Τι να δείτε σήμερα 8 Νοεμβρίου στο 54ο Φεστιβάλ

Ida του Πάβελ Παβλικόφσκι – Πολωνία – Ειδικές Προβολές

Πολωνία, 1962. Η Άννα είναι μια όμορφη 18χρονη γυναίκα. Ετοιμάζεται να γίνει καλόγρια στο μοναστήρι όπου έζησε από τότε που, ως παιδί, έμεινε ορφανή, όταν μαθαίνει πως έχει ακόμα μια συγγενή εν ζωή – την αδελφή της μητέρας της, Βάντα. Οι δύο γυναίκες ξεκινούν μαζί για ένα ταξίδι στο οποίο ανακαλύπτουν η μία την άλλη και το παρελθόν τους. Η Άννα μαθαίνει πως η θεία της όχι μόνο ήταν σκληροπυρηνική κομμουνίστρια εισαγγελέας, διαβόητη για τις θανατικές καταδίκες που επέβαλλε σε ιερείς και πολλούς άλλους, αλλά είναι και Εβραία.. Η Ίντα θα πρέπει να διαλέξει ανάμεσα στην ταυτότητα με την οποία μεγάλωσε και τη θρησκεία που την έσωσε από τις θηριωδίες των ναζί κατά τη γερμανική κατοχή στην Πολωνία, ενώ η Βάντα θα πρέπει να βρεθεί ενώπιος ενωπίω με τις επιλογές που έκανε κατά τη διάρκεια του πολέμου, όταν επέλεξε την πίστη ,  αντί για την οικογένειά της.

Ένας από τους αγαπημένους του φεστιβάλ επιστρέφει. Σπούδασε λογοτεχνία και φιλοσοφία στο Λονδίνο και στην Οξφόρδη και ξεκίνησε να κάνει ταινίες στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Στην πρώιμη δουλειά του συγκαταλέγονται ντοκιμαντέρ για το BBC. To 1998 πέρασε στη μυθοπλασία, με την ταινία Twockers που γύρισε για την τηλεόραση μαζί με τον Ίαν Ντάνκαν. Ακολούθησαν δύο μεγάλου μήκους ταινίες, το Τελευταίο καταφύγιο και το Ερωτικό καλοκαίρι, σε δική του σκηνοθεσία και σενάριο, που κέρδισαν βραβεία BAFTA και πολλά άλλα βραβεία σε διεθνή φεστιβάλ. Το Τελευταίο καταφύγιο κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο 41ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 2000.

Χρυσό Λιοντάρι, Βραβεία Καλύτερης Φωτογραφίας, Δεύτερου Γυναικείου Ρόλου, Σκηνικών – Gdynia IFF 2013, Poland Βραβείο FIPRESCI Ειδικής Παρουσίασης – Toronto IFF 2013, Canada

TZON KAΣΣABETHΣ: Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2013 – 22:00

Ο άγνωστος της λίμνης του Αλέν Γκιροντί – Γαλλία – Αφιέρωματα

Καλοκαίρι. Σ’ ένα κρυφό σημείο στις όχθες μιας λίμνης, άνδρες κάνουν ψωνιστήρι. Ο Φρανκ ερωτεύεται παράφορα τον Μισέλ, έναν ελκυστικό, δυναμικό και μοιραία επικίνδυνο άνδρα. Ο Φρανκ το γνωρίζει αυτό, αλλά θέλει να ζήσει αυτό το πάθος, ό,τι κι αν γίνει.

Γεννημένος το 1964, ο Γκιροντί αγάπησε την τέχνη του σινεμά σε όλες της τις εκδηλώσεις. Ως σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός υπηρέτησε το είδος του Queer cinema αψηφώντας τα στερεότυπα. Ένα έντιμο και τολμηρό σινεμά από εκείνα που βασίζονται σε προσωπικά βιώματα και παρακολουθούν τους ανθρώπους και τις σχέσεις τους. Ιστορίες καθημερινές και παράξενες όσο παράξενη είναι συχνά η πραγματική ζωή, κινηματογραφούνται με χιούμορ και με ολοφάνερες τις επιρροές των Μπουνιουέλ, Φασμπίντερ και Αλμοδόβαρ. Τίποτα δεν είναι προβλέψιμο και αναμενόμενο στο σινεμά του Γκιροντί. Η σεξουαλικότητα, η ομοφυλοφιλία, οι ανθρώπινες σχέσεις, εικόνες της γαλλικής επαρχίας, αλλά και η εργατική τάξη, παρελαύνουν στο φακό του, αποκτώντας φιλοσοφικές ή και πολιτικές αποχρώσεις. Το βραβείο σκηνοθεσίας στο πρόσφατο Φεστιβάλ Καννών για την ταινία “Ο άγνωστος της λίμνης / Stranger by the Lake”, μια ακραία ερωτική ιστορία δύο ανδρών η οποία εξελίσσεται κλιμακωτά σε δυνατό θρίλερ, ήταν η αφορμή για να φιλοξενηθεί ένα αφιέρωμα στο άγνωστο σε μας έργο του.

