Τελικά η Ιστορία είχε άλλη σωστή πλευρά;

Λέξεις: Χάρης Χεϊζάνογλου

Αμέσως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όσοι τολμούσαν να πουν ότι ο πόλεμος αυτός επί της ουσίας είναι ανάμεσα στη Ρωσία και το ΝΑΤΟ, δηλαδή στις ΗΠΑ, χαρακτηριζόταν οπαδός του Πούτιν, ακόμα και αν υποστήριζε ότι η Ουκρανία και ο Ουκρανικός λαός είναι το θύμα σε αυτή την ιστορία.

Στο αμέσως επόμενο διάστημα ο δημόσιος λόγος, και όχι μόνο ο σοσιαλμιντιακός αλλά και ο πολιτικός, γέμισε με πολεμοχαρείς κραυγές. Δεν μπορούσες να ζητάς Ειρήνη “διότι ο Πούτιν έπρεπε να ηττηθεί”, “διότι ο Πούτιν θέλει Τρίτο Παγκόσμιο”, “διότι ο Πούτιν θέλει να εισβάλλει στην Ευρώπη”…

Ταυτόχρονα γέμισε και με ανοησίες του τύπου, “η Ουκρανία θα γίνει το Βιετνάμ της Ρωσίας”, “οι Ρώσοι έχουν γονατίσει από της οικονομικές κυρώσεις”, “οι Ρώσοι δεν έχουν τσιπάκια να βάλουν στους πυραύλους τους και τα παίρνουν από τα πλυντήρια”, και άλλα τέτοια, κάποια από τα οποία μάλιστα ακούγονταν και από πολύ επίσημα χείλη!

Φυσικά, αν τολμούσες να πεις ότι δεν είναι πολύ πιθανό να γίνει Βιετνάμ το επίπεδο και χωρίς φυσικά εμπόδια έδαφος της Ουκρανίας, αν τολμούσες να πεις ότι η Ρωσία δεν είναι καθόλου εύκολο να ηττηθεί γιατί είναι μια τεράστια χώρα, με τεράστια παραγωγή, με ενεργειακό πλεόνασμα και κυρίως με πυρηνικά, ήσουν και πάλι οπαδός του Πούτιν.

Το ίδιο βεβαίως και αν έλεγες ότι οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Ρωσία δεν έχουν και πολύ νόημα, γιατί πολύ απλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι ΟΛΟΣ ο πλανήτης, και η Ρωσία ό,τι θέλει μπορεί να το εισάγει από τρίτες χώρες και κυρίως την Κίνα. Ήσουν και τότε οπαδός του Πούτιν.

Εκείνο το διάστημα ξεκίνησαν και οι καταγγελίες προς όλους όσους ζητούσαν κατάπαυση του πυρός και διπλωματική λύση, για να μην καταστραφεί η Ουκρανία και για να μην οδηγηθούμε σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο, ότι είναι “φιλοπουτινικοί”. Μάλιστα τον Μάρτιο του ’22 καταγγέλθηκε μέχρι και η συναυλία για την Ειρήνη στην Ουκρανία.

Και αυτό δεν ήταν μόνο στην Ελλάδα, η φάση γενικά στην Ευρώπη ήταν “πάμε να γαμήσουμε τον Πούτιν, αλλά επειδή δεν μπορούμε εμείς να τρέχουμε πάμε να δώσουμε όπλα στους Ουκρανούς να τον γαμήσουν για λογαριασμό μας, και εμείς να λέμε ότι είμαστε όλοι μαζί σε ένα πόλεμο”… Τελικά, παίζει να μην τους έδωσαν καν σοβαρά όπλα. Και φυσικά, όποιος τολμούσε να καταγγείλει αυτή την επικίνδυνη και γελοία στάση της ΕΕ, που έσπρωχνε έναν λαό σε έναν πόλεμο (ακόμα κι πριν την εισβολή), ήταν προφανώς και πάλι φιλοπουτινικός.

Κι όταν πλέον η Ρωσία κατέλαβε ολόκληρο το Ντόμπας (όπως ήταν ξεκάθαρο ότι θα έκανε) και κάθισε να περιμένει συντηρώντας το μέτωπο, αντί να γίνει σαφές ότι οι ελπίδες να ηττηθεί ήταν μηδενικές, ξεκίνησε το άλλο με την περίφημη “Ουκρανική Αντεπίθεση”… Αν τότε έλεγες ότι “πρέπει να επικρατήσει η Ειρήνη” σου έλεγαν και πάλι ότι είσαι φιλοπουτινικός. Γιατί “πώς τολμάς να θες ειρήνη ότι η Ουκρανία χάνει και είναι με το πιστόλι στον κρόταφο” και ταυτόχρονα “μα είναι δυνατόν να τα λες αυτά τώρα που οι Ουκρανοί ανακτούν εδάφη με ταχύτατους ρυθμούς;”.

Αυτά ΟΛΑ που γράφω τα έχω διαβάσει και τα έχουν πει και σε εμένα, γιατί φυσικά εγώ είμαι φιλοπουτινικός και πίνω το τσάι μου με ραδιενεργό Πολώνιο…

Η πραγματικότητα φυσικά ήταν και είναι εντελώς άλλη.

Είναι η παραδοχή της Μέρκελ, η οποία περίπου είπε ότι οι συνθήκες του Μινσκ δεν έγιναν για να τηρηθούν αλλά για να κερδίσει χρόνο η Ουκρανία και να προετοιμαστεί για έναν πόλεμο με τη Ρωσία.

Είναι η δήλωση του ίδιου του Ζελένσκι όταν μίλησε για εγγυήσεις και υποσχέσεις που δόθηκαν στην Ουκρανία και δεν τηρήθηκαν (προφανώς από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ).

Είναι ότι τελικά οι κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία μάλλον έπληξαν περισσότερο τους λαούς της ΕΕ παρά τη Ρωσία. Είναι ότι η Ουκρανία έχει ηττηθεί στο πεδίο της μάχης και πλέον όχι απλά δεν υπάρχει καμία πιθανότητα επαναφοράς των συνόρων και επαναπροσάρτησης του Ντονμπάς και της Κριμαίας, ένταξης στο ΝΑΤΟ και όλα αυτά που ζητούσε ο Ζελένσκι, αλλά μετά τις δηλώσεις του Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ φαίνεται να είναι πιο πιθανό οι ΗΠΑ να αναγνωρίσουν αυτά τα εδάφη ως Ρωσικά.

Είναι ότι τελικά αυτό που συμβαίνει τώρα, μετά την εκλογή Τραμπ, που όχι μόνο επιβεβαιώνει όλα όσα λέγαμε κάποιοι, προειδοποιώντας ότι η Ουκρανία στο τέλος θα είναι το θύμα, αλλά αυτό το συμβολοποιεί με μια τρομερή σημειολογία η πρόσφατη δήλωση του Τραμπ, ότι “Η Ουκρανία θα έχει θέση στο τραπέζι σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία”…

Πόσο πιο προφανές μπορεί να γίνει το ποιος αποφασίζει για το ποιος θα έχει θέση και ποια, όταν την δαπραγμάτευση για την ειρήνη στην Ουκρανία θα την κάνει Τραμπ με τον Πούτιν, και η Ουκρανία “θα έχει θέση στο τραπέζι”; Πόσο πιο προφανές μπορεί να γίνει το ποιος αποφασίζει όλο αυτό το διάστημα και πού είχαν και έχουν όλοι τους γραμμένη την Ουκρανία και τον λαό της;

Πόσο πιο προφανές μπορεί να γίνει ότι το θέμα δεν ήταν ποτέ η ίδια η Ουκρανία, η ελευθερία και η ανεξαρτησία της, το “δικαίωμα στην αυτοάμυνα” και όλα αυτά τα ωραία που έλεγαν αυτοί που κατήγγειλαν τους ειρηνιστές ως πουτινικούς, αποδεικνύοντας έτσι ότι δεν έχουν ιδέα για τί μιλάνε και ποιο είναι και θα είναι το πραγματικό κόστος για την ίδια την Ουκρανία.

Και τελικά, πόσο πιο προφανές μπορεί να γίνει ότι οι πιο χρήσιμοι ηλίθιοι σε όλο αυτό, καταφέρνοντας να είναι ταυτόχρονα και θύτες και θύματα, ήταν οι Ευρωπαίοι πανηγυρτζήδες, οι γελοίες κυβερνήσεις τους και οι οπαδοί της “σωστής πλευράς της ιστορίας” που χαρακτήριζαν πουτινικό όποιον προειδοποιούσε και ασκούσε κριτική στις αποφάσεις των Ευρωπαϊκών Κυβερνήσεων;

Είναι τόσο γελοίοι που έγιναν η ουρά των ΗΠΑ και έσπρωξαν μια χώρα στα τυφλά, αρχικά σε έναν εμφύλιο που κράτησε 8 χρόνια, και στη συνέχεια σε έναν εξαρχής χαμένο πόλεμο με μια πολύ ισχυρότερη χώρα.

Είναι τόσο γελοίοι που ενώ της ανέθεσαν να τους εκπροσωπεί “ηθικά”, να εκπροσωπεί τάχα τις αξίες και τα ιδανικά της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας και Ελευθερίας, είναι αμφίβολο αν στον πόλεμο αυτό την στήριξαν ουσιαστικά.

Και έτσι, αναθέτοντας στην Ουκρανία να μπει σε έναν πόλεμο για λογαριασμό τους, τον οποίο υιοθέτησαν εξ αποστάσεως καθώς δεν είχαν καμία διάθεση να αναλάβουν να τον πολεμήσουν οι ίδιοι, κατάφεραν τον πόλεμο αυτό να τον πληρώσουν μεταξύ άλλων και οι λαοί της Ευρώπης, πριν τελικά εγκλωβιστούν σε αυτόν χωρίς να μπορούν να κάνουν πίσω.

Και έτσι κατέληξαν σήμερα να είναι στην τραγική θέση να βγαίνει ο γελοίος Τραμπ και να λέει “θέλω να σταματήσουν να σκοτώνονται άνθρωποι”, και αυτοί πλέον να μπορούν μόνο να φωνάξουν είτε ότι πρέπει να συνεχιστεί ο πόλεμος, είτε ότι δεν μπορεί να γίνει καμία διαπραγμάτευση για την ειρήνη χωρίς αυτούς… Και ειλικρινά δεν ξέρω τί από τα δύο είναι χειρότερο! Τόσο γελοίοι!

Κι αν τελικά κλείσει αυτή η ιστορία όπως φαίνεται ότι θα κλείσει, δηλαδή με ειρηνοποιό τον Τραμπ, τον Ζελένσκι να παίρνει μερικά δις βοήθειας για να το βουλώσει, να βγάζει το χακί πουλόβερ και να πηγαίνει σπίτι του (ή να μετακομίζει στο Παρίσι για να γλιτώσει την κατακραυγή), και τον Πούτιν καβάλα στο άλογο, πιθανότατα με κάποιον από τους τρείς να παίρνει και το Νόμπελ Ειρήνης, η Ευρώπη από όλο αυτό θα έχει κερδίσει λιγότερα κι από την Ουκρανία… Αλλά αυτό συμβαίνει όταν αντί να επενδύεις στην Ειρήνη, ποντάρεις τα πολιτικά σου ρέστα στον πόλεμο…

Πιστεύω ειλικρινά, ότι αυτός ο πόλεμος, και συγκεκριμένα η στάση των Ευρωπαίων ηγετών, στο μέλλον θα μελετάται από τους ιστορικούς σαν το καλύτερο παράδειγμα, όχι απλά πολιτικής ανικανότητας και ανευθυνότητας, αλλά ακραίου πολιτικού τυχοδιωκτισμού, υποκρισίας, αμάθειας και απύθμενης βλακείας! Ο πόλεμος είναι εξ ορισμού μια εγκληματική πράξη, και γι’αυτό συνήθως χρειάζεται να εμπλακούν είτε πολλοί εγκληματίες είτε πολλοί ανόητοι για να φτάσουν δύο λαοί σε έναν πόλεμο… Αυτός ο πόλεμος έχει και από τα δύο, και έχει σπάσει κάθε ρεκόρ.

Δεν θα κλείσω με τις εκτιμήσεις που έκανα για το πώς θα κατέληγε όλο αυτό, γιατί όσο κι αν έπεσα μέσα ήταν τόσο προφανές τί θα γινόταν που δεν έχει καμία αξία. Θα κλείσω με ένα απόσπασμα από αυτά που έγραφα τις πρώτες μέρες της εισβολής στην Ουκρανία, και μια επισήμανση:

“Δύο ιμπεριαλισμοί είναι, ο ένας απλά είναι πιο ορατός τώρα και είναι πιο εύκολο να τον καταδικάσουμε. Να το κάνουμε αλλά με την υποσημείωση ότι δεν είμαστε με κανέναν ιμπεριαλισμό και με κανέναν εθνικισμό, είμαστε με τους λαούς και τους ανθρώπους που πλήττονται, με την ενότητα και την ειρήνη.” Και όταν λέω “την ειρήνη”, δεν εννοώ την ειρήνη ούτε του Τραμπ, ούτε του Πούτιν, ούτε του Ζελένσκι, ούτε των Ευρωπαίων που σήμερα λένε “Καμία ειρήνη στην Ουκρανία χωρίς εμάς”. Εννοώ την ειρήνη που απαιτούν και κυρώνουν πρώτοι οι λαοί, την ειρήνη που έχει στόχο την κοινωνική ευημερία και είναι προϋπόθεση για αυτή. Γιατί, αν η ειρήνη καταλήξει να είναι αυτό που φαίνεται ότι θα είναι (και το έχει πει και ο Ζελένσκι), δηλαδή μια μεγάλη μπίζνα (αυτή της ανοικοδόμησης), τότε δεν αποκλείεται να έχει και ημερομηνία λήξης.

*Ο Χάρης Χεϊζάνογλου είναι αρχιτέκτονας