Το μήνυμα σήμερα ήταν Ποτέ Ξανά
Έβρεχε συνεχώς. Στήνουμε το πανό και κοιτιόμαστε με αγωνία. Σιγά-σιγά άρχισε να έρχεται ο κόσμος. Και πολλοί ξένοι, Εβραίοι από τη Γαλλία και το Ισραήλ...
Πορεία Μνήμης 2018
Αυτό είναι το μήνυμα: ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ!
Στα παιδιά που χάθηκαν
Και σ’ αυτά που συμμετέχουν στις εκδηλώσεις
Η πρόγνωση του καιρού έλεγε ότι θα βρέχει. Δεν το πίστευα μέχρι τελευταία στιγμή. Φτάνοντας στην Πλατεία Ελευθερίας ήμασταν περίπου οι εθελοντές κι εγώ. Μηνύματα στο facebook από τα χαράματα: «Καλημέρα και συγγνώμη για την ενόχληση. Η πορεία δεν θα ακυρωθεί λόγω καιρού, ελπίζω…», «Θα γίνει η πορεία;» Ναι, εάν ο Θεσσαλονικιός 95χρονος Μοσέ Αελιών, επιζήσας του Ολοκαυτώματος θα κάνει την πορεία (είχε έρθει και στην πρώτη), νομίζω ότι μπορούμε να την κάνουμε κι εμείς. Σωστά; Μόνο στα προσκοπάκια μας δώσαμε άφεση αμαρτιών. Η πορεία για μας δεν αναβάλλεται. Αυτό είναι το μήνυμα.
Και την κάναμε. Έβρεχε συνεχώς. Στήνουμε το πανό και κοιτιόμαστε με αγωνία. Σιγά-σιγά άρχισε να έρχεται ο κόσμος. Και πολλοί ξένοι, Εβραίοι από τη Γαλλία και το Ισραήλ. Οι εθελοντές μας εκεί. Όπως είπε και ο Πρύτανης του ΑΠΘ Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας: «Εθελοντές μας κρατούν το πανό (το οικονομικό μας πανό [το ίδιο εδώ και έξι χρόνια, μόνο τη χρονιά αλλάζουμε!]) και συμμετέχουν σε όλες τις εκδηλώσεις με τη σοβαρότητα και τη σεμνότητα που αρμόζει στην περίσταση». Σοβαροί, σεμνοί και βρεγμένοι, αλλά όμορφοι μέσα στα νιάτα τους και χαμογελαστοί. Προσωπικά όλα γι αυτούς τα κάνω. Είναι μία ευκαιρία μια γενιά μορφωμένη και χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις να μας βγάλει ασπροπρόσωπους. Η περασμένη γενιά, ας μη μιλήσω καλύτερα, η δική μας δεν μπορώ να πω ότι με ενθουσιάζουν τα κατορθώματά μας, οπότε η ελπίδα μας είναι εδώ. Αυτό είναι το μήνυμα.
Οι χαιρετισμοί λίγοι και ουσίας. Θα μπορούσαν να είναι και λιγότεροι. Η πορεία ως γεγονός καθιερώθηκε και μας κάνει να σκεφτόμαστε, να συζητάμε να βγάλουμε τελικά κάτω από το χαλί όσα μας ενοχλούσαν ως κοινωνία. Ο δήμαρχος στην ομιλία του ανέβασε πάνω όλους τους δημοτικούς και κοινοτικούς συμβούλους που ήταν στον Παλιό Σταθμό για να υπογραμμίσει ότι στην πορεία το Δημοτικό Συμβούλιο (πλην του συμβούλου της ΧΑ) είναι ενωμένο. Θέλει χρόνο, θέλει κόπο, θέλει πολιτική βούληση «για να γυρίσει ο ήλιος». Αυτό είναι το μήνυμα.
Ας θυμηθούμε τα πρώτα βήματα της αφύπνισης της πόλης σε σχέση με το εβραϊκό ζήτημα. Ρένα Μόλχο η πρώτη διδάξασα και οι πανεπιστημιακές Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, ΄Εφη Αβδελά Ρίκα Μπενβενίστε συγκρότησαν μία άτυπη ομάδα για τη Μελέτη του Ελληνικού Εβραϊσμού. Η ομάδα πλήθυνε, έφερε κοντά της την επόμενη γενιά ιστορικών. Η πόλη κοιμόταν τον ύπνο του αδίκου. «Δεν είναι γηγενείς» έλεγε ο ένας. «Δεν πέθαναν εδώ» και άλλες ανυπόφορες ανοησίες προκειμένου να μπει η Θεσσαλονίκη στο Δίκτυο Μαρτυρικών Πόλεων που τόσο πολύ κοπίασε ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης. Έγινε και αυτό. Έγινε και η Έδρα Εβραϊκών Σπουδών, το ΑΠΘ αναγνώρισε, επιτέλους, ότι είναι χτισμένο πάνω στο εβραϊκό νεκροταφείο και έφτιαξε δύο μνημεία να μας το θυμίζουν αυτό. Όλα αυτά δεν γίνονται για να εκφωνούνται λόγοι, αλλά για να «μας κεντούν τη μνήμη» που είπε και ο δήμαρχος, «κλέβοντας» την ωραία φράση από τη συνάδελφο Ελεονώρα Σκουτέρη-Διδασκάλου. Αυτό είναι το μήνυμα.
Η εκδήλωση τελείωσε με παιδιά, το Σύνολο εγχόρδων μαθητών και μαθητριών του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης «Ροτόντα» υπό τη διεύθυνση της καθηγήτρια βιολιού κ. Ειρήνης Ντράγκνεβα. Οι φορείς της πόλης και οι νέοι συμμετέχουν στην εκδήλωση όλο και περισσότερο. Στον τοίχο του παλιού σταθμού είχαμε δύο έργα παιδιών του εβραϊκού σχολείου. Και την εκδήλωση έκλεισε ο Yehuda Poliker[1] με ένα τραγούδι για τη Θεσσαλονίκη. Μετά, ο Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας ανακοίνωσε ότι τον κάνουν επίτιμο μέλος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης και η εκδήλωση τελείωσε πάλι υπό βροχήν. Εμείς δεν πτοούμαστε. Αυτό είναι το μήνυμα.
[1] «Ο Γεχούντα Πόλικερ, γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 1950, στο Κιριάτ Χαΐμ, ως Λεωνίδας Πόλικερ, από τη Σάρα και τον Τζάκο, επιζώντες του Ολοκαυτώματος από τη Θεσσαλονίκη. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες στο Ισραήλ, θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους και με μεγάλη επίδραση καλλιτέχνες της Ισραηλινής μουσικής, χάρη σε 40 χρόνια μουσικής καριέρας που περιλαμβάνει πολλές επιτυχίες.
Για το σύνολο του έργο του, του απενεμήθη το Μετάλλιο του Φοίνικα το 2014 από τον Πρέσβη της Ελλάδας, εξ ονόματος της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ελληνικής Κυβέρνησης, για τη συμβολή του στη διάσωση του ελληνικού πολιτισμού στο Ισραήλ».
