτε άδειο είναι συνήθως άσχημο, έχει ουσιαστικά ξεμείνει». Φυσικά και δεν είναι έτσι. Πάρτε για παράδειγμα την Απάνω Μεριά, το πιο αραιοκατοικημένο αλλά συνάμα το πιο όμορφο -για πολλούς- κομμάτι του νησιού μας. Χρειάζεται να αποφασίσουμε: θα επιτρέπαμε σε επιχειρηματίες να αγοράσουν εκεί μεγάλες εκτάσεις, να πετύχουν τη διάνοιξη δρόμων, να χτίσουν ξενοδοχεία και να «ομορφύνουν» τον «άδειο χώρο»;
Θα απαντήσει ίσως κανείς, «ό,τι λέει ο νόμος». Αυτό βέβαια δεν μου λέει τίποτα και αποτελεί μόνιμο καταφύγιο όποιου δεν έχει ή δεν θέλει να πάρει θέση. Και στην Ίο ο νόμος επέτρεπε τις 2.137 πωλήσεις και είδαμε το αποτέλεσμα. Όπως και τις διαπιστωμένες παραβάσεις, τα πρόστιμα, τις εκ των υστέρων «νομιμοποιήσεις», τις καταγγελίες, όλα αυτά για τα οποία διαβάζω στη συνέντευξη.
Φυσικά λοιπόν «ό,τι λέει ο νόμος» μέχρι να αλλάξει, αλλά στο μεταξύ οι υποψήφιοι δήμαρχοι ας πάρουν θέση: Θα αγωνιστούν μέσω των συλλογικών τους οργάνων για αλλαγή της νομοθεσίας και επιστροφή της Ίου στην κοινότητα; Ή θα διευκολύνουν όσους θέλουν να κάνουν «όμορφα» και τα υπόλοιπα «άδεια νησιά»; Σε αυτά και άλλα σοβαρά ζητήματα πρέπει να τους καλέσουμε, σε όλες τις Κυκλάδες, να πάρουν προεκλογικά θέση.
*Ο Νίκος Αλμπανόπουλος έχει σπουδάσει Χημεία και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και έχει MSc στις Τεχνολογίες Περιβάλλοντος. Έχει διατελέσει διευθυντής του Ηπειρωτικού Αγώνα Ιωαννίνων. Ζει και εργάζεται στην Ερμούπολη.