Βραβείο Σκηνοθεσίας (Ένα Κάποιο Βλέμμα), Queer Φοίνικας – Φεστιβάλ Καννών – Cannes IFF 2013

OΛYMΠION: Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2013 – 23:00 TZON KAΣΣABETHΣ: Σάββατο, 9 Νοεμβρίου 2013 – 22:15

Gare du Nord / Κλερ Σιμόν – Γαλλία – Αφιέρωματα

Παρίσι, σταθμός Γκαρ ντι Νορ, όπου μπορεί να εμφανιστεί το οτιδήποτε – ακόμα και τρένα. Θα θέλαμε να μείνουμε λίγο, αλλά πρέπει να βιαστούμε… Όπως χιλιάδες ψυχές που διασταυρώνονται στο σταθμό, έτσι κι οι Ισμαέλ, Ματίλντ, Σασά και Ζοάν θα συναντηθούν εκεί. Κάθε μέρα, ο Ισμαέλ μαγεύεται, συνεπαίρνεται και εξαντλείται απ’ αυτό το μέρος. Βλέπει τη Ματίλντ για πρώτη φορά σε μια αποβάθρα του προαστιακού. Σιγά σιγά ερωτεύονται. Συναντούν τον Σασά και τη Ζοάν. Ο Σασά αναζητά τη χαμένη του κόρη, ενώ η Ζοάν περνά τη ζωή της σε σταθμούς ανάμεσα στη Λιλ, στο Λονδίνο και στο Παρίσι. Ο σταθμός είναι ένας αυτοτελής κόσμος, όπου συχνάζουν όλοι: Γάλλοι, μετανάστες, εμιγκρέδες, ταξιδιώτες και φαντάσματα. Ένα σταυροδρόμι όπου κάθε ζωή περνά γρήγορα και χάνεται.

Ένας από τους πρωταρχικούς σκοπούς κάθε φεστιβάλ που σέβεται τον εαυτό του είναι, πέρα από τα βραβεία και τις ανιχνεύσεις στις σύγχρονες κινηματογραφικές εξελίξεις, να μας συστήνει κινηματογραφιστές που μένουν εκτός της παγκόσμιας κινηματογραφικής διανομής. Το διαδίκτυο βέβαια έδωσε πρόσβαση στους σινεφίλ να γνωρίσουν ταινίες και σκηνοθέτες που παλιότερα ούτε σαν ονόματα δεν γινόντουσαν γνωστά εκτός φεστιβαλικών κύκλων λόγω της ιδιαιτερότητας τους και μιας ορκισμένης διαφοροποίησης από το mainstream σινεμά. Η κινηματογραφική πορεία της Κλερ Σιμόν είναι μοιρασμένη ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και τη μυθοπλασία και η ανάγκη να εκφραστεί σε απόλυτο προσωπικό ύφος την έφερε στα πλατό σε πολλαπλούς ρόλους: σεναριογράφος, ηθοποιός, διευθύντρια φωτογραφίας, μοντέζ και σκηνοθέτιδα. Άγνωστη στην Ελλάδα αλλά ιδιαίτερα δημοφιλής στην πατρίδα της, η Σιμόν επιλέγει μια άμεση λιτή οπτική και δεν ξεφεύγει από τις ντοκιμαντερίστικες καταβολές της ούτε στις 4 ταινίες μυθοπλασίας που θα δούμε στο αφιέρωμα. Οι ήρωές της είναι έφηβοι, μετανάστες, γυναίκες και οι ιστορίες τους συχνά είναι ιστορίες που συναντά κατά τη διάρκεια της έρευνας για τα θέματα των ντοκιμαντέρ της. Η ίδια λέει ότι το σινεμά είναι ένας τρόπος παρατήρησης και αντίδρασης στην πραγματικότητα. Και άλλωστε αυτός δεν είναι και ο σκοπός της τέχνης; Η πιο πρόσφατη ταινία της, το “Gare du Nord”, είναι γυρισμένη στον ομώνυμο γαλλικό σταθμό, το κατεξοχήν σταυροδρόμι ανθρώπων και πολιτισμών.

Χρυσό Μπαγιάρ (Α΄ Ανδρικού Ρόλου) – Namur I’nal French Language FF 2013, Belgium

OΛYMΠION: Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2013 – 20:15 TZON KAΣΣABETHΣ: Σάββατο, 9 Νοεμβρίου 2013 – 17:15

Να κάθεσαι και να κοιτάς / Γιώργος Σερβετάς – Ελλάς – Ελληνικό Πρόγραμμα

Χειμωνιάτικος ουρανός. Πράσινα λιβάδια. Αποθήκες σιτηρών. Ένας άδειος σταθμός. Φτάνει ένα τρένο. Δεν κατεβαίνει κανείς, εκτός από την Αντιγόνη, μια νέα κοπέλα γύρω στα 30. Βρισκόμαστε στη Θ., μια μικρή πόλη της ελληνικής επαρχίας και το μέρος στο οποίο επιστρέφει η Αντιγόνη μετά από απουσία πολλών ετών. Η Αντιγόνη είναι αποφασισμένη να μείνει εκεί. Πάει στο μπαρ της γειτονιάς για ένα ποτό, συναντά μια φίλη απ’ τα παλιά, πιάνει δουλειά ως καθηγήτρια αγγλικών στο τοπικό φροντιστήριο, τα φτιάχνει με τον Νίκο, ένα αγόρι σαφώς νεότερο, όμορφο και ευχάριστα αφελές. Ωστόσο, η αναζήτηση μιας απλής ζωής στους ήσυχους δρόμους της μικρής πόλης σύντομα αποδεικνύεται ελαφρώς πιο μπερδεμένη απ’ό,τι η Αντιγόνη είχε φανταστεί. Η ζωή στους δρόμους της Θ. είναι ήσυχη, αλλά κάτω από την επιφάνεια η βία, οι προκαταλήψεις κι ένας άγραφος νόμος συνενοχής μεταξύ δραστών και θυμάτων βασιλεύει. Σ’ αυτήν την τελευταία ευκαιρία της Αντιγόνης ν’ αλλάξει τη μοίρα της, θα δράσει, ή θα κάθεται να κοιτάει;

Ο 35χρονος Γιώργος Σερβετάς μεγάλωσε στην Θήβα και σπούδασε μηχανικός πληροφοριακών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών, ξεκίνησε να πειραματίζεται με τη φωτογραφία, για να καταλήξει σταδιακά στη σκηνοθεσία. Το 2006 μπήκε στη Σχολή Σταυράκου, όπου και γύρισε τρεις μικρού μήκους ταινίες. Το 2008, ολοκλήρωσε μια πειραματική ταινία DIY με τον τίτλο Οι αιτίες των πραγμάτων, που προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του προγράμματος Digital Wave του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Συνεχίζει να έχει τη βάση του στη Θήβα, τη μυθική πόλη του οιδίποδα και τη λιγότερο μυθική, ανώνυμη πόλη της πρώτης του μεγάλου μήκους ταινίας, Να κάθεσαι και να κοιτάς.

