Τι πραγματικά συμβαίνει με το φράχτη του Έβρου;

Λέξεις: Λευτέρης Παπαγιαννάκης

Με αφορμή μια τροπολογία σε ψήφισμα σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές του Προϋπολογισμού της ΕΕ 2024 της Επιτροπής Προϋπολογισμών (BUDG) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ξέσπασε μια, ομολογουμένως, έντονη και φορτισμένη πολιτική αντιπαράθεση για τον φράχτη στον Έβρο.

Αν και το θέμα είναι απολύτως επίκαιρο, τα στοιχεία όπως παρουσιάζονται στη δημόσια συζήτηση δεν είναι ακριβή και εξηγούμαι:

1. Η ΕΕ δεν χρηματοδοτεί φράχτες αφού σύμφωνα με την Επιτροπή είναι αναποτελεσματικό μέσο για την διαχείριση των συνόρων

2. Την εν λόγω τροπολογία κατέθεσαν 4 πολιτικές ομάδες (Ευρωσοσιαλιστές, Πράσινοι, Renew, Αριστερά) και όχι μόνο ο Δ. Παπαδημούλης. Η τροπολογία επί της ουσίας ζητά από την Επιτροπή να τηρήσει την δέσμευση της ΕΕ για μη χρηματοδότηση φραχτών στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της. Δεν ζητάει δηλαδή τίποτα παραπάνω από το να τηρηθούν αυτά που ισχύουν.

3. Την τροπολογία ψήφισαν και 11 μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), όπου ανήκει και η Νέα Δημοκρατία.

Παρόλα αυτά έχει σημασία να δούμε πολιτικά το ζήτημα που προέκυψε. Με την ψήφιση της τροπολογίας αυτή η BUDG ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίσει να αρνείται την χρηματοδότηση φραχτών και τοίχων αφού, όπως αναφέρει στην τροπολογία, ανησυχεί για την ερμηνεία των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της 9/2/2023.

Να θυμίσουμε ότι στα συμπεράσματα καλούνταν η Ευρωπαική Επιτροπή “να κινητοποιήσει αμέσως σημαντικά ενωσιακά κονδύλια και μέσα για τη στήριξη των κρατών μελών στην ενίσχυση των ικανοτήτων και των υποδομών προστασίας των συνόρων, των μέσων επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένης της εναέριας επιτήρησης, και του εξοπλισμού. Εν προκειμένω, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να οριστικοποιήσει γρήγορα την ευρωπαϊκή στρατηγική για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων·”

Πολλά Κράτη Μέλη ερμηνεύουν αυτή την παράγραφο ως αποδοχή της χρηματοδότησης φραχτών και τοίχων που η Επιτροπή έχει διαψεύσει εκ νέου. Βέβαια υπάρχει μια υποκρισία εδώ αφού ουσιαστικά η Σύνοδος Κορυφής ζητά την χρηματοδότηση πολλών άλλων μέσων διαχείρισης συνόρων, ώστε οι εθνικοί πόροι να χρησιμοποιηθούν για φράχτες.

Ας μου επιτραπεί και μια ακόμα παρατήρηση. Ο Δ. Παπαδημούλης παρουσιάζει την υιοθέτηση της τροπολογίας ως χαστούκι για την κυβέρνηση και η κυβέρνηση με την σειρά της κατηγορεί τον ευρωβουλευτή για μπλοκάρισμα ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και επιστροφή στη λογική των “ανοιχτών συνόρων”. Ούτε το ένα είναι είναι σωστό ούτε το άλλο.

Το σημαντικό πολιτικό συμπέρασμα, κατά τη γνώμη μου, είναι ότι μέλη του ΕΛΚ επιβεβαίωσαν μέσω του ψηφίσματος αυτού ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν πρέπει να χρηματοδοτεί φράχτες.

*O Λευτέρης Παπαγιαννάκης είναι Διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες.