Τι κάνουμε λάθος στη διαμόρφωση των ανοικτών χώρων στις πόλεις μας
Αυτοί που νόμισαν και νομίζουν ότι ο "Ανοικτός Χώρος" τους ανήκει και αποτελεί κομμάτι πειραματισμών, έχουν εκτεθεί και συνεχίζουν να εκτίθενται.
Λέξεις-εικόνες: Σταμάτης Σεκλιζιώτης
Εφόσον δεν είναι εύκολο να πάνε όλοι να ανταμώσουν τη φύση, ας προκαλέσουμε τη φύση να επιστρέψει κοντά στον άνθρωπο.
Είμαστε πολύ κακοί όταν έρχεται η ώρα να σκεφτούμε, να σχεδιάσουμε, να διαμορφώσουμε στην πράξη τους ανοικτούς χώρους στις πόλεις μας.
Αυτοί που νόμισαν και νομίζουν ότι ο “Ανοικτός Χώρος” τους ανήκει και αποτελεί κομμάτι πειραματισμών, έχουν εκτεθεί και συνεχίζουν να εκτίθενται.
Θεωρώ ότι οι πρώτοι υπεύθυνοι για την σημερινή εικόνα που παρουσιάζουν οι πόλεις μας, μεγάλες αλλά και μικρές… είναι οι Δημοτικές αρχές.
Είναι τόσο αναίσθητες και άσχετες με το τι θα μπορούσε να αναβαθμίσει τις πόλεις αλλά και όλες τους τις εκτάσεις (περιαστικές, αγροτικές, δασικές, υγροτοπία, ορεινά τοπία, παραλίες και λοιπά οικοσυστήματα) ώστε αφενός να μπορούν να προστατεύουν ότι έχει απομείνει από τις βαρβαρότητες κατά της φύσης, να συνθέτουν και να δημιουργούν ένα πραγματικά ανθρώπινο περιβάλλον αειφορίας έξω και μέσα στις πόλεις μέχρι και στις πιο ξεχασμένες γειτονιές, και όχι μια “επικοινωνιακή” κοροϊδία απ’ αυτές που μας συνηθίζουν.
Δηλαδή μια φύση δίπλα στον πολίτη που θα διεισδύει στις “σύγχρονες” αγχωτικές μας πόλεις, θα τις δροσίζει, θα της συγκρατεί τα νερά των βροχών και την ατμοσφαιρική ρύπανση, θα τις γεμίζει μοσχοβολιές, θα ξαναφέρνει πουλιά πεταλούδες, πολύχρωμα έντομα και μικρά θηλαστικά κοντά σε πολίτες μικρούς και μεγάλους που ίσως δεν τα είδαν ποτέ ή τα έβλεπαν πριν κάποια χρόνια στα χωριά τους και αφετέρου διεγείρονται οι αισθήσεις, εμπλουτίζεται η οπτική, η παρατήρηση και η ταύτιση μεγάλων και μικρών με τις εποχές, με τα χρώματα που αλλάζουν, την βιολογία του φύλλου, του άνθους, του σπόρου, της ρίζας, του εδάφους, την επικονίαση, την αυτοσπορά τους, τις συμβιώσεις, της αντίστασης των φυτών σε παράσιτα και ασθένειες και να τονίσουμε εδώ ότι σε ένα τέτοιο (έστω και τεχνητό) οικοσύστημα που τολμά να μιμηθεί τη φύση, η παρουσία ωφέλιμων εντόμων, επιφέρει ισορροπίες, ελέγχει τα βλαπτικά παράσιτα των μικρών φυτών αλλά και δένδρων και αντιγράφει κάποιες σημαντικές λειτουργίες των φυσικών οικοσυστημάτων έξω και μακριά από την πόλη.
