Το Μετρό και τα αρχαία του
Η αστική τοπογραφία έμεινε κτήμα των ειδικών και δεν έγινε κτήμα του συνόλου.
Λέξεις: Πάνος Θεοδωρίδης
Σπανίως μια πόλη πετυχαίνει στόχους που προκαλούνται «απ΄αφορμή» ενός μείζονος έργου. Στην περίπτωση του μετρό της Θεσσαλονίκης, δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κάποια παρέκκλιση από αυτήν την διαπίστωση.
Εντούτοις, η άποψη του καθηγητή Χουρμουζιάδη για την ανάγκη διαμόρφωσης των σταθμών του υπογείου σε εποπτικά μουσεία, αξίζει να υποστηριχθεί και να υλοποιηθεί. Η πόλη διαθέτει καλούς ειδικούς, το μετρό αναπτύσσεται προσώρας γραμμικά, η ταλαιπωρία κατά μήκος των εργοταξίων θα είναι πολύχρονη και δεδομένη, επομένως αξίζει τον κόπο η δημιουργία μιας εύλογης πολιτιστικής αντιπαροχής σε αυτόν τον ιστορικό άξονα.
Με δεδομένη την ανθρώπινη παρουσία στον τόπο από τα προϊστορικά χρόνια και με ένα τεράστιο απόθεμα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μνημείων, από τα αρχαϊκά χρόνια έως την υστεροβυζαντινή περίοδο και σημαντική παρουσία αρχιτεκτονημάτων μετά την άλωση του 1430, αλλά και πολύ ενδιαφέροντα σύνολα που φτάνουν έως την δεκαετία του 1950, η Θεσσαλονίκη, χωρίς να λειτουργεί ακριβώς ως ανοιχτό μουσείο, διαθέτει μία ποικιλία μνημειακού πλούτου τον οποίο ταλαιπώρησαν οι σκλαβηνίες των πολυκατοικιών, τον μείωσαν δραστικά, αλλά δεν τον εξαφάνισαν.
Είναι πραγματικά μια ευκαιρία τα νέα ευρήματα να προβληθούν έστω και στην άκρη του ματιού των Θεσσαλονικέων, καθώς οι περισσότεροι έχουν γεννηθεί σε γειτονιές που διαθέτουν μια πτυχή του παρελθόντος.
Η αυτογνωσία μιας πόλης, δεν έχει σχέση με την αναζήτηση της ταυτότητας και τους εθνικισμούς που συχνά πηγάζουν από αυτήν την παρεξήγηση.
Ακόμη και σε αυτές τις «άχαρες» πολυκατοικίες, έχουν ζήσει άνθρωποι σημαντικοί, που τους αξίζει μια αναμνηστική επιγραφή. Η αντιπαροχή, η αστυφιλία και οι καταστροφικές συνέπειες των οικοδομικών κανονισμών , των αυθαιρέτων , και της κυριαρχίας του αυτοκινήτου που αποτυπώνει μια πόλη- γκαραζομηχανή, είναι ενδείξεις αρρυθμίας, αλλά η ζωή δεν σταμάτησε, μήτε έγινε απάνθρωπη ή νοσταλγική.
Απλώς, η αστική τοπογραφία έμεινε κτήμα των ειδικών και δεν έγινε κτήμα του συνόλου. Αν δεν έχουμε ακέραιες τις «λαμπρές» εικόνες του παρελθόντος, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο τόπος δεν άλλαξε.
Κι εκεί που δεν υπάρχουν εικόνες, λειτουργούν ανέτως και τα ταπεινά λογάκια.
Δεν θα ταλαιπωρηθεί η γειτονιά του Πεντζίκη, του Ιωάννου και του Κύρου, αν θυμηθούμε που έζησαν, επειδή αυτό θα μας βοηθήσει να καταλάβουμε και πώς έζησαν, άρα και τι έγραψαν.
