Θεσσαλονίκη 2030: Τι να το κάνω το μετρό άμα δεν έχω δέντρα;

Το 2015, οι ηγέτες όλου του κόσμου ενέκριναν ομόφωνα την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Αυτή περιλαμβάνει 17 στόχους βιώσιμης ανάπτυξης για να αλλάξουμε τον κόσμο και είναι «το μονοπάτι που μας οδηγεί σε ένα κόσμο δικαιότερο, πιο ειρηνικό και ευημερούντα και σε έναν υγιή πλανήτη», όπως έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ο Γ.Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

Οι στόχοι θίγουν ζητήματα άμβλυνσης των κοινωνικών, φυλετικών και έμφυλων ανισοτήτων, ισχυροποίησης των θεσμών, ενεργειακής επάρκειας και κλιματικής αλλαγής. Μέσα σε όλα αυτά, ο στόχος 11 αναφέρεται στις «Βιώσιμες Πόλεις και Κοινότητες».

Στο πλαίσιο αυτού του στόχου, ο ΟΗΕ θεωρεί αναγκαία την ύπαρξη ποιοτικού δημόσιου χώρου και αξιοπρεπών υποδομών, σε μια σύγχρονη πόλη, η οποία θα έχει λιγότερο επιβαρυντικό προς το περιβάλλον χαρακτήρα. Έτσι, αναφέρει ότι ο στόχος 11 επιδιώκει, έως το 2030, την «παροχή καθολικής πρόσβασης σε ασφαλείς, χωρίς αποκλεισμούς, και προσβάσιμους πράσινους και δημόσιους χώρους».

Η Θεσσαλονίκη, μοιάζει εξωτερικά να ευθυγραμμίζεται πλήρως με τον στόχο αυτό. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Υφυπουργός Μακεδονίας Θράκης τον Σεπτέμβριο του 2022: «Για πρώτη φορά η Θεσσαλονίκη διεκδικεί τη θέση που δικαιούται στο αύριο με μια ολιστική, πολυεπίπεδη προσέγγιση. Με 30 και πλέον project και παρεμβάσεις, διαγράφουμε την πορεία για τη Θεσσαλονίκη του 2030». Τα project αυτά αφορούν «τις Υποδομές, την Υγεία και την Πρόνοια, την Επιχειρηματικότητα και την καινοτομία, αλλά και Αναπλάσεις και Επεμβάσεις με αναφορά τον Πολιτισμό, τον Αθλητισμό, στο Πράσινο, στην Αναψυχή, στον Πολεοδομικό σχεδιασμό», με κάποια παραδείγματα να είναι η βασική γραμμή του μετρό και οι επεκτάσεις του προς Δυτικά, Καλαμαριά και αεροδρόμιο, η ανάπλαση της ΔΕΘ και της Αριστοτέλους και ο περίφημος Flyover. Ως βασικός στόχος της Κυβέρνησης για την πόλη παρουσιάστηκε το (κλασικό πλέον) «Θεσσαλονίκη-πρωτεύουσα της Ν/Α Ευρώπης», «Θεσσαλονίκη-μια σύγχρονη πόλη» και Θεσσαλονίκη-μια πόλη που αξίζει να ζεις, να εργάζεσαι, να επισκέπτεσαι».

Δυστυχώς, στα παραπάνω δεν προστέθηκε ποτέ το «Θεσσαλονίκη-μια πόλη που αξίζει να αντιστέκεσαι». Παρόλες τις μεγαλεπήβολες δηλώσεις για την Θεσσαλονίκη, η πραγματικότητα απέχει πολύ από αυτές. Αυτή, μπορεί να συνοψιστεί με τις εικόνες της Δευτέρας, όταν η αστυνομία συνέλαβε βιαίως 14 πολίτες, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την κοπή δένδρων στην Ρωμαϊκή Αγορά. Όσοι εξαγγέλλουν «Πρωτεύουσες των Βαλκανίων», μάλλον ξεχνούν τα βασικά. Διότι η πρόσβαση σε πράσινους και δημόσιους χώρους στην πόλη δεν είναι ούτε καθολική ούτε χωρίς αποκλεισμούς, και όπως φάνηκε από τα γεγονότα της Δευτέρας, σίγουρα δεν είναι ασφαλής.

Τι να το κάνουμε λοιπόν το υπερσύγχρονο μετρό, εάν η πόλη δεν έχει δέντρα και χώρους πρασίνου; Τι να τον κάνουμε τον Flyover εάν δεν υπάρχει το δικαίωμα της διαμαρτυρίας και οποιοσδήποτε το επιχειρεί καταλήγει στο κρατητήριο; Είναι επιτρεπτά αυτά σε μια πρωτεύουσα τον Βαλκανίων;

Ερωτήματα που πλανώνται πάνω από την πόλη…