Οι φωτογραφίες από το Sheffield της Αγγλίας, του Βρετανού Αρχιτέκτονα Τοπίου Zac Tudor (Associate Landscape Architect at Arup), όπου βλέπουμε ακριβώς αυτό, την σχεδόν αδάπανη για την τοπική αυτοδιοίκηση “διείσδυση” της φύσης στην πόλη, στους δρόμους στις πλατείες, στα πάρκα, στους παράδρομους στο κέντρο της πόλης και πιο πέρα.
Δεν υπάρχει πουθενά το συνεχώς διψασμένο και δαπανηρό “αθηναίικο” γκαζόν με κάποια ξεχασμένα διάσπαρτα δενδράκια ή καχεκτικούς θάμνους έτσι για αλλαγή και χωρίς καμία περιβαλλοντική σπουδαιότητα (οι αστικοί ανοικτοί μας χώροι στην πλειονότητα είναι θλιβεροί, λόγω αδιαφορίας, έλλειψης φαντασίας, κακής συντήρησης, ανεπαρκών υπηρεσιών, μειωμένου προσωπικού σε γεωτεχνικούς, κλπ).
Η τοπική Αυτοδιοίκηση στις λεγόμενες “προηγμένες δημοκρατίες” και οι αιρετοί της, έμαθαν να ακούν τους ειδικούς, δεν κάνουν του κεφαλιού τους, δεν νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα παρασυρμένοι από την τραγική τους ημιμάθεια…, δεν επιβάλλουν στις υπηρεσίες τους γνώσεις που δεν έχουν, δεν αναλώνονται (ούτε πληρώνουν) για “επικοινωνιακές” αγάπες και αυτοπροβολή της αφεντιάς τους, ….εκεί δεν τα χρειάζονται όλα αυτά, απλά γιατί οι πολίτες τελικά έμαθαν να τους κρίνουν από αυτά που βλέπουν και βιώνουν οι ίδιοι και οι οικογένειές τους και όχι πιο κόμμα τους στηρίζει.
Δεν μας λείπει τίποτε, ούτε οι ειδικοί, ούτε οι ιδέες, ούτε τα ταλέντα και τα ανοιχτά μυαλά, αλλά ούτε και τα φυτά που θα χρειαζόμασταν…
Τα φυτά που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε στη χώρα μας, στην πόλη, στην ύπαιθρο, στην αγροδασοπονία, στις αναδασώσεις, στις αντιπυρικές ζώνες, κλπ μια χώρα η οποία φυτογεωγραφικά ως προς τις Ζώνες ανθεκτικότητας κατά το USDA φέρει το τεράστιο προνόμιο να περιλαμβάνει τις ζώνες από 6 έως 11, είναι εκατοντάδες, της ελληνικής και μεσογειακής χλωρίδας αλλά και ξενικά που έχουν εδώ και πολλά χρόνια προσαρμοστεί στις ελληνικές συνθήκες και έχουν ενταχθεί στην πλούσια τοπική βιοποικιλότητα.
Απουσιάζει η βούληση αυτών που εκλέγονται, αυτών που αρκούνται στα συνηθισμένα, στα απαραδειγμάτιστα, η περιβαλλοντική τους παιδεία, η κακή τους νοοτροπία ώστε να πιστεύουν ότι το “πράσινο” είναι απλά ένα προεκλογικό πυροτέχνημα που μπορούν να το χρησιμοποιούν όταν νομίζουν ότι ήρθε ξανά η ώρα να ξεγελάσουν ο σεβασμός στην επιστημονική κοινότητα, οι καθαρές, οι ακομμάτιστες και οι διαφανείς συμβατικές σχέσεις με αυτούς που θα μπορούσαν πραγματικά να βοηθήσουν τους ίδιους και τις περιοχές αρμοδιότητάς τους…
Ενόψει των Δημοτικών εκλογών του Οκτωβρίου, είναι μια ευκαιρία να μιλήσουμε, να γκρινιάξουμε, να καταγγείλουμε, να υπενθυμίσουμε, να ξεμπροστιάσουμε, να κρίνουμε πεπραγμένα προθέσεις, υποκρισίες και ειλικρίνειες…
