Τι μπορούμε να μάθουμε από έναν κινηματογράφο που κλείνει σε μια μικρή πόλη;

Η Νάουσα είναι μια πόλη μπερδεμένη ανάμεσα σε ένα ένδοξο, μα χαμένο βιομηχανικό παρελθόν και ένα πολύ θολό μέλλον. Τα βιομηχανικά της κτήρια έκλεισαν, η αγροτιά πλήττεται από ένα κλίμα που αλλάζει και επιδεινώνεται, οι νέοι που μένουν βλέπουν φίλους να φεύγουν, και τη ζωή τους να γλιστρά χωρίς να εκπληρώνει τα όνειρά τους. Τώρα λοιπόν, περισσότερο από ποτέ, η πόλη και κάθε επαρχιακή πόλη με τα ίδια προβλήματα, χρειάζεται ανθρώπους να διατυπώσουν ένα νέο όραμα.

Γι’ αυτόν τον λόγο, επειδή η πολιτική διορατικότητα και ο καλός σχεδιασμός είναι τόσο επιτακτικοί, μου φάνηκε τόσο προβληματική η απόφαση της νέας δημοτικής αρχής της Νάουσας να μην παραχωρήσει χώρο και επομένως να κλείσει τον μόνο κινηματογράφο της πόλης. Ο εν λόγω κινηματογράφος αποτελούσε μια μικρή, ιδιωτική, επιχείρηση, που στήθηκε από μια ομάδα που ασχολείτο με το φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους της Πόλης. Διαχειριστής του φεστιβάλ και της επιχείρησης υπήρξε μέχρι το 2016 ο προηγούμενος δήμαρχος της Νάουσας. Ο κινηματογράφος στεγαζόταν στη μικρή αίθουσα προβολής της βιομηχανικής κληρονομιάς στο κτήριο ΕΡΙΑ, πληρώνοντας εβδομαδιαία 100 ευρώ στα δημοτικά ταμεία. Παρείχε στους θεατές ένα από τα πιο φθηνά κινηματογραφικά εισιτήρια στην χώρα και αποτελούσε μια επιλογή ψυχαγωγίας για τους ανθρώπους της Νάουσας. Όπως κάθε κινηματογράφος, έτσι και αυτή η μικρή και διακριτική αίθουσα, αποτελούσε ένα παράθυρο της πόλης στον κόσμο.

Η νέα δημοτική αρχή δια της αρμόδιας αντιδημαρχίας, αρνήθηκε να παραχωρήσει εκ νέου τον χώρο όπου μέχρι πρότινος λειτουργούσε ο κινηματογράφος, με το πρόσχημα ότι η αίθουσα πλέον θα διατείθετο μόνο για προβολές σχετικές αποκλειστικά με την βιομηχανική κληρονομιά της πόλης.

Δεν φαίνεται να υπήρξε κάποια διαπραγμάτευση με την επιχείρηση για το ενοίκιο, που να υποδηλώνει ότι το πρόβλημα ήταν ότι η αρχή θεωρούσε το αντίτιμο χαμηλό, ούτε κάποια εναλλακτική πρόταση, κανένα ψήγμα διαλόγου προς εύρεση λύσης. Το πραγματικό κίνητρο της απόφασης, όπως το ερμηνεύει ο κόσμος της πόλης, φαίνεται να είναι η εκδίκηση του πολιτικού αντιπάλου. Το μήνυμα που καταφέρνει να περάσει η νέα δημοτική αρχή, που στις επιτελικές θέσεις αποτελείται κυρίως από παλιούς τοπικούς παράγοντες που για μια πενταετία έχασαν το δικαίωμα να κυβερνούν τον τόπο, είναι σαφές: Δεν υπάρχει χώρος για όσους διαφωνούν με το δικαίωμά μας να κυβερνάμε τον τόπο.

Η απόφαση δε θα με προβλημάτιζε αν δεν ζημίωνε συνολικά την πόλη και τον ίδιο τον δήμο. Πλέον αυτό το έστω μικρό αντίτιμο δεν θα μπαίνει στα ταμεία του δήμου. Πλέον οι άνθρωποι της πόλης δεν θα έχουν κάποια επαφή με την εμπειρία του σινεμά. Θα παραμένουν ακόμα περισσότερο μέσα στα σπίτια τους, παρακολουθώντας τις νέες ταινίες κατεβασμένες σε ένα torrent στο λάπτοπ τους ή στο Netflix. Και αν θέλουν να δουν κάποια ταινία σε κινηματογράφο, θα πρέπει να πάνε σε κάποια άλλη πόλη.

Στους πολιτικούς και νομικούς κύκλους είναι γνωστό το όφελος που έχει μια ασαφής νομοθεσία διότι έτσι δίνεται χώρος στον πολιτικά ισχυρό να  δράσει ερμηνεύοντας το νόμο με τέτοιο τρόπο που να δείχνει ότι είναι αυτός που κρατά την εξουσία. Στην συγκεκριμένη περίπτωση η πολυσημία των όρων που καθορίζουν την χρήση μιας δημοτικής αίθουσας, έδωσε χώρο για μια ερμηνεία εκδίκησης.

Οι μικροί τόποι αιμορραγούν γιατί οι νέοι φεύγουν. Σε όλους τους παράγοντες που οδηγούν στην έξοδο των νέων, προστίθενται και οι κακές πολιτικές επιλογές που δεσμεύουν τον τόπο για καιρό. Πολιτικοί που θεωρούν εαυτούς φυσικούς ιδιοκτήτες του, κλείνουν την πόρτες σε όποιον νομίζουν ότι απειλεί την πολιτική τους ύπαρξη.

Οι μικροί τόποι αργοπεθαίνουν, στην αγκαλιά της περήφανης πολιτικής δημογεροντίας τους, που συνήθως ενδιαφέρεται για τη δική της προσωπική επιβίωση παρά για την συγκρότηση ενός μακρόπνοου οράματος που θα ξεπερνά τον κοντόθωρο μικροπολιτικό ορίζοντα.