Mια πανέξυπνη και επιτέλους παγκόσμια γενιά ανέλαβε την υποχρέωση να περάσει τα σύνορα και την εσωστρέφεια κουβαλώντας στις βαλίτσες ταινίες ενδιαφέρουσες, διεισδυτικές, συχνά παράξενες, αλλά κυρίως φρέσκες σε χαρακτήρες και ιδέες. Το weird greek cinema, όπως ονόμασε ο Διεθνής τύπος το σινεμά των Αθηνά Τσαγγάρη, Έκτορα Λυγίζου, Γιάννη Οικονομίδη, Γιώργου Λάνθιμου, Αλέξανδρου Αβρανά κ.ά..Τα διεθνή βραβεία ήρθαν σαν επιβεβαίωση της από σχεδόν δεκαετίας ανόρθωσης που ξεκίνησε με μεμονωμένα “περιστατικά” εσωτερικής αναζήτησης και αναγνώρισης της βαθιάς ελληνικής κρίσης πριν ακόμα μας χτυπήσει η άλλη κρίση, η οικονομική. Φέτος στο φεστιβάλ του Τορόντο 10 ελληνικές ταινίες συγκεντρώθηκαν σε ένα αφιέρωμα στο πρόσωπο της Κρίσης στην Ελλάδα. Πρεμιέρες έκαναν εκεί οι “ταινίες “Να κάθεσαι και να κοιτάς” του Γιώργου Σερβετά και “Wild Duck” του Γιάννη Σακαρίδη. Μετά το κρίσιμο 2009 (αποχή των «κινηματογραφιστών στην ομίχλη») και το μεταβατικό 2010 (κατάργηση των Κρατικών Βραβείων, δημιουργία Ακαδημίας Κινηματογράφου, ψήφιση νόμου), η ελληνική συμμετοχή είναι μικρότερη τα τελευταία χρόνια και σ΄αυτό φταίει και το βέτο που θέτει ο καλλιτεχνικός διευθυντής Δημήτρης Εϊπίδης να προβάλλει μόνο πρεμιέρες (επί Κρατικών Βραβείων συμμετείχαν όλες οι ταινίες), ακολουθώντας την πολιτική των ξένων φεστιβάλ αλλά και η αποδέσμευση των Ελλήνων σκηνοθετών από τη Θεσσαλονίκη που ξεκίνησε σαν μια διαμαρτυρία κατά της έλλειψης στήριξης του ελληνικού σινεμά από την Πολιτία (αρκετοί σήμερα υποστηρίζονται από τις μεγάλες εταιρίες και βρίσκουν μόνοι τους διανομή στις αίθουσες). Αποτέλεσμα είναι να βλέπουμε στην Θεσσαλονίκη ελάχιστες ελληνικές ταινίες που αξίζουν αφού οι περισσότερες που θα ήθελε να παρακολουθήσει και κάποιος από τους ξένους ανταποκριτές εδώ, κάνουν πια πρεμιέρα στην Αθήνα τον Σεπτέμβρη ή ξεκινούν από τα φεστιβάλ του εξωτερικού. Το μεγαλύτερο μέρος λοιπόν αφορά ταινίες πειραματικής κατασκευής που συχνά δεν ενδιαφέρουν κανένα και μετά από δω συνήθως εξαφανίζονται κι αυτό μόνο κακό μπορεί να κάνει στην εικόνα του ελληνικού σινεμά (που έχει πάρει την ανιούσα) στους εδώ ξένους επισκέπτες.

TΩNIA MAPKETAKH: Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2013 – 19:30

Σάλβο / Φάμπιο Γκρασαντόνια, Αντόνιο Πιάτσα – Ιταλία

Ένας εκτελεστής της σισιλιάνικης μαφίας, ο Σάλβο, είναι μοναχικός, ψυχρός κι ανελέητος. Όταν εισβάλλει σ’ ένα σπίτι για να εκτελέσει έναν άνδρα, ανακαλύπτει τη Ρίτα, ένα τυφλό κορίτσι, που στέκεται ανήμπορη ενώ ο αδελφός της δολοφονείται. Ο Σάλβο προσπαθεί να κλείσει αυτά τα ενοχλητικά μάτια, που τον κοιτούν αλλά δεν τον βλέπουν. Τότε συμβαίνει κάτι απίστευτο. Η Ρίτα βλέπει τον κόσμο για πρώτη φορά. Ο Σάλβο αποφασίζει να της χαρίσει τη ζωή. Από εκείνη την ώρα, αυτά τα δύο πλάσματα, κατατρεγμένα από τον κόσμο στον οποίο ανήκουν, δένονται για πάντα.

Το Σάλβο είχε επιλεγεί για το πρόγραμμα Talent Campus της Μπερλινάλε και το Binger Filmlab, ενώ έλαβε ειδική μνεία από την επιτροπή του βραβείου Solinas Prize, το πιο σημαντικό βραβείο σεναρίου στην Ιταλία. Το 2009, ο Φάμπιο κι ο Αντόνιο σκηνοθέτησαν μια ταινία μικρού μήκους με τον τίτλο “Ρίτα”, δουλεύοντας μ’ ένα δεκάχρονο τυφλό κορίτσι που έπαιζε το βασικό ρόλο στην ταινία. Η ταινία γυρίστηκε στην Αρενέλα, μια προβληματική και συναρπαστική γειτονιά του Παλέρμο, όπου γυρίστηκε επίσης το Σάλβο.

Μεγάλο Βραβείο και Βραβείο Revèlation της Εβδομάδας Κριτικής – Φεστιβάλ Καννών 2013

TZON KAΣΣABETHΣ: Πέμπτη, 7 Νοεμβρίου 2013 – 20:00 TZON KAΣΣABETHΣ: Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2013 – 14:30