Θεσσαλονίκη 2012: Όπως το πάρει κανείς

Πού πήγε η πόλη τη χρονιά που τελειώνει; Προχώρησε µπροστά, οπισθοχώρησε ή έµεινε στάσιµη; H χρονιά ξεκίνησε για τη Θεσσαλονίκη µε τον ίδιο τρόπο που τελειώνει. Με την εκκωφαντική dance µουσική των Λούνα Παρκ που εγκατέστησε ο ∆ήµος στον άξονα της Αριστοτέλους για να υποδεχτεί τις γιορτές. Το παλιό καράβι και η φάτνη έδωσαν τη θέση τους στο -άτυχους σύλληψης- νέο σκηνικό της υπερβολής και της κακογουστιάς. Σηµεία των καιρών.

Ήταν µια χρονιά υπέρ-προβολής για τη Θεσσαλονίκη και το ∆ήµαρχο της. ∆εκάδες δηµοσιεύµατα σε ξένες εφηµερίδες και περιοδικά, αβανταδόρικα για την πόλη, από τους NY Times µέχρι το National Geographic, παρουσιάζουν ένα νέο στιλ, εξωστρεφές και ενδιαφέρον. Ακόµα και ένα ντοκιµαντέρ made in Thessaloniki, το «One Step Ahead» του ∆ηµήτρη Αθυρίδη, που παίχτηκε στο φεστιβάλ του Άµστερνταµ παρουσιάζει µε εντυπωσιακό τρόπο την προσωπικότητα του δηµάρχου. Μια προσωπικότητα πληθωρική, τα χαρακτηριστικά της οποίας σκιάζουν στις περισσότερες περιπτώσεις το όποιο έργο παράγεται, κάνοντας τον σε κάποιες από αυτές να υπερτονίζει τα χαρακτηριστικά της, σε σηµείο επιτήδευσης, µε κίνδυνο να εγκλωβιστεί σε ένα ρόλο, εκείνον του Αντισυµβατικού. Αυτό θα είναι και το µεγάλο ερωτηµατικό του 2013.

Κατά τα άλλα η πόλη µοιάζει αδύναµη να διαχειριστεί το µέγιστο πρόβληµα των σκουπιδιών που την έπνιξαν τη χρονιά που τέλειωσε, να βάλει τάξη στο κυκλοφοριακό και αισθητικό της χάος, στην κατάληψη του δηµόσιου χώρου, στις αυθαιρεσίες των ταξί που γιγαντώθηκαν. Βλέπει δρόµους της να καταστρέφονται από την υπερβολή, φέτος ήταν η σειρά της οδού Κουντουριώτου στο Λιµάνι, το νέο Ελντοράντο της νύχτας, γειτονιές να γνωρίζουν νέα άνθηση, γύρω από τη Ρωµαϊκή Αγορά, κατοίκους προαστίων να επιστρέφουν στο κέντρο της µετά από χρόνια, λόγω των ασύµφορων καύσιµων, τα παραδοσιακά της µαγαζιά να εξαφανίζονται και να δίνουν τη θέση τους στις διεθνείς αλυσίδες, κάνοντας την Τσιµισκή να µη διαφέρει από τους µεγάλους δρόµους της δύσης, να γεµίζει ζαχαροπλαστεία και φούρνους, η νέα υστερία της πόλης. Νέες γαστριµαργικές τάσεις κοντά στη µεγάλη παράδοση της πόλης και στέκια πολύ κοντά στην εποχή και το πνεύµα της κερδίζουν το παιχνίδι. Νέες ανάσες αισιοδοξίας στην πόλη οι νέοι πεζόδροµοι, έστω και χωρίς λύση στην εξορία των αυτοκινήτων των κατοίκων του κέντρου, οι αναπλάσεις σε παιδικές χαρές και η ανάπλαση της νέας Παραλίας που προχωρά ταχύτατα. ∆ιαρκής απειλή η διακοπή των συγκοινωνιών της από τoν απαρχαιωµένο ΟΑΣΘ.

Το 2012 αξιοποιήθηκαν πιο πολύ από ποτέ από οµάδες της πόλης, νέες και παλιές οµάδες δράσης πολιτών, αρχαιολογικοί χώροι, πάρκα, πλατείες, πεζόδροµοι, όπου οργανώθηκαν δεκάδες διαφορετικές δράσεις, που κράτησαν το ηθικό της ψηλά. Οργανώθηκαν µεγάλα events όπως το Womex µε επιτυχία, νέες δράσεις όπως το Open House, Creative Walk, Urban Festival, στις περισσότερες περιπτώσεις µε τη συµπαράσταση του δήµου, τα µικρά της θέατρα κράτησαν ψηλά το φρόνηµα (Αυλαία, Όρα), τα παραδοσιακά της σχήµατα µπήκαν στη διαδικασία να βρουν νέους τρόπους έκφρασης (Πειραµατική Σκηνή της Τέχνης), το ΚΘΒΕ βουλιάζει σε έναν ιδιότυπο εµφύλιο και σε συντηρητικές επιλογές προγράµµατος που βρίσκουν όµως ανταπόκριση σε κάποια στρώµατα του πληθυσµού, οι µουσικές σκηνές της περνούν πια δύσκολες µέρες, το ίδιο και τα ωδεία και τα καλλιτεχνικά της σχήµατα.

Στο τέλος της χρονιάς, µε την πολύκροτη δίκη Παπαγεωργόπουλου σε εξέλιξη, µε τροµακτικές αποκαλύψεις, την οριστική παύση του Παναγιώτη Ψωµιάδη, µια διαφαινόµενη νέα συντηρητική στροφή που ενισχύεται µε διάφορες γιορτές άλλων εποχών, την εµφύλια διαµάχη µέσα στην παράταξη Μπουτάρη, τη διαρκή απαξίωση του ΑΠΘ µε συλλογική ευθύνη Πρυτανείας, προσωπικού και φοιτητών, την οικονοµική επιβράδυνση και τα τροµακτικά ποσοστά ανεργίας, την αύξηση των αστέγων και των εισαγόµενων επαιτών και γυρολόγων, η Θεσσαλονίκη δύσκολα µπορεί να βάλει ένα ξεκάθαρο θετικό ή αρνητικό πρόσηµο στη χρονιά που τελειώνει.

*Οι φωτογραφίες είναι της Ελένης Βράκα της Stereosis